Nina Chestney
LONDRA, 2 Mayıs (Reuters) - İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden çıkışıyla, Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu'dan (Euratom) da ayrılmasının nükleer ticaret ve araştırma alanında ciddi engeller yaratacağı ve ülkenin enerji arzını tehdit edeceği açıklandı.
İngiliz hükümeti, ülkenin Brexit ile Avrupa Adalet Divanı'nın yargı alanından çıkarken, Euratom'dan ayrılması gerektiğini söylüyor.
AB'nin nükleer enerji güvenliği ve gelişimi alanındaki çerçeve yapısı olan Euratom, bu alanda mal ve hizmetler için bir Avrupa pazarı oluşturuyor ve aynı zamanda uranyum ve plütonyum kullanımının denetimi için var olan uluslararası güvenlik önlemlerine uyulmasını denetliyor.
Yasal olarak AB'den ayrı bir yapısı olmasına rağmen Euratom AB ile aynı üyelere sahip ve aynı kurumlara bağlı.
İngiltere parlamentosunun partilerarası İş, Enerji ve Sanayi Stratejisi Komisyonu, ülkenin Euratom'dan çıkışından sonra kendi düzenlemelerini yapmasına kadar yaşanacak boşluğun, nükleer ticaret, araştırma ve nükleer enerji arzını zora sokacağını belirten bir rapor hazırladı.
Komisyonun başkanı olan muhalefetteki İşçi Partili milletvekili Iain Wright, "Brexit'in Euratom üzerinde yapacağı etki etraflıca düşünülmedi. Hükümet, Brexit hedeflerinin nükleer sanayi üzerinde yaratacağı ve ağır olabilecek ayrıntılı sonuçlarını dikkate almamıştır" dedi.
Uzmanlar, İngiltere'nin Euratom'dan ayrılmasının yeni nükleer enerji projelerin ertelenmesi riski taşıdığını ayrıca AB üyesi olan ve olmayan ülkelerle teke tek nükleer işbirliği antlaşmalarının müzakere edilmesini gerektireceğini söylüyorlar.
Gelecek 10 yılda elektrik darlığı yaşayacak olan İngiltere yeni nükleer enerji reaktörleri inşa etmeyi planlıyor. Bunların en büyüğü olan 24 milyar dolarlık Hinkley Point C projesi Fransız EDF EDF.PA şirketi tarafından inşa ediliyor.
İngiltere'nin AB üyesi olmayan bazı ülkelerle yaptığı nükleer anlaşmalar da, Euratom güvenlik ölçülerine uygunluk şartını taşıyor.
Komisyon raporunda, "Nükleer sanayinin, nükleer ticaret ve faaliyetlerin düzenlenmesinin iki yılda daha uzun süreceği yolundaki kaygılarını paylaşıyoruz" denildi.
"Bu nedenle hükümetin, gerekirse Euratom'dan çıkışı ertelemesini ve İngiltere'nin AB'den çıktığı tarihte kendi düzenlemelerini yapmış olmasını sağlamasını tavsiye ediyoruz."
Mart ayı sonunda resmen başlayan Brexit müzakere sürecinin iki yıl içinde tamamlanması gerekiyor.