FAO Fiyat Endeksi art arda altıncı ayda da düştü.
Eylül ayındaki bu gerilemeye bitkisel yağlardaki keskin fiyat düşüşleri öncülük etti.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından bugün yayımlanan yeni bir rapora göre, dünya gıda emtia fiyatlarının göstergesi Eylül ayında üst üste altıncı ayda da geriledi. Bitkisel yağların fiyatlarındaki keskin düşüşler, sadece tahıl fiyatlarını dengelemekle kalmadı endeksin düşüşünde de önemli rol oynadı.
Eylül ayında ortalama 136,3 puan olarak gerçekleşen FAO Gıda Fiyat Endeksi Ağustos ayına göre yüzde 1,1 azalırken, bir önceki yılın yüzde 5,5 üstünde kalmaya devam etti. Endeks, yaygın olarak işlem gören gıda ürünleri sepetinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri takip ediyor.
FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, aylık yüzde 6,6 azalarak Şubat 2021'den bu yana en düşük seviyesine ulaştı. Palm, soya, ayçiçeği ve kolza yağı için uluslararası fiyat teklifleri ise daha düşük seviyede seyretti. Uzun süredir devam eden yüksek miktardaki palm yağı stokları ile aynı zamana denk gelen Güneydoğu Asya'da mevsimsel olarak artan üretim, palm yağı fiyatlarını aşağı çekti. Arjantin'de soya yağı ihracatının artması, Karadeniz bölgesinde artan ayçiçek yağı arzı ve düşük ham petrol fiyatları da bu alt endeksin düşmesine katkıda bulundu.
FAO Tahıl Fiyat Endeksi ise Ağustos ayına göre yüzde 1,5 arttı. Uluslararası buğday fiyatları, Arjantin ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kurak mahsul koşullarına ilişkin endişeler, yüksek iç talep ve Karadeniz Tahıl İnsiyatifi'nin Kasım ayından sonra da devam edeceğine ilişkin artan belirsizliğin ortasında Avrupa Birliği'nden yapılan ihracatın hızlı temposu ile bağlantılı olarak yüzde 2,2 oranında toparlandı. Güçlü bir ABD doları, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği'ndeki düşük üretim beklentilerine bağlı olarak daha sıkı bir arz görünümünden gelen baskıya karşı koyarken, dünya mısır fiyatları çoğunlukla istikrarlıydı. FAO Pirinç Fiyat Endeksi, büyük ölçüde Hindistan'daki ihracat politikası değişikliklerine ve Pakistan'daki şiddetli su baskınlarının etkisine ilişkin endişeler nedeniyle yüzde 2,2 arttı.
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, ay içinde yüzde 0,6 oranında geriledi. Endeksteki bu gerileme büyük oranda, piyasa belirsizlikleri ve karamsar küresel ekonomik büyüme beklentileri ile birlikte zayıf euro'nun ABD doları karşısındaki etkisini yansıtmıştır.
FAO Et Fiyat Endeksi yüzde 0,5 geriledi. Dünya sığır eti fiyatları, Brezilya'dan gelen yüksek ihracat olanakları ve bazı üretici ülkelerdeki artan sığır kesimleri nedeniyle düştü. Kümes hayvanları eti fiyatları, ise bastırılmış ithalat talebi nedeniyle yavaşladı. Buna karşılık, domuz eti fiyatları kürüsel ölçekte, Avrupa Birliği'nde kesime hazır hayvanların arz açığı nedeniyle yükseldi.
FAO Şeker Fiyat Endeksi, Brezilya'daki iyi üretim beklentilerinin yanı sıra daha düşük etanol fiyatları ve döviz hareketi etkileri gibi nedenlerle Eylül ayı boyunca yüzde 0,7 düşüş gösterdi.
Daha fazla ayrıntıya buradan ulaşabilirsiniz.
FAO bugün ayrıca Tahıl Arz ve Talep Özeti'ni yayınladı. FAO, Talep Özeti'nde, 2022 yılı için küresel tahıl üretim tahminini 2.768 milyon tona düşürdü. Bu rakam 2021 yılı verilerinin yüzde 1,7 altında.
Dünya kaba tahıl üretiminin, büyük ölçüde Amerika Birleşik Devletleri'ndeki olumsuz mahsul koşulları nedeniyle yıllık bazda yüzde 2,8 düşüşle 1.468 milyon ton olarak gerçekleşmesi tahmin ediliyor. Dünya pirinç üretiminin, 2021'de ulaşılan tüm zamanların en yüksek seviyesine göre yüzde 2,4 düşüşle 512,8 milyon ton olması beklenirken bu oran, yine de ortalamanın üzerinde bir rakama işaret ediyor.
Eylül ayından bu yana pirinç üretiminde yapılan aşağı yönlü revizyonunun nedeni, Çin'deki kurak yaz koşulları ve Pakistan'daki seller olarak öne çıkıyor. FAO, Eylül ayında küresel buğday üretim tahminini bir önceki yıla göre yüzde 1,0 artışla 787,2 milyon tona yükseltti. Bu rekor üretim beklentisine Avrupa Birliği ve Rusya Federasyonu'ndaki beklenenden daha iyi verim neden oldu.
2022/23'teki dünya hububat kullanımının, büyük oranda yem kullanımındaki düşüşten kaynaklı olarak, bir önceki sezona göre yüzde 0,5 azalarak 2.784 milyon tona gerileyeceği tahmin ediliyor.
2023 sezonunun sonunda dünya tahıl stoklarının açılış seviyelerinin yüzde 1,6 altında küçülerek 848 milyon tona gerileyeceği tahmin ediliyor. Dünya hububat stokları kullanım oranının 2022/23'te bir önceki yıla göre yüzde 31'den yüzde 29,7'ye düşmesi beklense de bu oran yine de, tarihsel açıdan bakıldığında nispeten hâlâ yüksek bir seviyede.
Dünya hububat ticaretinin 2022/23'te (Temmuz / Haziran) bir önceki ticaret sezonuna göre yüzde 2,4 oranında azalacağı ve tüm ana hububat maddelerinin ticaretinde öngörülen daralmaların olacağı öngörülüyor. Bu düşüşe, bazı diğer faktörlerin yanı sıra, Ukrayna'daki savaşın sonuçları ve güçlenen ABD doları sebep oluyor.
Daha ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
45 ülke gıda için dış yardıma muhtaç
FAO'nun Küresel Bilgi ve Erken Uyarı Sistemi (GIEWS) tarafından üç ayda bir yayınlanan son Mahsul Beklentileri ve Gıda Durumu raporu'na göre, Afrika'da 33, Asya'da dokuz, Latin Amerika ve Karayipler'de iki ve Avrupa'da bir olmak üzere dünya çapında 45 ülkenin gıda için dış yardıma ihtiyacı var.
Kuraklıkla geçen uzun yıllar, Doğu Afrika'da ciddi bir gıda güvensizliği durumuna yol açtı. Somali'nin bazı bölgelerinde, insani yardımlar artırılmazsa, kıtlık bekleniyor. Yüksek enflasyon oranları, zorlu makroekonomik ortamlar ve değer kaybeden para birimleri, düşük gelirli gıda açığı olan ülkelerde gıda güvensizliği koşullarını ağırlaştırmaktadır.
Raporda ayrıca, 2022 yılında Düşük Gelirli Gıda Açığı Olan Ülkelerde (LIFDCs) tahıl üretiminin 2021 yılına göre yüzde 0,4 oranında azalacağı öngörülüyor.
-iDeal Haber Merkezi-