Investing.com - ABD Başkanı Trump, İran ile olan nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından ülkeye yaptırım uygulanacağını açıklamıştı. İki aşamalı olan yaptırımın ilki dün resmen başlatıldı ve bu yaptırım,İran'ın ABD dolarına ve değerli metallere erişimine, enerji sektörüne, ABD'nin kara listesindeki vatandaşlarına, nakliyat ve gemi yapımı ve liman operasyonlarına destek verenleri kapsıyor.
Yaptırımın ikinci uygulaması ise Kasım'da başlayacak ve bu yaptırım 5 Kasım ve sonrasında İran Ulusal Petrol Şirketi, Naftiran Ticaret Şirketi ve İran Merkez Bankası'na yardım eden, sponsorluk yapan, finansal, maddi veya teknolojik destek sağlayanları kapsayacak.
ABD Başkanı Trump, müttefiklerine de İran'a yaptırım uygulaması baskısı yaparken yaptırım talebine karşılık veren ülke ve şirketler için 'Birçok uluslararası firmanın, İran pazarından ayrılacaklarını açıklamalarından memnuniyet duyuyorum. Bazı ülkeler de İran'dan ham petrol ithalatını azaltacaklarını veya durduracaklarını açıkladılar. Biz bütün ulusları, İran rejiminin tehditkar ve istikrarsızlaştırıcı faaliyetlerini değiştirerek küresel ekonomiyle yeniden bütünleşmek ya da ekonomik izolasyon yolunda devam etmek seçenekleriyle karşı karşıya olduğunu ortaya koyacak adımlar atmaya davet ediyoruz' açıklamasını yaptı.
Trump'ın yaptırım çağrısına karşın Avrupa Birliği, Fransa, İngiltere ve Almanya İran ile anlaşmaya bağlı kalacaklarını açıkladı. Trump, yaptırım talebine uymayan ülke ve şirketler için 'İran aktivitelerinden vazgeçmeyen kişi ve kurumlar ciddi biçimde sonuçlarına katlanır' diyerek sert bir göz dağı vardi.
Piyasalarda İran ve ABD arasındaki yaptırım krizinin ne kadar genişleyeceği ve diğer ülke ya da şirketlere sirayet edeceği merakla beklenirken dolar, küresel piyasalardaki alıcılı seyrini koruyor.
Gelişmiş ülkelerden ziyade gelişen ülkeler için bu sürecin daha zorlu geçmesi bekleniyor. Türkiye'nin de aralarında bulunduğu İran ile ticaret yapan gelişen ülkelerin gerek ABD baskısına maruz kalması gerekse yaptırımlardan maliyet olarak etkilenmesi neticesinde ekonomilerine olumsuz yansıma riski yüksek görünüyor.