Başbakan Binali Yıldırım, Çankaya Köşkü’nde, Cazibe Merkezleri Programı Başlangıç Lansmanı’na katılarak burada bir konuşma yaptı.
Başbakan Yıldırım, yaptığı açıklamada, “Yatırım yapanlara ücretsiz danışmanlık hizmeti verilecek. İyi bir fizibilite, başarılı bir yatırım için olmazsa olmazdır. Dolayısıyla fizibilite hazırlanması, gerekli ön projelerin yapılması için istenen danışmanlık hizmetini biz karşılayacağız. Ayrıca yatırım için yer vereceğiz.” dedi.
Başbakan Yıldırım’ın konuşmasından önemli satır başları :
Küresel krize rağmen ne kadar ekonomik büyümeye sahip olduğumuzu cümle alem gördü. Hem mali disiplini koruduk hem de yatırım yapılabilir ortamı sürdürdük. Bütün vatandaşlarımızın huzuru, refahı için ekmeğimizi aşımızı büyütürken, güvenlik ve bölgesel adaleti sağlamak daima önemli hedeflerimiz arasında yer aldı. Politikalarımızı belirlerken ülkemizin kuzey, güney, doğu, batı ayrı tutmadık. 79 milyon vatandaşımız 81 vilayetimizi hep bir ve bütün olarak gördük. Toplumun bütün kesimler için gelir adaletini sağlama yolunda önemli adımlar attık. Bölgelerarası eşitsizliği büyük ölçüde azalttık.
Göçü Azaltmak Birinci Hedef
Doğu ve Güneydoğu bölgelerini yatırımcıya daha cazip hale getirmesi için yeni bir destek ve teşvik programını başlatıyoruz. Türkiye topyekün ekonomisi büyürken bir yandan da bütün bölgelerimizin potansiyelinden en üst düzeyde yararlanmayı hedefliyoruz. Ekonomimize yeni bir ivme kazandıracak. Cazibe Merkezleri Programı’nda gelinen son aşamayı paylaşmak istiyorum. Bu program 65. Hükümet işbaşına geldikten sonra Temmuz ayı sonlarında gerçekleştirdiğimiz ekonomik koordinasyon kurulu kararında belirlendi. Programın amacı; özellikle terörün yoğun bir şekilde milletimizin canını sıktığı, rahatsız ettiği bölgeleri bir yandan terörden temizlenmiş güvenli hale getirirken bir yandan da geciken yatırımlarını başlatmak ve böylece doğudan batıya göçü azaltmak birinci hedef.
İkinci Hedef Kalkınmayla İlgili Açığı Ortadan Kaldırmak
İkinci hedef bölgedeki kalkınmayla ilgili açığı ortadan kaldırmak. Aslında belirlediğimiz bu 23 ile yapılacak yatırım bir anlamda Türkiye’nin tamamına yapılan yatırım anlamına gelir. Buralara yatırım yaparsak doğudan batıya göç azalacak, bölgesel kalkınma sayesinde doğu batı arasındaki kalkınmışlık, refah farkı da tamamen giderilecek, terörün ana istismar konularından biri olan bir alan da böylece ortadan kaldırılacak. 4 Eylül’de programı Diyarbakır’da ilan ettik. 11 Ekim’de bölgenin paydaşlarıyla programı paylaşmaya başladık. Bu toplantılar bölgeyle ilgili bakan, milletvekilleri, sivil toplum örgütlerinin paylaşımıyla değerlendirildi ve enine boyuna programda neler olması lazım geldiği konuşuldu.
23 İl İçin Müracat Sayısı Bin 200
22 Kasım’da Resmi Gazete’de bu programı ilan ettik. Türkiye Kalkınma Bankası bu program için görevlendirildi. 11 Ocak 2017 sayılı Resmi Gazete’de bütün programın içeriğine dair Bakanlar Kurulu kararını aldık. Yatırımcıların programa ilişkin düzeylerini anlamak için talep, ön talep toplama süreci de 28 Kasım-11 Ocak arasında gerçekleşti. 28 Kasım-11 Ocak arasındaki ön taleplere baktığımız zaman durum gayet güzel, memnuniyet verici. 23 il için müracaat sayısı bin 200.
