İSTANBUL, 16 Haziran (Reuters) - Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunun 2014'te net satışlarının bir önceki yıla göre yüzde 3.9 artırarak 473 milyar liraya çıkmasına karşın, kur baskısı ve artan maliyetlerin etkisiyle şirketlerin aynı dönemde faaliyet kârı yüzde 16.4 azalarak 30 milyar liraya geriledi.
Rapora göre, kurlardaki hareketlilik ve konjonktürel faktörlerin etkisiyle bazı şirketlerin kambiyo pozisyonlarının olumlu katkısıyla 500 büyük şirketin dönem kârı ise yüzde 22.4 artışla 27 milyar lira oldu.
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2014" araştırmasıyla ilgili değerlendirmede bulunan İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayicilerin kur baskısı ve faizler nedeniyle finansman baskısına yenildiğini belirterek, sanayinin esas faaliyet kârlarında ciddi oranda gerileme yaşandığına dikkat çekti.
Bahçıvan, faaliyet kârlılığı ile ilgili önemli bir göstergenin de EBITDA verileri olduğunu belirterek, bu verilerin de faaliyet kârlılığındaki gerilemeyi teyit ettiğini söyledi.
Rapora göre, 500 Büyük'te EBITDA oranı 2013'te yüzde 11 iken, 2014 yılında yüzde 10.7'ye geriledi.
İlk çeyrek büyüme verilerinin de moralleri bozan bir tablo ortaya koyduğunu kaydeden Bahçıvan, "Buna göre 2015 ilk çeyrekte 2.3 büyüyen ekonomide imalat sanayi büyümesi yüzde 0.8 olarak gerçekleşti. Bu da hep dile getirdiğimiz büyümenin kalitesi sorununu bir kez daha açıkça gösterdi. Büyüme büyük ölçüde tüketim ağırlıklı oldu... Sanayicilerimizin kur baskısı ve faizler nedeniyle finansman baskısına yenildiği gözüküyor" diye konuştu.
FAALİYET KRININ YARIDAN FAZLASI FİNANSMAN GİDERİ
İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasına göre şirketler, 30 milyar lira olan esas faaliyet kârının 16 milyar lirasını finansman gideri olarak kaydetti.
Şirketler toplam istihdamını yüzde 5.3'lük artışla 580,000'e çıkarırken, zarar eden şirketlerin sayısı ise 129'dan 83'e geriledi.
Rapora göre, şirketlerin finansal yapısının sağlıklı olup olmadığının en önemli parametrelerinden olan toplam borçların özkaynaklara oranı ise geçen yıl olduğu gibi yine yüksek bir oran olan yüzde 132 seviyesini korudu.
TÜPRAŞ İLK SIRADA
İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışmasında 2014 yılında üretimden satışlara göre en büyük kuruluş 37.5 milyar lira ile Tüpraş TUPRS.IS olurken, ikinci sırada 10.5 milyar lira ile Ford Otomotiv FROTO.IS yer aldı.
En büyük şirketlerin ağırlıklı olarak petrokimya, otomotiv ve demir-çelik sektörlerinden olduğu araştırmada, üçüncü sırada ise 8.8 milyar lira Oyak-Renault yer aldı.
2014 yılında en fazla ihracat yapan ilk üç kuruluşlar ise sırasıyla Tüpraş, Ford Otomotiv ve Oyak-Renault oldu.
İSO 500 kuruluşunun 2014 yılında ihracatı yüzde 3.1 azalarak 61.3 milyar dolar olurken, İSO 500 büyük sanayi kuruluşu, Türkiye sanayi ihracatının yüzde 40.7'sini gerçekleştirdi.