(Kapanış verileri eklendi, gün sonu yorumları eklendi.)
ANKARA, 16 Ocak (Reuters) - Jeopolitik risklerdeki artış ve ABD ile ilişkilerin daha da gerileyeceği endişeleriyle güne 3.82 ile yılın zirvesinde başlayan dolar/TL medyada çıkan ve Afrin'e dönük olası operasyonun ABD ile ilişkileri beklendiği kadar germeyeceğine ilişkin piyasada algı yaratan bir haberin ardından günü 3.80'in altında tamamlamaya hazırlanıyor.
BIST endeksi ise yüzde 2'ye yakın yükselişte.
Bankacılar piyasalara dolardaki değer kaybı ve jeopolitik gelişmelerin yön verdiğini ve piyasalarda oldukça dalgalı bir seyir izlendiğini belirtiyorlar.
Kurda dün başlayan ve bu sabah da görülen benzer para birimlerinden negatif ayrışma trendi ise akşam saatleri itibarıyla yerini daha iyimser bir seyre bıraktı.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Dün TL'deki satış baskısının oldukça sert olduğunu gözlemledik. Dolardaki küresel değer kaybına rağmen TL'nin sert satış yaşaması Türkiye'ye özgü gelişmeleri ön plana çıkarttı. Burada özellikle jeopolitik gelişmeler ve ABD Türkiye ilişkilerinin daha da gerilebileceği izlenimi etkili oldu" dedi ve ekledi:
"Dolardaki değer kaybı trendi bugün de devam ederken Türkiye ile ABD ilişkilerinin Afrin nedeniyle daha da gerilmeyeceğine ilişkin basında yer alan haberlerle sabahki satış baskısı azalmış görünüyor. Ancak önümüzdeki günlerde de jeopolitik gelişmelerin benzer şekilde piyasalarda etkili olduğunu görebiliriz."
ABD önderliğindeki İslam Devleti Örgütü (İD) ile mücadele koalisyonu, Suriye'de işbirliği yaptığı milislerle birlikte 30,000 kişiden oluşan sınır güvenlik gücü kurmak için çalışma yürüttüğünü açıklarken; sınır gücünün varlığı Türkiye ile ABD arasındaki gerilimi artırdı. Tayyip Erdoğan dün ABD'nin Türkiye sınırları boyunca bir terör ordusu kurduğunu ikrar ettiğini Türkiye'ye düşenin ise bu terör ordusunu daha doğmadan boğmak olduğunu söyledi. medyada yer alan bir haberde ise Koalisyon sözcüsü Ryan Dillon'un Afrin'in koalisyonun operasyon alanı içerisinde olmadığını açıklaması ve bunun hem piyasalar hem de basın tarafından "Türkiye'nin muhtemel Afrin harekatına Pentagon'un engel olmayacağı işareti" olarak algılandı.
Bu algı TL'deki değer kayıplarının bir bölümünün telafisindeki ana etken oldu.
Suriye'de 2011'den bu yana süregelen iç savaşın az sayıda kazananı arasında ülkenin büyük kesiminde özerklik sağlamaya çalışan Suriyeli Kürt gruplar bulunuyor.
ABD'nin SDG'ye olan desteği YPG'yi terör örgütü olarak niteleyen Türkiye ile ilişkilerinde büyük baskı yaratıyor.
Bankacılar, Suriye sınırında ya sanabileceklere ilişkin endişelerin artmasının Türkiye piyasalarına da yansıdığını; dolar endeksinde yaşanan düşüşlere karşın jeopolitik endişelerin TL'de bu etkinin görülmemesindeki en önemli belirleyici olduğunu söylediler.
TL dün dolar karşısında yüzde 1'in üzerinde değer kaybetti. Dolar/TL TRYTOM=D3 dün 3.79 civarında günü tamamlarken bu sabah bu sabah 3.8335'e kadar yükselerek Aralık 2017 sonundan beri en yüksek seviyede işlem gördü. Daha sonra ise TL kayıplarının önemli bir bölümünü telafi etti ve kur saat 1729'da 3.7913/3.7936 seviyesinde işlem gördü.
Sepet bazında TL de güne başladığı 4.25'li seviyelerden aynı saatte 4.2100/4.2129 seviyesine geriledi. Euro/TL ise sabah saatlerinde işlem gördüğü 4.6850'li seviyelerden aynı saatte 4.6292/4.6319 seviyesine geriledi.
Küresel piyasalarda dolar, piyasaların küresel toparlanmanın ABD büyümesini aşacağına ve ECB liderliğindeki diğer büyük merkez bankalarının gevşek para stratejisini beklenenden daha hızlı bir şekilde sıkılaştırmaya teşvik edeceğine gittikçe daha fazla güvenmesiyle değer kaybediyor.
Dolar endeksi .DXY dün Ocak 2015'ten bu yana en düşük seviye olan 90.279'u gördükten sonra bugün 90.7 civarında bulunuyor. Dolardaki değer kaybı gelişmekte olan ülke para birimlerine olan risk iştahını artırıyor.
Küresel ve jeopolitik gelişmelerin yön verdiği piyasalarda bu hafta Perşembe günkü açıklanacak olan PPK kararları ve Cuma günkü Fitch'in Türkiye'nin kredi notu değerlendirmesi de izleniyor.
Tahvil-bono piyasasında ise 10 yıllık tahvilin ortalama bileşik faizi dün spot kapanışta ortalama yüzde 11.81, valörde son işlemde yüzde 11.90 seviyesindeydi. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 12.06 valörde son işlem ise yüzde 11.98 oldu.
Gösterge iki yıllık tahvilde ise dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 13.36 oldu. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 13.53 valörde son işlem ise yüzde 13.50 oldu.
Hisse senedi piyasasında da endeks .XU100 saat 1748 itibariyle yüzde 1.81 artışla, 114,187 puandan hareket ediyordu.