(Yeni görüş ve ayrıntılar eklendi)
Behiye Selin Taner
İSTANBUL, 19 Ocak (Reuters) - Ocak'ta beklentilere paralel kısa vadeli faizleri sabit tutan Merkez Bankası'nın açıklamasında para politikasında sadeleşmeye ilişkin bir ifadeye yer vermemesi, adımların daha ileri bir tarihe ertelendiği algısı yaratırken, Başkan Erdem Başçı'nın görev süresinin dolacağı Nisan ayına kadar para politikasında bir değişiklik beklenmeyebileceği görüşleri dile getiriliyor.
TCMB'nin açıklamasından sadeleşmeye dair ifadeyi çıkarması bir yandan da koridorun üst bandında bir indirim ihtimalini ortadan kaldırması nedeniyle olumlu bir unsur olarak nitelendiriliyor. Koridorun üst bandı olan yüzde 10.75 seviyesindeki gecelik borç verme faizi piyasadaki oynaklıklara ve kurdaki olası değer kaybına karşı koruyucu olarak değerlendiriliyor.
TCMB bugünkü açıklamasında enflasyon üzerinde artan maliyet unsurlarının etkisine dikkat çekerken, 26 Ocak'ta açıklanacak olan yılın ilk enflasyon raporunda 2016 yılı enflasyon tahmininin en azından OVP seviyesine çekilebileceğini belirten ekonomistler, para politikasının önümüzdeki dönemde seyrine ilişkin de daha fazla sinyal verilmesini bekliyor.
TCMB'nin ard arda beş yıldır enflasyon hedefini tutturamaması kredibilitesinin zarar gördüğü görüşlerini artırırken, bağımsızlığına dair soru işaretlerinin de tekrar gündeme gelmesine neden oluyor. 28 Ekim'de yayımlanan son enflasyon raporunda 2016 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 6.5, son OVP'de ise yüzde 7.5 seviyesinde bulunuyor.
TCMB Aralık toplantısında küresel para politikalarındaki normalleşmenin başlaması ile birlikte oynaklıklarda gözlenen düşüşün kalıcı olması halinde Ocak toplantısından itibaren para politikasında sadeleşme adımlarına başlanabileceğini belirtmişti; ancak volatilite göstergeleri 22 Aralık'ta sonuçları açıklanan PKK toplantısından sonra daha da kötüleşti.
JPMorgan Ekonomisti Yarkın Cebeci'ye göre TCMB'nin açıklamasından sadeleşmeyi çıkarması global volatilitedeki son artışla daha endişeli hale geldiğini ve global risk iştahındaki trende göre politikayı ayarlama imkanı verdiğinden faiz koridorunu geniş tutmayı istediğini gösteriyor.
TCMB'nin faiz artışını geciktirmeye çalışacağı yönündeki görüşlerini hatırlatan Cebeci, "Artık bu görüşten daha da eminiz. Açıklama herhangi bir politika yönlendirmesi için gelecek haftaki enflasyon raporuna işaret ederken, güçlü sonuçlara varmak için henüz erken. Ancak bugünkü açıklama Başçı'nın görev süresi dolana kadar statükoyu koruma ihtimalini artırıyor" dedi.
Sadeleşme sürecinin gecikmesinin yanı sıra TCMB'nin politika yönlendirmesindeki belirsizlik ve tutarsızlığın da piyasanın cesaretini kırdığını söyleyen Cebeci, bir yandan da üst bantta indirim ihtimalinin ortadan kalkmasının piyasalarca olumlu karşılanacağını söyledi.
TCMB bugünkü açıklamasında, "Önümüzdeki dönemde para politikası kararları enflasyon görünümüne bağlı olacaktır. Enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlardaki gelişmeler dikkate alınarak para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecektir. Kurul, ayrıca yılın başından itibaren artan küresel oynaklığı ve Ocak Enflasyon Raporu öngörülerini değerlendirmiştir" dedi.
TCMB faiz koridorunun alt bandı olan gecelik borçlanma faizini yüzde 7.25'te, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 7.5'te koridorun üst bandı olan gecelik borç verme faizini yüzde 10.75 seviyesinde sabit tuttu.
BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ, TCMB'nin para politikasında sadeleşmeyi daha da ertelediğini söyleyerek, "Artık yeni başkan atamasının (veya yeniden atama) yapılacağı 19 Nisan'a kadar TCMB'nin faizleri sabit tutmasını bekliyoruz. Ancak bu enflasyonist baskıların yüksek olduğu ve birçok faktörün yüzde 8 civarında gezinen yıllık enflasyonu daha fazla artıracağı gerçeğini değiştirmiyor. Yıllık enflasyonun yılın ilk çeyreğinde yüzde 9'a (yüzde 10 olmazsa) yükselmesini bekliyoruz" dedi ve şöyle devam etti:
"Çekirdek enflasyon göstergeleri de yüzde 10'a yakın ve beklentiler bozulmaya devam ediyor. Bu ortamda halen TCMB'nin para politikasını sıkılaştırmaya ihtiyacı olduğunu düşünüyoruz. Enflasyonla mücadele için yüzde 8.70'ten yüzde 8.90'a yükselen ortalama fonlama maliyetinin daha da yükselmesi gerektiğini düşünüyoruz. Aynı zamanda hükümetin de gecikmeksizin gıda enflasyonuna karşı gerekli önlemleri alması gerekiyor."
Fed'in faiz artırımı sonrası sadeleşme beklentilerine karşılık Aralık'ta beklemeyi tercih eden TCMB'nin, izleyeceğini söylediği volatilitenin artması nedeniyle Ocak ayını da bir adım atmadan pas geçmesi bekleniyordu. Ancak ekonomistler enflasyon görünümü ve beklentilerdeki bozulmanın yanı sıra TL'deki değer kaybı nedeniyle TCMB'nin sıkı para politikasını sürdürmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Ancak bankanın siyasi nedenlerle bazı sert para politikası adımlarını atmaktan kaçınacağı yönünde ciddi endişeler söz konusu.
TCMB açıklamasında enerji fiyatlarındaki gelişmelerin enflasyonu olumlu yönde etkilemeye devam ettiği, artan maliyet unsurlarının çekirdek enflasyon eğilimindeki iyileşmeyi sınırlamakta olduğu belirtilerek, "Bu çerçevede Kurul, ücret gelişmelerinin ve küresel piyasalardaki belirsizliklerin enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları üzerindeki etkileri ile enerji ve işlenmemiş gıda fiyatlarındaki oynaklıkları dikkate alarak, gerekli görülen süre boyunca likidite politikasındaki sıkı duruşun korunacağını ifade etmiştir" denildi.
Piyasalarda bir süredir endişe kaynağı olan Merkez Bankası'nın siyasi nedenlerle bazı para politikası adımlarını atamayacağı endişelerinin bugünkü Para Politikası Kurulu (PPK) kararı ile bir kez daha teyid edilmesiyle birlikte TL'de gelişmekte olan ülkelere göre negatif ayrışma ve satış baskısı hızlandı. OCAK'TAN İTİBAREN SADELEŞMEYE İŞARET ETMİŞTİ
Ağustos ayında küresel para politikalarının normalleşme sürecinde izleyeceği yol haritasını ortaya koyan TCMB, bu çerçevede faiz koridorunun bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı etrafında daha simetrik bir hale getirileceğini ve daraltılacağını açıklamış ve sadeleşme adımları için Fed'in faiz artırımını bekleyeceğine işaret etmişti.
Aralık ayında ise politika faizinde bir artışı beraberinde getirecek bir sadeleşme adımı beklentilerine karşın kısa vadeli faizleri sabit tutan TCMB, küresel para politikalarındaki normalleşmenin başlaması ile birlikte oynaklıklarda gözlenen düşüşün kalıcı olması halinde bu toplantıdan itibaren para politikasındaki sadeleşme adımlarına başlanabileceğini belirtti.
TCMB PPK toplantısının hemen ertesi günü ekonomistler ile gerçekleştirdiği toplantıda bu anlamda ABD hisse piyasalarındaki oynaklığın başlıca göstergesi olan VIX .VIX ile ABD Hazine tahvillerinin oynaklığını ölçen MOVE .MERMOVE1M endekslerine işaret etti. Söz konusu endeksler Fed'in faiz artırımına gittiği 16 Aralık'tan bu yana yükseliş eğiliminde.