(Ayrıntılar, görüş ve kalkınma bakanının açıklaması eklendi)
ANKARA, 15 Ağustos (Reuters) - İşsizlik oranı Nisan, Mayıs ve Haziran aylarını kapsayan Mayıs döneminde arındırılmamış olarak geçen yıl aynı döneme göre 0.8 puan artışla yüzde 10.2 olurken, mevsimsellikten arındırılmış bazda bir önceki döneme göre değişmeyerek yüzde 11.3 seviyesinde gerçekleşti.
Arındırılmış veri istihdam teşviklerine rağmen bir önceki döneme göre işsizlikte bir iyileşme olmadığını ortaya koyarken, ekonomik aktivitedeki toparlanmanın işgücü piyasasında kalıcı ve güçlü bir iyileşme için yeterli olmadığını belirten ekonomistler, işsizlikte gerilemenin önümüzdeki dönemde sınırlı kalmasını bekliyor.
Ekonomi yönetimi Türkiye ekonomisinin artan işgücüne katılım oranlarını nedeniyle her yıl en az bir milyon kişiye yeni iş yaratılması gerektiğini bunun içinde büyümenin yüzde 5-6 patikasında ya da daha üzerinde gerçekleşmesinin gereklilik olduğunu ifade ediyorlar.
Öte yandan analistler işgücü piyasasına anlamlı bir destek için büyümenin yatırımlar yoluyla sağlanmasının da gerektiğine dikkat çekiyor.
TÜİK verilerine göre Ocak ayında yüzde 13 ile yedi yılın zirvesine gören arındırılmamış işsizlik, Nisan döneminde yüzde 10.5, geçen yılın Mayıs döneminde ise yüzde 9.4 seviyesindeydi.
Tarım dışı işsizlik oranı bir önceki yıl aynı döneme göre 0.9 puanlık artış bir önceki döneme göre 0.2 puanlık düşüş ile yüzde 12.2 oldu. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı 2.4 puanlık artış ile yüzde 19.8 oldu.
Odeabank Ekonomisti Şakir Turan, "İkinci çeyrek ekonomik aktiviteye ilişkin öncü veriler ılımlı seyrini korusa da istihdamda belirgin bir iyileşme ve işsizlik oranında gerileme sağlayacak kadar güçlü olmadığını değerlendiriyoruz" dedi.
Önümüzdeki dönemde ılımlı istihdam artışları devam edebilecek olsa da işsizlik oranındaki iyileşmenin sınırlı kalabileceğini söyleyen Turan, "İşsizlikte kalıcı bir iyileşme olması için yüzde 7'nin üzerinde bir büyüme oranının yakalanması gerekiyor. Öncü göstergelere göre ise ikinci çeyrekte büyümenin yüzde 5.5 civarında olmasını bekliyoruz" dedi.
Verilere göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 330,000 kişi artarak 3.23 milyon kişi oldu.
İstihdam edilenlerin sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre 621,000 kişi artarak 28.49 milyon kişi olurken, istihdam oranı ise 0.2 puanlık artış ile yüzde 47.7 olarak gerçekleşti.
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu ise mevsimsellikten arındırılmış verilere bakıldığında teşvik paketine ve iktisadi faaliyetteki güçlü seyre rağmen istihdam tarafında güçlü bir iyileşme olmadığını belirterek "İstihdam verisine yönelik görüşümüzde değişiklik yok. Önümüzdeki dönemde ilave bir adım atılmadığı sürece işsizlik oranındaki kademeli düşüş devam etse de istihdam piyasasında güçlü bir iyileşmeden uzak olduğumuzu düşünüyoruz" dedi.
Türkiye ekonomisi geçen yıl ekonomide yaşanan yavaşlama sonrası hükümetin sağladığı istihdam ve vergi teşviklerinin desteğiyle iç talep ve ihracat öncülüğünde ilk çeyrekte beklentilerin üzerinde yüzde 5 büyüdü.
Ancak ilk çeyrekteki tüketim ve harcama odaklı büyüme yatırımlarla tam olarak desteklenmediği ve yüksek nüfus artışının da etkisiyle istihdam piyasasında anlamlı bir iyileşme sağlanamıyor.
Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, veri sonrası yaptığı yazılı açıklamada hükümet olarak ekonomiye yönelik aldıkları önlemler ve attıkları adımlar ile 2017 yılında uygulamaya konulan ve halen devam eden istihdam teşviklerinin önümüzdeki dönemde istihdama olumlu yansımasının beklendiğini söyledi.
Elvan, "2017 yılının ilk yarısı itibarıyla gerçekleşen veriler ekonominin beklenenden iyiye gittiğini göstermektedir. Özellikle yılın ilk çeyreğinde yakalanan yüksek büyüme performansının yıl boyunca artarak devam etmesini, 2017 için hedefimiz olan yüzde 4.4'lük büyüme rakamının üzerine rahatlıkla çıkacağımızı ve bunun da istihdama olumlu yansıyacağını bekliyoruz" dedi.
İstihdamda yavaşlamanın yarattığı olumsuz etkileri ortadan kaldırmak için çalışma hayatında Ocak ayı başında "seferberlik" başlatılmıştı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da 7 Şubat'ta yaptığı istihdam seferberliği çağrısı yapmıştı. İstihdam seferberliği ile 1.5 milyon kişinin iş sahibi yapılması, buna ilaveten 500,000 kişinin işbaşı eğitimi ile istihdamının sağlanması öngörülüyordu.
Ocak ayında başlatılan seferberlik kapsamında verilen destekle birlikte asgari ücretle bir işçi çalıştıran işverenin maliyeti 773 TL azalarak 1,404 TL'ye geriliyor. Paketin maliyeti 12.3 milyar TL olarak öngörülürken, bunun yaklaşık 11 milyar TL'si ise İşsizlik Fonu'ndan karşılanıyor.