Investing.com - 2020’de pandeminin yarattığı ekonomik zorluklar nedeniyle büyük merkez bankaları parasal genişlemeye ve faiz indirimine giderken mali teşviklerle de destekler sağlandı. Yurt içinde de maliye politikası genişledi ve faiz oranlarının (Eylül ayına kadar) düşük olması, geri ödeme sürelerinin ertelenmesi ile finansal kanallarda da büyük genişleme oldu.
Türkiye Bankalar Birliği (TBB)’nin bugün açıkladığı veriye göre, Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi üyesi kuruluşlar tarafından kullandırılan nakdi krediler 2020 yılında, bir önceki yıla göre % 34 artarak 3 trilyon 740 milyar TL oldu. Nakdi kredilerin 3.622 milyar TL’si bankalar, 57 milyar TL’si finansal kiralama şirketleri, 32 milyar TL’si finansman şirketleri ve 29 milyar TL’si faktoring tarafından kullandırıldı.
Tasfiye olunacak alacaklar 2020 yılında 176 milyar TL oldu. Tasfiye olunacak alacakların 168 milyar TL’si bankalara; 4,9 milyar TL’si finansal kiralama şirketlerine, 1,9 milyar TL’si faktoring şirketlerine ve 1,5 milyar TL’si de finansman şirketlerine ait.
Tasfiye olacak alacakların toplam kredilere oranı 2020 yılında, 2019 yıl sonuna göre 1,5 puan azalarak %4,5 oldu.
Ticari krediler %33 artarak 2 trilyon 873 milyar TL oldu. Ticari kredilerin toplam içindeki payı % 77 düzeyinde olurken ticari krediler içinde imalat sanayii %28 ile en yüksek paya sahip oldu. Payı %10 ve üzerinde olan diğer ana sektörler, toptan ve perakende ticaret ve inşaat oldu.
Aralık 2020 itibarıyla tasfiye olunacak alacak oranı en yüksek olan sektör; %10 ile inşaat sektörü oldu. Bu sektörü %6,4 ile turizm sektörü ve %6,1 ile enerji sektörü takip etti.
Bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler %40 artarak 867 milyar TL oldu. Bireysel kredilerin %46’sını ihtiyaç kredileri, %33’ünü konut kredileri, %17’sini kredi kartları ve % 5'ini taşıt kredileri oluşturdu. Bireysel kredilerde tahsili gecikmiş alacak oranı bir önceki yıla göre 1,5 puan düşerek %2,3 seviyesinde gerçekleşti.
Bireysel kredi kullanan kişi sayısı (takipteki krediler hariç) son bir yılda 2,1 milyon kişi artarak 34 milyon kişi olurken, ortalama kredi bakiyesi ise 25,5 bin TL oldu.
Aralık ayında 74 bin kişi ilk defa ihtiyaç kredisi, 10 bin kişi ilk defa konut kredisi kullanırken, kredi kartı kullanan kişi sayısı 103 bin oldu. 68 bin kişi ise ilk defa kredili mevduat hesabı kullandı.
2020 yılı Aralık ayı itibariyle itibarıyla İstanbul’da 266 milyar TL, Ankara’da 84 milyar TL ve İzmir’de 58 milyar TL tutarında bireysel kredi bulunuyor. Şırnak, %73 ile son 12 ayda bireysel kredi bakiyesi en çok artan il oldu. Kişi başına ortalama bireysel kredi (kredi kartı dahil) toplam bakiyesi en yüksek iller ise sırasıyla, Ankara, İzmir, Mersin oldu.
Yazar: Necdet Erginsoy