(Ayrıntılar ve görüş eklendi)
ANKARA, 31 Aralık (Reuters) - Dış ticaret açığı iktisadi faaliyetteki yavaşlama ve TL'deki zayıf seyirle Kasım'da yüzde 90 daralırken, ilk 11 ayda yüzde 22.6 gerileyerek 52.3 milyar dolar oldu.
Kasım ayı verileriyle birlikte 2018 yılı dış ticaret açığının Yeni Ekonomi Programı'nda hedeflenen 66 milyar doların altında kalacağı kesinleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, dış ticaret açığı Kasım'da bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 89.8 azalarak 651 milyon dolar oldu. Ticaret Bakanlığı öncü verileri Kasım ayında 604 milyon dolar daralmaya işaret ediyordu. ayına ilişkin dış ticaret açığı bir önceki aya benzer şekilde 17 yılın en düşük seviyelerinde kalmaya devam etti.
Bu gelişmede, TL'deki değer kaybının ithalat maliyetlerini yukarı çekmesi sonucu ithalatta yaşanan daralmanın sürmesi ve iktisadi faaliyetteki yavaşlama belirleyici oldu.
TÜİK verilerine göre ihracat Kasım ayında, bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 9.4 artarak 15.53 milyar dolar oldu. İthalat ise Kasım'da bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 21.3 azalarak 16.18 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Böylece yılın ilk 11 ayında ihracat bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 7.7 artışla 154.19 milyar dolar, ithalat yüzde 2 azalışla 206.51 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı ise yüzde 22.6 azalışla 52.3 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2017 Kasım ayında yüzde 69.1 iken, 2018 Kasım ayında yüzde 96'ya yükseldi.
Otomotiv sektörü 25 milyar dolara yakın değerle en büyük ihraç kalemi olmaya devam etti.
Halk Yatırım tarafından yayımlanan notta, "Yıllık dış ticaret açığı, büyümedeki yavaşlama eşliğinde ithalatta devam eden yıllık azalış ve altın dengesinde iyileşmenin sürmesiyle, Ekim ayı sonundaki 67.2 milyar dolar seviyesinden 61.6 milyar dolar seviyesine geriledi. Yıllık dış ticaret açığının... düşüş trendini sürdürerek yılı 56.5 milyar dolar seviyesinde bitireceğini tahmin ediyoruz" görüşüne yer verildi.
Not şöyle devam etti:
"Petrol fiyatlarında son dönemde yaşanan sert düşüş sonrasında ılımlı seyrin korunması halinde enerji ithalatı dış dengedeki iyileşmeye katkı sağlayacaktır.... AB'ye euro bazlı ihracat cephesinde de, 12 aylık kümülatif verilerde, iyileşme görünümü hakim olduğunu görüyoruz. Ancak, euro bölgesinde son dönemde gözlenen yavaşlama sinyalleri, bu olumlu gelişimin devamı açısından belirsizlik yaratıyor."
TÜİK verilerine göre AB'ye yapılan ihracat Kasım'da yüzde 10.9 artarak 7.73 milyar dolar oldu. AB'nin ihracattaki payı 2017 Kasım ayında yüzde 49.1 iken, 2018 Kasım'da yüzde 49.8 oldu.
OTOMOTİV İHRACATI $25 MLYRA YAKLAŞTI, ENERJİ MALİYETİ AZALIYOR
Kasım ayında en fazla ihracat yapılan kalem 2.43 milyar dolarla otomotiv olurken, yılın ilk 11 ayında otomotiv ihracatı bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 12.6 artışla 24.6 milyar dolara yükseldi.
Otomotivi 14.5 milyar dolarla kazanlar ve makinalar kalemi ve 10.5 milyar dolarla demir çelik izledi.
Öte yandan en çok ithalat ise Türkiye ekonomisinin enerji maliyetini de gösteren mineral yakıt kaleminde yapıldı. Kasım ayında Türkiye'nin enerji ithalatı bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 2.6 azalışla 3.45 milyar dolar olurken, ilk 11 ayda maliyet yüzde 17.2 artışla 39.1 milyar dolar oldu.
Enerji ithalatını 23.8 milyar dolarla kazanlar makinalar ve 15.4 milyar dolarla elektrikli makina ve cihazlar izledi.
Öte yandan ilk 11 aylık verilere göre, altın ihracatı yüzde 35 azalışla 6.8 milyar dolar, ithalatı ise yüzde 23.6 azalışla 11.9 milyar dolar oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından Eylül ayında açıklanan Yeni Ekonomi Programı'nda (YEP) dış ticaret açığı bu yıl sonunda 66 milyar dolar, 2019'da 62 milyar dolar öngörülüyordu. Kasım ayı verileriyle birlikte 2018'de hedeflerden daha düşük bir dış ticaret açığı gerçekleşmesi olacağı kesinleşti.