(Detaylar eklendi)
İSTANBUL, 5 Haziran (Reuters) - İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayi şirketlerinin 2016'da faaliyet kârının yarısından fazlasını finansman gideri olarak kaybettiğini belirterek, faiz ve kur dalgalanmalarının olumsuz etkisinin süreceğini kaydetti.
"Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2016" araştırmasına göre, 500 sanayi şirketinin üretimden satışları bir önceki yıla göre yüzde 8.8'lik artışla 490 milyar TL'ye, faaliyet kârı yüzde 18.6 artışla 52.4 milyar TL'ye yükseldi. Sanayi kuruluşları, elde ettikleri 52 milyar TL'lik esas faaliyet kârının yarısından fazlasını finansman gideri olarak kaybetti.
Raporun açıklandığı toplantıda konuşan Bahçıvan, finansman giderlerinin 2016'da yüzde 3.6 artarak 29 milyar TL'ye yükseldiğini belirterek, "Finansman giderlerinin net satışlara oranı ise 0.3 puan düşmüş ve yüzde 5.2 olmuş. Bu da firmaların 2016 yılının ikinci yarısındaki mali sıkışıklığa rağmen, esas faaliyetlerini olduğu gibi finansman maliyetlerini de etkin şekilde yönettiklerini gösteriyor" dedi ve ekledi:
"500 kuruluş 2016'da finansman maliyetlerini faiz oranlarındaki gerilemenin de etkisiyle biraz daha etkin yönetti... TL'deki değer kaybının ise finansman giderlerinde beklentilerin altında etki yaptığını görüyoruz. Çünkü finansman giderlerinin faaliyet karı içindeki payı 2016'da yüzde 63.4'ten yüzde 55.4'e inmiş bulunuyor."
Sanayi firmalarının döviz kuru dalgalanmalarını ve TL'deki değer kaybının finansman giderlerine olumsuz etkisini sınırlamayı başardıklarını ifade eden Bahçıvan, buna rağmen sanayinin mevcut mali yapısı içinde faiz ve kur dalgalanmalarının, sanayi sektöründe karlılığı ve sermaye birikimini olumsuz etkilemeye devam edeceğinin altını çizdi.
Bahçıvan, 2016 yılında elde edilen karlarda önemi bir artış yaşandığını belirterek, 2016 yılında İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nda FAVÖK mutlak büyüklüğünün 76.1 milyar TL olduğunu ifade etti. 2015'te bu büyüklüğün 62 milyar TL olduğunu kaydeden Bahçıvan, "Yani FAVÖK büyüklüğü yüzde 22.8 artmış bulunuyor. Dönem kar ve zarar toplamı da 2016 yılında yüzde 33.2 artarak 28.3 milyar liradan 37.7 milyar liraya yükseldi" diye konuştu.
Özkaynaklar aleyhine bozulan bir denge olduğuna da dikkat çeken Bahçıvan, 2007 yılında kaynak yapısı içerisinde borçların payının yüzde 45.2'den, 2016 yılında yüzde 61.9'a yükseldiğini belirterek, aynı dönemde özkaynakların payının da yüzde 54.8'den yüzde 38.1'e gerilediğini söyledi.
Bu oranların son 10 yılın en olumsuz borç/özkaynak ilişkisini gösterdiğini kaydeden Bahçıvan, "Borçluluk oranları, 65/35 bandında olan dünya ortalamasına yakın olmakla birlikte bu göstergenin verdiği bir önemli mesaj da şudur: Sanayi kuruluşlarının büyük zahmetlerle ve adeta damla damla topladıkları karlarının önemli bir bölümünün finansman giderlerine gitmesinden dolayı iç kaynaklarını büyümede kullanamamaktadırlar" dedi ve şunları söyledi:
"Yetersiz ve eriyen özkaynaklar nedeniyle büyümek için yeni yatırımların daha çok borçlanmaya dayalı olarak yapılması, 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun görece olarak daha sağlıksız bir finansman çarkının içinde olduğunu gösteriyor."
Rapora göre, 2014 yılında 140 milyar lira olan İSO 500'ün mali borçları 2015 yılında yüzde 25.1 artarak 175 milyar liraya, 2016'da da yüzde 18.8 artarak 207 milyar liraya yükseldi.
2016'da 500 sanayi kuruluşu içinde vergi öncesi kar eden kuruluş sayısı 400'den 392'ye inerken, zarar eden kuruluş sayısı ise 100'den 108'e yükseldi.
İSO Türkiye 500 büyük sanayi kuruluşu 2016 araştırmasında üretimden satış sonuçlarına göre ilk üç sırada Tüpraş TUPRS.IS , Ford Otosan FROTO.IS , Tofaş TOASO.IS yer aldı.
500 sanayi kuruluşunun toplam ihracatı yüzde 3.1 artışla 55.1 milyar dolara yükseldi. 500 sanayi kuruluşu 2016'da Türkiye ihracatının yüzde 38.7'sini gerçekleştirdi. İhracatı büyük ölçüde sırtlayan otomotiv sektörü şirketleri 2016'da en fazla ihracat yapan ilk dört arasında yer aldı. Bunlar Ford, Tofaş, Oyak-Renault ve Toyota oldu.