ERBİL, Irak, 5 Ocak (Reuters) - Uluslararası Af Örgütü, Iraklı askerlerle beraber İslam Devleti'ne karşı savaşan milislerin ABD, Avrupa, Rusya ve İran tarafından Irak ordusuna verilen silahlarla savaş suçu işlediklerini söyledi.
Af Örgütü, ağırlıklı olarak Şii milislerden oluşan ve Haşdi Şabi olarak bilinen grubun Irak ordusunun depolarındaki silahları kullanarak kişilerin ortadan kaybolması, işkence ve yargısız infaz gibi savaş suçları gerçekleştirdiğini belirtti.
Irak parlamentosu Kasım ayında Haşdi Şabi'nin resmi olarak Irak silahlı kuvvetlerinin bir parçası haline gelmesini onaylamış fakat bunun Şii çoğunluk iktidarını ve Şii İran'ın etkisini sağlamlaştıracağından endişelenen Sünni milletvekilleri oturumu boykot etmişlerdi.
Iraklı ve Batılı yetkililer, hükümetin Şii milisler üzerinde daha etkin denetim sağlama kabiliyeti konusunda ciddi endişeler ifade ediyorlar.
Uluslararası Af Örgütü araştırmacısı Patrick Wilcken, "ABD, Avrupa ülkeleri, Rusya ve İran dahil olmak üzere uluslararası silah tedarikçileri, Irak'a sevk ettikleri tüm silahların insan hakları ihlalleri konusunda uzun bir geçmişe sahip milis güçlerinin eline geçme riski taşıdığı gerçeğini artık fark etmelidir" dedi.
Wilcken, Irak'a silah satmak isteyen ülkelerin, silahların milisler tarafından insan haklarını ihlali için kullanılmayacağına dair sıkı önlemler almaları gerektiğini ekledi.
Af Örgütü raporunu, düzinelerle eski tutuklu, tanıklar, ölümden kurtulmuş kişiler, öldürülen, gözaltına alınan ve kayıp kişilerin akrabalarıyla yapılan söyleşilerin de dahil olduğu iki buçuk yıllık araştırmasına dayandırdı.
Raporda çoğu İran'dan destek alan Bedr Örgütü, Asaib Ahl el-Hak, Kataib Hizbullah ve Saraya al-Salam gibi güçlü örgütlere önemli yer veriliyor.
Haşdi Şabi'nin, ve bu milislerin teknik olarak sorumlu olduğu Irak başbakanının sözcüleri, bu konuda yorum yapmadılar.
Haşdi Şabi mezhepçi emelleri olduğunu veya yaygın ihlaller yaptığını reddederek, ordunun 2014'te İslam Devleti'nin hızlı ilerleyişi karşısında çökmesinin ardından örgütü Bağdat'ın sınırlarından gerileterek Irak'ı kurtardığını iddia ediyor.
Yaşanan anlaşmazlık ülkeyi tekrar bir araya getirme çabalarını tehdit ediyor.
Binlerce Haşdi Şabi savaşçısı aynı zamanda üçüncü ayına girmeye yaklaşan Musul harekatında İslam Devleti militanlarına karşı çarpışıyor.
Haberin orijinali için tıklayınız: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.
(Haberi bildiren Girish Gupta; Haberi; derleyen Akın Aytekin; Redaksiyon Ayşe Sarıoğlu)