Yoğun İlgi Var
Toplam yatırım tutarı 19 milyar 600 milyon. Öngörülen istihdam 112 bin 400. Şu ana kadar ön talep toplamada gelen teklifler bu düzeyde. Bunların dökümüne gelirsek üretim-imalat yaklaşık 13 milyar, diğer kısmı da hizmet sektörüyle ilgili talepler. Gayet yoğun bir ilgi var. Güzel bir ilgi var. Bugün 24 Ocak itibarıyla resmen daha fazla toplantı falan yok, program başlıyor. Artık uygulamanın başladığını ilan etmek bugünkü toplantının amacıdır. Hayırlı uğurlu olsun.
İki Hizmet Sektöründe Ayrıcalıklı Destek Var
Esas itibariyle iki şekilde anlatabiliriz. Bir üretime destek var. İki hizmet sektöründe faaliyet gösteren özellikle çağrı merkezi kurulması, veri merkezi kurulması. Bu iki hizmet sektörüne ayrıcalıklı destek var. Bunları birer birer anlatmaya çalışalım. Yatırım yapanlara ücretsiz ilaveten danışmanlık hizmeti vereceğiz. İyi bir fizibilite başarılı bir yatırım için olmazsa olmazdır. İstenen danışmanlık hizmetini biz karşılayacağız. Devlet parasını verecek, yatırımcı, girişimci böyle bir hizmeti kendisi alacak. Ayrıca yatırım için yer vereceğiz.
Yatırım İçin Sıfır Faizli Kredi
Yatırım için arsa lazım. Bu organize sanayi bölgesi olabilir, yoksa dışında olabilri. Tercihimiz varsa organize sanayi bölgesi içinde olması. Yoksa, şart da değil, dışarıda da olabilir. Ayrıca fabrika bina yapımına destek verilecek. Yatırım için sıfır faizli yatırım kredisi verilecek. Faiz oranı indirilmiş işletme kredisi verilecek. Diyelim ki, faiz oranı 10 ise yarısını devlet karşılayacak. KOBİ’lere uygulanan sistem gibi. Üretim tesislerini büyütmek, yenilemek, işini geliştirmek isteyenlere de ayrıca destek verilecek. Çağrı merkezi kurmak isteyenlere yatırım desteği verilecek, veri merkezi kurmak isteyenlere de yatırım desteği verilecek.
Yatırım Tutarı Asgari 2 Milyon Lira
Diyelim ki 23 ilden herhangi bir ilimizde fabrika kuracaksınız. Fabrika kurarken sağlanan yatırımlardan yararlanmak için yatırım tutarı asgari 2 milyon lira olacak. Eski parayla 2 trilyon. En az 30 kişiye iş sağlayacağınızı garanti edeceksiniz. 2 milyonluk bir yatırım yapacaksın, 30 kişi çalıştıracaksın, yatırımlardan yararlanmaya hak kazanacaksın. Bunlar asgari sınırlar. Daha fazlası da olabilir. Eğer hizmet sektöründe çağrı merkezi açacaksınız en az 200 kişiye iş sağlayacağınızı taahhüt edeceksiniz. Bu 200 kişiyle hizmet sözleşmesi yaptığınızı ibraz edeceksinzi. Veri merkezi için de, veri merkezi dediğiniz şey nedir, artık bilişim sektörü gelişiyor, bilgilerin depolanması lazım. Eskiden arşivler vardı. Orada dosyalar vardı. Şimdi de kutuların içinde bilgiler var. O arşivlerin bin katı kadar bilgiyi avuç içi kadar bir kutunun içerisine koyuyorsunuz.
