(Gelişmeler eklendi, görüş yenilendi)
ANKARA, 8 Mart (Reuters) - Dolar/TL güne 14 Ocak'tan beri ilk kez 5.4880'i test ederek sert bir yükselişle başladıktan sonra gün içinde her iki yönlü dalgalandı.
Kur gelişmekte olan ülke para birimlerine yönelik artan girişler, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın Patriot konusundaki iyimser algılanan açıklamaları ve ABD faiz artışlarına ilişkin beklentileri zayıflatan ABD tarım dışı istihdam verileriyle gün içindeki kayıplarının önemli bölümünü telafi etti ve 5.46'nın altına geriledi.
ABD'de tarım dışı istihdam Şubat ayında sadece 20,000 artış kaydederek istihdamdaki büyümenin neredeyse durma noktasına geldiğini gösterirken, ekonomideki yavaşlamanın hızlanacağı endişelerini de gündeme getirebilir. TRYTOM=D3 yerel seçim öncesi ABD Türkiye ilişkileri yakından takip edilirken son dönemde başta S-400 olmak üzere ikili ilişkilere yönelik artan endişelerle kur yukarı baskılanmış durumda.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Arjantin endişelerinin, dolardaki ECB destekli değerlenme trendinin sabah saatlerinde gelişmekte olan ülke para birimleri genelinde sert satış baskısı yarattığını görmüştük. Ancak satış baskılarının ardından tahminen yeni pozisyon alımları kaynaklı girişler görüyoruz. EM'lere önemli bir giriş oldu" dedi ve ekledi:
"Öte yandan Akar'ın Patriot konusundaki açıklamaları da piyasalarda olumlu algılandı. Piyasa ABD-Türkiye ilişkilerine yönelik kötümser bir senaryo fiyatlıyor. Çoğu kişinin aklında Brunson krizi var. Ancak görüşmelerin devam ettiği ve çözüm arandığına yönelik yapıcı açıklamalar olumlu algılandı."
Bankacı bugünkü değer kayıplarının azalmasının sorunun tamamen ortadan kalktığı şeklinde algılanmaması gerektiğine de dikkat çekerek, "Sürecin her aşamasını piyasalar takip ediyor" dedi.
Gün içinde 14 Ocak'tan beri ilk kez 5.4880'i test eden dolar/TL her iki yönlü dalgalı bir seyir gösterdikten sonra en düşük 5.4520'ye kadar geriledi. Kur saat 1707'de ise 5.4591/5.4600 seviyesinde işlem gördü. Aynı saatte sepet bazında TL 5.7936/5.7954, euro/TL 6.1278/6.1318 seviyesindeydi.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rus yapımı olan S-400 satın alınmasının tercih olmanın ötesinde bir zorunluluk olduğunu belirterek ABD yapımı Patriot alınması konusunda da temasların devam ettiğini söyledi.
Akar, "S-400'ten dolayı böyle bir noktaya gelinmesi üzücü, bunun anlaşılmasına çalışıyoruz... F-35 ile S-400'ün etkileşmeyeceği bir ortamı sağlayalım diyoruz" dedi. göre, başta S400-Patriot tercihi olmak üzere ABD-Türkiye ilişkileri, küresel ticaret savaşları, yerel seçimler öncesi yavaşlayan ekonomiyi desteklemek adına atılan ve atılabilecek genişlemeci adımlar ve TCMB'den bu yıl beklenen faiz indirimlerine ilişkin tahminler, lokallerin 5 aydır aralıksız devam eden döviz alımları, yavaşlayan büyüme, yüksek seyreden işsizlik ve enflasyon zaman zaman piyasalar üzerinde baskı unsuru yaratıyor.
S-400 YENİ BRUNSON KRİZİ OLACAK MI?
Türk-Amerikan ilişkilerinde sorunlu bir yılı geride bırakan Ankara ve Washington, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 sistemlerini satın alma kararı ve ABD'nin bu adıma yaptırımlarla karşılık vereceğine dair güçlü sinyaller göndermesi ile yeniden gergin bir dönemece girdi. analistlerin "yeni Brunson krizi" olarak adlandırdığı süreçte diplomatik manevra alanı daralan Ankara, uzun menzilli hava ve füze savunma ihtiyacını karşılarken Rusya ve ABD arasında bir seçim yapmaya zorlanıyor.
ABD'nin savunma yaptırımlarını hayata geçirmesi durumunda Türkiye savunma/taarruz kapasitesinin zarar görmesi riskiyle karşılaşabileceği gibi Brunson krizinde olduğu gibi bu adımın piyasalar üzerindeki psikolojik etkisi de olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle süreç piyasalarda yakından takip ediliyor.
Öte yandan bankacılara göre ABD Türkiye ilişkileri piyasalarda satış baskısı yaratan önemli bir unsur olsa da tek unsur değil. Gelişmekte olan ülke para birimlerine yönelik sene başındaki risk iştahının son haftalarda artık terse döndü. Bu riskten kaçış döneminde lokaller ise döviz birikimlerini artırmayı tercih ediyor.
YERLİLERİN FX TALEBİ RİSKTEN KAÇIŞTA KURU DAHA DA BASKILIYOR
TCMB verilerine göre bireysellerin kıymetli maden dahil yabancı para mevduat ve fonları 5 aydır, her hafta aralıksız artış gösterirken 103.56 milyar dolara ulaşan birikim tarihi zirveye daha da yaklaştı. yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 1 Mart ile biten haftada yaklaşık 700 milyon dolar artışla 103.56 milyar dolar oldu ve 29 Nisan 2016'da görülen 104.1 milyar dolarlık tarihi zirveye daha da yaklaştı. göre bu trend, yabancıların TL'ye ilgisinin arttığı bir dönemde sadece TL'deki değer kazancını sınırlarken küresel riskten kaçış döneminde ise hem yerlilerin hem de yabancıların aynı anda döviz talep etmesi nedeniyle TL'de değer kaybının daha belirgin hissedilmesine neden oluyor.
Tahvil bono piyasasında ise iki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi dün spot kapanışta ortalama yüzde 18.86 seviyesinde gerçekleşmişti. Bu tahvilde ortalama bileşik faiz bugün spot kapanışta yüzde 18.67 oldu.
Gösterge 10 yıllık tahvilde ise dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 15.50 olmuştu. Bu tahvilde bugün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 15.74 oldu.