(Açıklamanın ayrıntıları ve geçmiş bilgiler eklendi)
ANKARA, 1 Aralık (Reuters) - AKP ve MHP, Cumhurbaşkanı'nın partisiyle ilişiğinin devamını öngören bir başkanlık sistemi teklifi üzerinde uzlaşı sağlarken, Başbakan Binali Yıldırım teklifin bu hafta Meclis'e sunulacağını açıkladı.
Türkiye'nin yönetim şeklinin başkanlık sistemine dönüştürülmesini savunan AKP, bunun için gereken anayasa değişikliğini Parlamento'da referanduma götürmek için gereken en az 14 ilave oy desteği için, Parlamento'da 39 sandalyesi bulunan MHP'ye güveniyor.
AKP ile MHP geçtiğimiz ay içerisinde bir komisyon kurarak, başkanlık sistemini öngören bir değişiklik metni üzerinde görüşmeler başlatmış, çalışmaların bugün gerçekleşen Yıldırım-Bahçeli görüşmesinde mutabakatla sonuçlanabileceği belirtilmişti. bugün Yıldırım'la Çankaya Köşkü'ndeki görüşmesi sonrası yaptığı açıklamada, "Anayasa değişikliği için yaptığımız görüşme olumlu geçti" derken, Yıldırım, "Anayasada sınırlı bir değişiklik yapılması konusu gündemdeydi; MHP ile birlikte çalışmalarımız belirli bir olgunluğa erişti" diye konuştu.
"TEKLİF ÖNÜMÜZDEKİ HAFTA MECLİS'E SUNULACAK"
Yıldırım sözlerine şöyle devam etti:
"Önümüzdeki hafta AK Parti olarak anayasa değişiklik teklifini TBMM'ye sunmuş olacağız. Bu da MHP'nin mutabık kaldığı metin olacak. Ondan sonraki iş TBMM'nin iradesidir. Ülkenin artık sistem tartışmasıyla zaman kaybetmesini istemiyoruz. İcra ve yasama yetkilerinin sınırlarının çok daha net şekilde belirlenmesi için bir değişiklik siyasi istikrar için yerinde olacaktır."
Yıldırım öngörülen başkanlık sisteminde Cumhurbaşkanı'nın partisiyle ilişiğinin kesilip kesilmeyeceği yönündeki soruya ise, "Anayasa değişikliğinde cumhurbaşkanının eğer seçilirse partisiyle ilişiği devam edecek. Yapılan en önemli değişiklik budur" yanıtını verdi.
MHP ile olgunlaştırdıkları teklif metninin, şekil ve usül olarak bir iki gün içerisinde gözden geçirileceğini vurgulayan Yıldırım konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Yapılacak değişikliklerin asıl amacı güçlü siyasi iradenin devamı, parlamento-yürütme ilişkilerinde olabilecek anlaşmazlıkların kaldırılmasını esas alıyor."
Teklifin Parlamento'da 330'un üzerinde bir oyla kabul edilmesi durumunda referanduma ne zaman gidileceği sorusuna ise Yıldırım, "Meclis görüşmeleri tamamlandıktan sonra 60 gün içinde referandum öngörülüyor, herşey yolunda giderse yazın başında referandum olabilir" cevabını verdi.
Anayasa değişiklikleri Parlamento'nun 367 oyla kabulü durumunda hayata geçerken, 330 ila 367 arasında oyla kabul edilen değişiklikler referanduma götürülüyor. AKP ile MHP'nin Parlamento'daki milletvekili sayıları 330-367 arasında alınacak oya imkan tanırken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Yıldırım olası düzenlemenin ne kadar oy aldığına bakılmaksızın halk oyuna sunulacağını kaydetmişlerdi.
CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİ TEKLİFİ
AKP'nin Kasım ortasında hazırlayıp MHP'ye sunduğu taslak düzenlemede, ilk cumhurbaşkanlığı seçiminin 2019'da yapılması öngörülürken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın o süreye kadar yeni düzenlemedeki bazı yetkilerini kullanmasının sağlanması da düşünülüyor.
"Cumhurbaşkanlığı sistemi" adıyla kaleme alınan taslakta, beşer yıllık iki dönem seçilebilme hakkı getirilen cumhurbaşkanına, kararname çıkarma, kabineyi oluşturma, üst düzey bürokratları ve yargı mensuplarının bir kısmını atama yetkileri de tanınıyor.
Düzenleme MHP'nin daha önce kamuoyuna deklare ettiği şekliyle devletin üniter yapısını ve tek parlamentoyu ise muhafaza ediyor.
Cumhurbaşkanı ve Parlamento'nun birbirlerini karşılıklı fesih yetkilerinin olup olmayacağı ise henüz net değil. (Haberi bildiren Ercan Gürses, yazan Gülsen Solaker; Redaksiyon Birsen Altaylı)