İSTANBUL, 6 Ağustos (Reuters) - ABD'li Rahip Andrew Brunson'a ev hapsi verilmesi ve iki ülkenin karşılıklı yaptırım açıklaması ardından gergin Türkiye-ABD ilişkileri baskısıyla TL negatif ayrışırken, dolar/TL sert yükselişini sürdürerek yeni tarihi zirve olan 5.18 seviyesini aştı.
Cuma günü saat 1638'de 5.0767/5.0800, bu sabah ise 5.11 civarında olan dolar/TL TRYTOM=D3 tarihi zirve olan 5.1850'ye kadar yükseldi.
TL'nin dolar karşısında günlük bazda değer kaybı yüzde 1.9'a ulaşırken, benzer gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrışıyor. TL'nin yılbaşından bu yana dolar karşısındaki değer kaybı ise yüzde 26.7 oldu.
Euro/TL de tarihi zirve olan 5.9967'ye kadar yükseldi.
Bir bankacı, "Döviz piyasasında bugün yerlilerin satış tarafından çekilmeleri ile hacimsiz piyasada hızlı bir yükseliş görüyoruz. 5.15 seviyesinde birikmiş görünen opsiyonların da yarattığı kaygılar ile stop-lossların çalıştığını, panik alımların geldiğini söyleyebiliriz" dedi ve şöyle devam etti:
"Hareketin devamında opsiyon piyasasından çıkan seviyeler 5.20 ve sonrasında 5.50. Ancak özellikle 5.50 için siyasi haber akışının şimdikinden daha kötü hale gelmesi gerekir. Bu aşamada TCMB'nin döviz satması çok zor (rezervler çok düşük), ek faiz artırımı ise mevcut siyasi konjonktürde daha da zor. TL'de anlamlı bir iyileşme için haber akışını izlemek zorunda kalacağız."
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye'de yargılanması süren ve geçtiğimiz günlerde ev hapsine alınan ABD'li rahip Andrew Brunson nedeniyle ABD yönetiminin Türkiye'ye yönelik yaptırım kararına aynı şekilde karşılık verileceğini ve ABD adalet ve içişleri bakanlarının Türkiye'de varsa malvarlıklarının dondurulması talimatı verdiğini açıkladı. Temmuz darbe girişiminin ardından "FETÖ" ve PKK ile bağlantıları olduğu iddiasıyla tutuklanan ve Nisan ayında İzmir'de yargılanmaya başlayan Brunson'ın serbest bırakılmasını isteyen ABD yönetimi Türkiye'ye yönelik yaptırım uygulama kararı almış ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun ABD'deki mal varlıklarını dondurma kararı almıştı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmesinin ardından Cumartesi günü yaptığı açıklamada Türkiye'de tutuklu yargılanan ABD'li rahip Andrew Brunson'ın "önümüzdeki günlerde" serbest bırakılacağını ümit ettiğini söyledi. yandan ABD yönetimi Türkiye'nin ABD piyasalarına gümrüksüz erişimine imkan veren düzenlemeyi değerlendirmeye aldı. Karara gerekçe olarak Türkiye'nin, ABD'nin Mart ayında ithal çelik ve alüminyuma getirdiği gümrük vergisine karşılık vermesi gösterildi. gelişmekte olan piyasalar baş stratejisti Per Hammarlund, TL'de daha fazla değer kaybı bekleneceğini, "Türkiye ekonomik açıdan faiz oranlarını yükseltmek istemeyen bir politika tarzına kilitlenmiş gibi görünüyor. Bu, TL'yi sert vuran bir şey ve şimdi Cumhurbaşkanı Erdoğan gerçekten pragmatik davranmıyor ve menfaatten çok gururun yönettiği bir politika ile ABD ile prestij tartışmasına kilitleniyor" dedi.
TL'yi desteklemek için daha çok çaba gösterilmesi gerektiğini söyleyen Hammarlund, "Ancak bence bu bir süre daha devam edecek ve TL yeniden dayak yiyecek. Şu ana kadar uzun süredir devam ettiği de göz önüne alındığında, daha piyasa dostu bir politikaya ani bir geçiş zor görünüyor. Yazdan önce TL konusunda oldukça olumluydum, TCMB'nin TL'yi desteklemek için adım atacağını, faizleri artıracağını ve seçim sonrası Erdoğan'ın daha mali açıdan ihtiyatlı bir politika sinyali vereceğini düşünüyordum ancak bu görüşü değiştirmeye başlıyorum" dedi.
TEB Yatırım/BNP Paribas stratejisti Işık Ökte, bu sabahki notunda TL'nin negatif performansının ABD-Türkiye ikili ilişkilerindeki haber akışı ve İran yaptırımlarının yarın yürürlüğe girecek olması kadar, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Cuma günü açıkladığı 100-günlük eylem planında kamu harcamalarının azaltılması konusunda somut bir gelişme olmamasından kaynaklandığını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, bugün tekrar devreye alınacak olan İran'a yönelik yaptırımları tümüyle uygulayacaklarını söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump, İran ile 2015 yılında yapılan nükleer anlaşmadan çekilme ve anlaşma ile kaldırılan Tahran'a yönelik ekonomik yaptırımları tekrar başlatma kararı almıştı.
ABD Hazine bakanlığından bir yetkilinin verdiği bilgiye göre iki aşamada başlatılacak olan yaptırımların ilki bugün TSİ 1901'de devreye girecek. piyasasında da faizlerdeki baskı sürüyor. Gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik faiz kurdaki yükselişe paralel bugün yüzde 19.83'e kadar yükselerek yeni zirveyi gördü.