(Görüş ve ayrıntılar eklendi)
İSTANBUL, 12 Ekim (Reuters) - Cari açık, zayıf turizm gelirleri ve birincil gelir dengesi açığındaki artış nedeniyle Ağustos ayında beklentilerin üzerinde 1.78 milyar dolar olurken; Ocak-Ağustos döneminde 23.55 milyar dolar olarak gerçekleşti.
TCMB verilerine göre, 12 aylık kümülatif cari işlemler açığı Temmuz ayındaki 29 milyar dolardan 31.02 milyar dolara yükseldi.
Analistler cari açıktaki daralma eğiliminin sonuna gelinmiş olabileceğini belirterek, petrol fiyatlarındaki yükseliş eğilimi ile turizm gelirlerinde düşüşün devam edecek olması nedeniyle önümüzdeki dönemde cari açıkta Ağustos'ta başlayan genişlemenin sürmesini bekliyor.
Merkez Bankası (TCMB) açıklamasında cari açıktaki artışın nedenlerine ilişkin, "Dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre 169 milyon dolar azalarak 3.53 milyar dolara düşmüştür. Ancak, hizmetler dengesi fazlasının 1.82 milyar dolar azalarak 2.55 milyar dolara gerilemesi ve birincil gelir dengesi açığının 341 milyon dolar artarak 848 milyon dolara yükselmesi, cari işlemler hesabının açık vermesinde etkili olmuştur" denildi.
Reuters'ın 12 ekonomistin katılımıyla yaptığı ankete göre; cari işlemler dengesinin Ağustos ayında 1.45 milyar dolar, yıl sonunda ise 34.15 milyar dolar açık vermesi bekleniyordu.
Cari denge Temmuz ayında 2.65 milyar dolar açık, geçen yılın Ağustos ayında ise 256 milyon dolar fazla vermişti.
Finansbank ekonomisti Deniz Çiçek, "Cari açık dengesi turizm gelirlerindeki kaybın yoğun sezonda artması ve enerji ithalatındaki kazanımların azalmasıyla Ağustos'ta bozulma gösterdi. İlk sekiz ayda 5.9 milyar dolar olan net gelirlerdeki kaybın yılın tamamında 8 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz ki böylece net turizm gelirleri 2016'da 13 milyar dolar civarında olacak.
Yılın kalanında cari açığın daha fazla artmasını bekliyor ve yılsonu beklentimizi 32 milyar dolardan 36 milyar dolara revize ediyoruz."
Verinin ayrıntılarına bakıldığında parasal olmayan altın kaleminde, bir önceki yılın Ağustos ayında 260 milyon dolar net ithalat gerçekleşmişken, bu yılın aynı ayında 82 milyon dolar net ihracat kaydedildi.
Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.41 milyar dolar azalarak 2.23 milyar dolara geriledi.
Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar ise bir önceki yılın aynı ayına göre 321 milyon dolar artarak 791 milyon dolar oldu.
TCMB verilerine göre doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler (net yükümlülük artışı), bir önceki yılın aynı ayına göre 839 milyon dolar azalarak 859 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Net hata ve noksan kaleminde Ağustos'ta 1.99 milyar dolar, ilk sekiz ayda 5.43 milyar dolar giriş olurken, resmi rezervler Ağustos'ta 3.69 milyar dolar arttı.
Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı, "Zayıf turizm gelirleri, enerji maliyetinin azalan katkısı ve dış borç faiz ödemelerindeki yükseliş eğiliminin yanı sıra, geçen yılın düşük baz etkisini göz önüne aldığımızda, yıllık açıktaki artış özellikle bir kaç ay boyunca devam edecek. Yıl sonu açık tahminimiz GSYH'nin yüzde 4.6'sına tekabül eden 33.5 milyar dolar" dedi.
Güncel OVP'ye göre cari açığın 2016 yılını 31.3 milyar dolar ile tamamlaması beklenirken, bu rakam GSYH'nın yüzde 4.3'üne denk geliyor.