(Gün içinde konu hakkındaki haberler derlendi)
ANKARA/BRÜKSEL, 12 Mayıs (Reuters) - Avrupa Birliği, Türk vatandaşlarına Haziran sonunda vize serbestisi getirilmesini öngören anlaşmanın hayata getirilmesi için Türkiye'nin talep edilen 72 kriterin tamamını yerine getirmesinde ısrar ederken, Ankara kalan beş kriterden biri olan Terörle Mücadele Kanunu'nda (TMK) değişiklik yapılması talebini yerine getirmeyeceğini açıkladı.
Vize serbestisi süreci hakkında temaslarda bulunmak üzere gittiği Strasbourg'da basın toplantısı düzenleyen AB Bakanı Volkan Bozkır, "vizenin kalkmaması pahasına TMK'da bir değişikliği yapmayacaklarını" açıklarken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da "Ne zamandır Türkiye'yi yönetmeye başladınız?" diyerek bu talebe tepki gösterdi.
AB Türkiye'nin vize serbestisi için 72 kriteri karşılamasını talep etmiş, 4 Mayıs'ta yayımladığı raporunda da AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu'na Türk vatandaşlarına vize serbestisi getirilmesi tavsiyesinde bulunmuştu.
Ancak Komisyon'un raporunu yayımlarken Türkiye'nin halen beş kriteri karşılamadığını açıklamasının ardından dün Avrupa Parlamentosu konuyla ilgili oylamayı yapmak için Türkiye'nin önce tüm kriterleri yerine getirmesi gerektiğini açıklamıştı.
Ankara, kalan beş kriter içinde yer alan "TMK'da değişiklik talebine ise karşı çıkıyor.
AB ve Türk yetkililer, yapılması istenilen düzenlemenin ne olduğunu tam olarak açıklamazken, genel olarak "terör ve terörist" tanımında değişiklik olarak tanımlıyorlar.
Ancak Ankara, Türkiye'nin PKK, IŞİD ve DHKP-C ile mücadele ederken, istenilen değişikliğin Türkiye'nin "terörizmle mücadelesine" zarar vereceğini söylüyor.
"Kritik bir tablo ile karşı karşıyayız; şayet AB ile anlaşmanın unsurlarından birinde aksama olursa tüm tablonun değerlendirilmesi durumu ortaya çıkabilir. Vize anlaşmasındaki 72 kriter için yoğun çaba sarf ettik, siyasi bakışla bunu karşıladığımızı kesin olarak düşünüyoruz" diyen Bozkır, "Hiçbir temasımızda gündeme getirilmeyen TMK'nın sürece dahil edilmesi, durumu kritik bir noktaya getirdi. Vizenin kalkmaması pahasına TMK'da bir değişikliği yapmayacağız" dedi.
Türkiye olarak vize serbestisi sürecinin hayata geçmesi için son ana kadar çabalarını sürdüreceklerini belirten Bozkır, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ancak bu sadece Türkiye'nin çabaları ile yürüyecek bir süreç değil, bütün partnerlerin sorumlulukla Türkiye'ye yardımcı olması gerekir. Yarınki son değerlendirmenin ardından Türkiye'ye dönünce Cumhurbaşkanımızın direktifleri doğrultusunda nasıl tavır alacağımızı ortaya koyacağız. Komisyon vize raporunda açıklamasını net şekilde yapmadığı için muğlak ifadeden başka sonuçlar ortaya çıkmasına yol açtı. Komisyonun ve dönem başkanlığının bu yeni tabloyu tekrar değerlendirme mecburiyeti vardır."
Ankara'da yaptığı konuşmada AB'nin vize serbestisi için 72 kriter getirmesini ve özellikle TMK'da değişiklik yapılmasını talep etmesini eleştiren Erdoğan ise "TMK'daki terör tavrını yumuşatmalıymışız, böyle diyor AB; ne zamandır Türkiye'yi yönetmeye başladınız? Eğer AB Türkiye yerine terör örgütünü muhatap alacak kadar küçülmeye razıysa bizim açımızdan hiç sorun yok" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bugün terör örgütünü koynuna alan, yarın benzer örgütlerin eylemlerine razı demektir. Biz terörle mücadele eden ülke olarak bu işin üstesinden geliriz ama AB ülkeleri bu işin altından kalkamaz. Türkiye'ye terör tanımını yumuşat demek bu işten vazgeç demektir."
AB ile 2013 yılında imzalanan anlaşma gereğince vize serbestisinin zaten Ekim'de hayata geçirilmesine karar verildiğini hatırlatan Erdoğan, AB tarafının şimdi Haziran sonunda vize serbestisi getirmek için 72 kriteri gündeme getirdiğini ve bunun içine TMK'da değişikliği de eklediğini ifade etti.
"Önümüzdeki dönemde ya AB ile ilişkileri geliştirecek ve nihayete ulaştıracak ya da kendimize yeni bir yol tespit edeceğiz" diyen Erdoğan, "Bizim tercihimiz yeni Türkiye'yi AB'li dostlarla birlikte inşa etmektir, şimdi AB'li dostlarımızın kararını bekleyeceğiz" dedi.
JUNCKER: OLMAZSA ANLAŞMA GERÇEKLEŞMEYECEK
Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker bugün yaptığı açıklamada Ankara'nın TMK'nın değiştirilmesi de dahil taahhütlerini yerine getirmemesi durumunda AB ile Türkiye arasında imzalanan göçmen anlaşmasının çökeceğini söyledi.
Juncker, Almanya'da bir konferansta yaptığı konuşmada, "Vize serbestisi için kriterleri belirledik; 72 kriter var ve 65 numaralı kriter Türk hükümetinin TMS'yı gözden geçirmesini söylüyor" dedi.
"Şartların yerine getirilmesine büyük değer veriyoruz" diyen Juncker, şöyle devam etti:
"Yoksa Türkiye ile AB'nin imzaladığı anlaşma gerçekleşmeyecek. Eğer Sayın Erdoğan, Türkleri Avrupa'ya serbest seyahat etme hakkından esirgemeye karar verirse bunu Türk insanına açıklamak zorunda. Bu benim sorunum olmayacak, bu onun sorunu olacak."
Avrupa Komisyonu ise, Ankara'nın TMK'yı değiştirmeyi kabul etmemesinden dolayı Türkiye ile AB arasındaki anlaşmanın "ölmediğini" söyledi.
Komisyon Sözcüsü Margaritis Schinas, Brüksel'in hâlâ Türkiye'ye, Avrupa'ya vizesiz seyahat hakkı verme üzerine çalıştığını belirtti.