(BIST-100 beklentisi eklendi)
ANKARA, 2 Mart (Reuters) - ABD faizlerinin öngörülenden daha fazla yükseleceği endişeleri ve jeopolitik gelişmelerle dolar/TL'de 3.80 üzerindeki seyir sürerken, piyasalarda küresel ticaret savaşı endişeleri izleniyor.
ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin ithal ettiği çeliğe yüzde 25, alüminyuma ise yüzde 10 gümrük vergisi getireceğini açıkladı.
ABD yönetimi kararın çelik sanayini korumak için alındığını belirtirken, karara karşı çıkanlar gümrük vergisinin istihdamı artırmakta başarısız olacağını ve Çin ile ticari gerilimi tırmandıracağını belirtiyorlar.
Yatırımcıların küresel ticaret savaşı endişesine kapılmalarıyla başta Wall Street olmak üzere küresel borsalarda sert düşüşler sürdü.
ABD'ye demir çelik satışları Türkiye'nin ihracatında önemli bir paya sahip olsa da, halka açık Erdemir EREGL.IS veKardemir'in KRDMD.IS bu ülkeye satışları sınırlı olduğu için iki hisse için önemli bir risk öngörülmüyor.
BIST-30 endeksinin en yakın vadeli işlemleri XU030c1 bu sabah yüzde 0.45 düşüşle hareket ediyor.
Oyak Yatırım'dan yapılan değerlendirmede, küresel piyasalardaki negatif havayla birlikte Türk hisse senetleri piyasasında da hafif satıcılı açılış beklendiği ifade edilirken;dün de satıcılı bir seyir izleyen endekste gün içinde bir miktar tepki alımı gözlenebileceği belirtildi.
Ticaret savaşı endişeleriyle birlikte küresel piyasalarda dolar altı haftanın zirvesinden sert şekilde geriledi. Doların değer kaybı nedeniyle endişelerin TL gibi gelişmekte olan para birimlerindeki ilk etkisi oldukça zayıf yaşandı hatta neredeyse yaşanmadı.
Dolar/TL TRYTOM=D3 dün akşam 1800'da işlem gördüğü 3.82 civarından sınırlı bir düşüşle güne saat 0858'de 3.8070/3.8095 seviyesinden başladı.
Sepet bazında TL aynı saatte 4.2415/4.2438, euro/TL ise 4.6751/4.6783 seviyesinde.
Ancak bankacılar küresel ticaret endişelerinin dolardaki değer kaybına neden olmasıyla TL'de ve benzer para birimlerinde anlamlı bir tepki yaşanmasa da sürecin küresel ticareti etkileme potansiyeli nedeniyle Türkiye'ye de yansıması olabileceğini gelişmelerin yakından izleneceğini belirtiliyorlar.
DNG Danışmanlık'tan Fatih Keresteci, "Mali piyasalar açısından yeni gündem maddesi ticaret savaşları... ABD'nin çelik ve alüminyum ithalatına getireceği tarifeler küresel anlamda risk diyetine neden oldu. Kanada ve AB'nin misilleme açıklaması döviz piyasalarını alt üst etti ve doları sert bir satış baskısına maruz kaldı. Bu gelişmeler paralelinde normal şartlarda EM'lerin de olumsuz etkilenmesi beklenir. İlk tepki böyle olmasa da dikkatli olmakta yarar var" dedi.
Keresteci, "Eğer ticaret savaşı söylemi şiddetlenerek sürerse bunun yaratacağı riskten kaçış eğiliminin en çok gelişmekte olan piyasalarını etkileyeceğinden endişe ediyoruz" dedi.
Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Başkanı Namık Ekinci'ye göre bu gelişme Türkiye'nin ABD'ye yıllık 1 milyar doların üzerindeki ihracatını kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya bırakabilir. endeksi .DXY yüzde 0.15 düşüşle 90.185'e geriledi.Endeks dün Trump'ın gümrük vergisi getireceğini açıklamasının ardından 19 Ocak'tan bu yana en yüksek seviyesi olan 90.932'den yönünü aşağı çevirdi.
Trump'ın açıklamasından önce dolar yeni Fed başkanı Jerome Powell'ın para politikasını sıkılaştırma yanlısı açıklamalarının faizlerin bu yıl dört kez artırılacağı beklentilerini kuvvetlendirmesiyle Şubat ortasında gördüğü üç yılın dip seviyesinden toparlanmıştı.
Bugün ayrıca Gümrük Bakanlığı Şubat ayına ilişkin öncü dış ticaret verilerini açıklayacak.
PETROL FİYATLARI
Dünya ticaret savaşları endişeleri sürerken piyasalarda bir diğer taraftan ise emtia fiyatlarındaki sert düşüşler de takip ediliyor.
Dün Türkiye hariç neredeyse tamamı emtia ihracatçısı olan gelişmekte olan ülke para birimleri dolar karşısında sert değer kaybetti. Brent ham petrol vadeli fiyatı LCOc1 dün yüzde 2'ye yakın geriledi.
TL de gelişmekte olan ülke sepetinde yer alması nedeniyle dün dolar karşısında dün değer kaybetti ancak Rusya ve Güney Afrika gibi emtia ihracatçısı gelişmekte olan ülke para birimlerindeki dün yaşanan yüzde 1.2 kayıpla kıyasla TL'de dün yaşanan kayıp yüzde 0.3 ile sınırlı kaldı. Bu gelişme Türkiye'nin emtia ithalatı yapan bir ülke olması nedeniyle gerçekleşti. Bankacılar küresel ticaret gelişmelerinin yanı sıra petrol fiyatlarının da önümüzdeki dönemde yakından izlenmesi gerektiğini belirtiyorlar.
Tahvil-bono piyasasında 10 yıllık tahvilin ortalama bileşik faizi dün spot kapanışta yüzde 11.93 seviyesinden gerçekleşirken valörde son işlem yüzde 11.90 oldu. Gösterge iki yıllık tahvilde ise ortalama bileşik faiz dün spot kapanışta yüzde 13.09 seviyesinden gerçekleşirken valörde son işlem yüzde 13.03 oldu.