* Gıda fiyatları üretim sonrası zincir nedeniyle oynaklık arz ediyor
* Et üretimindeki arz açığını telafi edecek adımlar atılacak
* Havza bazlı bitkisel üretim ve müdahale alımı yapılacak
İSTANBUL, 28 Eylül (Reuters) - Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, gıda fiyatlarının üretimden ziyade gıdanın tüketiciye ulaşana kadarki zincir kaynaklı olarak oynaklık arz ettiğini ve gıda fiyatlarındaki oynaklığa karşı alınacak önlemlerin bu zinciri hedeflemesi gerektiğini söyledi.
TÜSİAD tarafından düzenlenen Yapısal Sorunlar Perspektifinden Gıda Enflasyonu konferansında konuşan ve önümüzdeki günlerde açıklanacağını söylediği yeni tarım politikası öncesinde uygulamalar hakkında ipuçları veren Çelik, bitkisel üretimde verim artışını, et üretiminde ise arz sıkıntısını giderecek adımlar atılacağını söyledi.
Gıda fiyatlarında aracılık, perakende maliyetleri, navlun, yakıt ve diğer ürün fiyatlarındaki değişiklikliklerin belirleyici olduğuna dikkat çeken Çelik, küresel ve yerel krizlerle beraber bu unsurların arz-talep dengesinin önüne geçtiğini ifade etti.
Çelik konuşmasında tarım ürünleri üretici fiyatlarının son 4 yılda yüzde 27, tüketici fiyatlarının ise yüzde 47 arttığına dikkat çekerek, gıda enflasyonu sorununun üretim safhasında değil, tüketiciye ulaşma zincirinde meydana geldiğini ifade etti.
Çelik, "Gıdadaki bu (fiyat) sorununun üretici boyutuyla çok da ele alınmaması gereken bir konu olduğunu bir daha ifade etmekte yarar görüyorum" dedi.
Karpuz ve domates gibi mevsimlik tarım ürünlerinin tarla ve perakende fiyatları arasında üç kat fark bulduğuna dikkat çeken Çelik, "Meyve, sebzede arz açığımız söz konusu değil. Ancak tarladan sofraya gelirken oluşan zincirde halkaların fazlalığını veya kâr marjılarının bu fiyatları neredeyse üç misli noktaya taşığını görebiliyoruz" dedi.
ET ÜRETİMİNDE ARZ AÇIĞI VAR, ÜRETİMİ ARTIRMAK LAZIM
Bitkisel üretimde genel itibariyle arz kaynaklı bir sorun olmadığını belirten Çelik, et üretiminde ise yılda 200,000 ton, yani mevcut üretimin beşte birine yaklaşan üretim açığı olduğunu belirterek hayvan üretimini artıracak adımlar atılacağını ifade etti.
Canlı hayvan ve et ithalatının Et Süt Kurumu üzerinden devam edeceğini ifade eden Çelik, ülke çapında hayvan yetiştiriciliği bölgeleri belirleneceğini söyledi, "Önümüzdeki günlerde açıklayacağımız yeni tarım politikası çerçevesinde özellikle hayvancılıkla ilgili yaklaşık 25 ili kapsayan bölgeyi yetiştirici bölgesi ilan edeceğiz. Hayvan varlığımızı kendi kendimize üretme, dolayısıyla besi materyalini kendi bünyemizde üretmeye... dönük çaba içinde olacağız" dedi.
HAVZA BAZLI BİTKİSEL ÜRETİM; HAVZA BAZLI MÜDAHALE ALIMI
Çelik ülke çapında 184 ovanın tarımsal sit alanı ilan edileceğini ve 941 ilçenin her birinde bir tarım havzası belirlendiğini ifade etti.
Çelik ilçede yer alacak tarım havzasında devletten destek ödemesi alabilecek ürünlerin önceden belirleneceğini ifade ederek, "Bir ilçede 13-15 ürünün ekilip kontrolün zorlaştığı ortamdan çıkıyoruz. Hangi ürünün en verimli şekilde alınması gerekiyorsa onun ekilmesini tavsiye ediyoruz. Havzada bu ürünü toprakla buluşturuyorsanız destek veriyoruz, (yoksa) destek vermiyoruz diyoruz" dedi.
Çelik Toprak Mahsülleri Ofisi'nin (TMO) yaptığı müdahale alımlarının da havza bazlı üretim sistemi çerçevesinde yeniden şekilleneceğini belirterek, "Bu müdahale alımlarını da önümüzdeki dönemde havza bazlı üretim sistemine entegre olacak şekilde düzenleme yapıyoruz. Su yok ve mısır ekeceksin; ekebilirsin ama TMO almayacak, piyasa bulursan satabileceksiniz" dedi.