ANKARA, 24 Ekim (Reuters) - Kamuoyunda yargı reform paketi olarak bilinen, ceza muhakemesi kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik yapan kanun yayımlandı.
Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan yasayla, soruşturma evresinde tutukluluk süresine sınırlama getirildi. Buna göre, soruşturma evresinde tutukluluk süresi, ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işler bakımından altı ayı, ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde ise bir yılı geçemeyecek.
Ancak devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk; terörle mücadele kanunu kapsamına giren suçlar ve toplu işlenen suçlar bakımından bu süre en çok bir yıl altı ay olacak, gerekçesi gösterilerek altı ay daha uzatılabilecek.
Tutukluluk süreleri, fiili işlediği sırada 15 yaşını doldurmamış çocuklar bakımından yarı oranında, 18 yaşını doldurmamış çocuklarda ise dörtte bir oranında uygulanacak.
Terörle Mücadele Kanunu'na yapılan eklemeyle, haber verme sınırlarını aşmayan veya eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmayacak.
SERİ MUHAKEME VE BASİT YARGILAMA USULÜ
Yasayla, seri muhakeme usulü ile basit yargılama usulü yargı sistemine adapte edildi.
Bu kapsamda, soruşturma evresi sonunda kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği takdirde seri muhakeme usulü uygulanacak. Bu usül, Türk ceza kanunda yer alan ve bu yasayla belirlenen suçlar için uygulanabilecek.
Cumhuriyet savcısı veya kolluk görevlileri, şüpheliyi seri muhakeme usulü hakkında bilgilendirecek. Seri muhakeme usulü, suçun iştirak halinde işlenmesi durumunda şüphelilerden birinin bu usulün uygulanmasını kabul etmemesi, yaş küçüklüğü ve akıl hastalığı ile sağır ve dilsizlik hallerinde uygulanmayacak.
Yasaya göre, asliye ceza mahkemesince, iddianamenin kabulünden sonra adli para cezasını veya üst sınırı iki yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verilebilecek.
Bu usül kapsamında duruşma yapılmaksızın hüküm verilebilecek. Mahkumiyet kararı verildiği takdirde sonuç ceza dörtte bir oranında indirilecek.
Mahkemece, koşulları bulunması halinde kısa süreli hapis cezası seçenek yaptırımlara çevrilebilecek veya hapis cezası ertelenebilecek ya da uygulanmasına sanık tarafından yazılı olarak karşı çıkılmaması kaydıyla hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilecek.
PASAPORT DÜZENLEMESİ
Yasayla ayrıca, baroya kayıtlı ve en az 15 yıl kıdemi bulunan avukatlara hususi damgalı pasaport verilmesi hükme bağlandı. Ancak avukatların haklarında, Türk ceza kanununda belirtilen suçlar ile terörle mücadele kanunu kapsamına giren suçlardan dolayı soruşturma veya kovuşturma bulunmaması şartı aranacak.
Yasaya, OHAL döneminde çıkartılan KHK'larla pasaportları iptal edilenlerin, haklarındaki idari veya adil işlemler lehine sonuçlanması halinde pasaportlarının iade edilmesine yönelik düzenleme de koyuldu.