Herkes Elini Taşın Altına Koyacak
5 bin metrekarelik bir temiz, beyaz alanı taahhüt edecek şekilde veri merkezi kuranlar bu destekten yararlanacak. Desteklerde öz kaynak yüzde 30, kredi yüzde 70. Cebinden 30 lirayı sen koyacaksın, devlet de 70 lirasını verecek. Herkes elini taşın altına koyacak. Başkası verirse haydan gelen huya gider, o hiçbir işe yaramaz. O yüzden biraz kendi cebinden da para koyacaksın.
20 Bin Metrekareye Kadar Binalar Desteklenecek
Organize sanayi bölgesi parsalleri büyükşehirlerde Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları kurulacak. Diğer şehirlerde il özel idarelerine devredilecek. Bu fabrika binaları fizibiliteye uygun olarak tahsis edilecek. Yapımı yatırımcı tarafından gerçekleştirilecek. Bina inşaatlarının 20 bin metrekare olması veya 10 milyon TL bedel olması öngörülüyor. Bu ne demek? 20 bin metrekareye kadar binalar desteklenecek. 20 binden fazla olunca desteklenmiyor mu? 50 bin metrekare yaparsan daha fazla yatırım daha fazla destek olması lazım.
Çok Sembolik Bir Kira Verilecek
İlk 20 bin metrekaresi kapalı alan, bizden, devlet yapıyor. Para pul yok. Diğer kısmına kredi alabiyirsonuz. Onun üzerindekilerde de faizsiz kredi. Bedel ne? 10 milyon veya metrekare değil de, 10 milyona kadar olan kısmını devlet karşılıyor. 10 milyonluk sabit yatırım, fabrika binası yatırımı. Daha sonra 15 yıl boyunca burada yatırım imalat yaptıktan sonra isterseniz size sembolik bir bedelle devredilecek o fabrika. Devlet yaptığı o yatırımı 15 yıl kullanacaksınız, çok sembolik bir kira vereceksiniz, daha sonra da tamamen mülkiyetini devralacaksınız. OSM’lerde yatırıma uygun arsa yoksa o zaman Hazine’nin yerlerinden, arazilerinden uygun arsa üretilip verilecek.
Büyük Yatırımlara Özel Destekler
Diyelim ki OSM dolu, bu sefer Hazine’nin elindeki arazilerden şehrin imar planına uygun araziler bulunup, yatırımcıya tahsis edilecek. Ayrıca büyük yatırımlar da organize sanayi bölgeleri dışında özel desteklenecek. 100 milyon ve üzerindeki yatırımlara özel desteğimiz var. Diyelim ki çok büyük bir entegre tesis kuracaksınız. Bunun desteği ayrı. Birinci anlattıklarım küçük, normal, orta yatırımlardan bahsediyoruz. Bölgesel bir yatırım, birkaç ile hitap eden, birçok insana doğrudan, dolaylı iş, aş temin eden yatırımlar ayrıca destekleniyor. Burada da yatırım şartı 100 milyon lira ve üzeri.
Yerli Üretimi Teşvik Ediyoruz
Binayı yaptınız, içeriye makina, alet, edevat alacaksınız. Onların da sermayesini karşılıyoruz. Bu sermayeyi karşılarken ayrıcalık yapıyoruz. Eğer bunu yerli kaynaklardan temin ederseniz kredi şartları başka, ithat şeklinde temin ederseniz kredi şartları başka. Kredi 2 yıl ödemesiz 6 yıl. Bu ithat ederseniz, dışarıdan makina aldınız, ekipman aldınız yatırım için. Kredi 2 yıl ödemesiz toplam 6 yıl olacak. Sıfır faizli olacak. Eğer yerli makina, teçhizat alırsanız burada ödemesiz dönemi 3 yıla toplam süreyi de 10 yıla çıkaracağız. Yerli üretimi teşvik ediyoruz. Bir tane torna tezgahı alacaksanız, ithal ederseniz süre kısa ama içeriden, yerli imalat alırsan daha uzun vadeli kredi veriliyor. Böylece yerli sanayiyi teşvik etmiş oluyoruz, böyle bir pozitif ayrımcılık yapıyoruz.
AHaber
