(Yeni görüş ve ayrıntılar eklendi)
İSTANBUL, 3 Eylül (Reuters) - Enflasyon Ağustos'ta işlenmemiş gıda fiyatları kaynaklı gıda kaleminin öngörülerin üzerinde artması nedeniyle beklentilerin üzerinde yüzde 0.40 artarken, yıllık enflasyon Temmuz'da iki yılın en düşüğüne gerilemesi ardından yeniden yüzde 7.14'e yükseldi.
Reuters anketinde TÜFE'de Ağustos'ta medyan bazında yüzde 0.11 artış bekleniyordu. Yıllık enflasyon Temmuz'da iki yılın en düşüğü olan yüzde 6.81'e gerilemişti.
Analistler baz etkisinin azalması ve kur geçişkenliğinin sürmesi nedeniyle yıllık enflasyondaki yükselişin sürmesini ve Merkez Bankası'nın enflasyon hedefi ve beklentisinin üzerinde kalmasını bekliyor.
Yılsonu enflasyon hedefi yüzde 5 olan TCMB, yılın üçüncü enflasyon raporunda döviz kuru hareketlerinin çekirdek enflasyon eğilimlerindeki iyileştirmeyi geciktirmesi nedeniyle yıl sonu enflasyon beklentisini 0.1 puan artışla yüzde 6.9'a revize etti.
Yıl başından bu yana TL'nin dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 20.8'i buldu. Dolar/TL tarihi zirve olan 3.0020'ye yükseldiğinde ise bu oran yüzde 22.3 olmuştu.
Reuters'ın veri öncesi yaptığı ankete göre 2015 sonu TÜFE beklentisi bir önceki anketteki yüzde 7.70'ten yüzde 7.90'a yükseldi.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre Yİ-ÜFE Ağustos'ta yüzde 0.98, yıllık bazda ise yüzde 6.21 arttı.
Verilere göre özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden "H" Ağustos'ta yıllık olarak yüzde 7.83, "I" yüzde 7.66 arttı.
Odeabank Başekonomisti İnanç Sözer, "Beklentilerin üzerinde gelen manşet enflasyon rakamında özellikle gıdanın aylık bazda yüzde 1.3 ile beklentimizin oldukça üzerinde artması etkili oldu. TL'nin aşırı değersiz durumuna bağlı olarak çekirdek enflasyon bozulmaya devam ederken önümüzdeki dönemde Merkez Bankası'nın daha sıkı para politikası duruşuna olan ihtiyacın arttığını düşünüyoruz" dedi.
Tüketim sepetinin yaklaşık yüzde 30'unu oluşturan gıda ve alkolsüz içecekler kalemi aylık bazda yüzde 1.31, yıllık bazda ise yüzde 9.71 arttı. Temmuz'da aylık bazda artış yüzde 0.28, yıllık bazda ise yüzde 9.25 olmuştu.
Ana harcama grupları itibariyle Ağustos'ta aylık en yüksek artış yüzde 2.05 ile lokanta ve oteller grubunda olurken, bu kalem yıllık bazda da yüzde 14.26 ile en yüksek artışı kaydetti. Aylık en fazla düşüş gösteren grup ise yüzde 4.32 ile giyim ve ayakkabı olurken, endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0.38 ile ulaştırma oldu.
Aylık bazda eğlence ve kültürde yüzde 1.96, eğitimde yüzde 1.41, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1.21 artış gerçekleşti.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Enflasyonun yıllık bazda yüzde 7'nin altına kalacağı bekleniyordu. Beklentilerin üzerinde gelen enflasyon TL'de bir miktar değer kaybına neden oldu" dedi.
Veri öncesi 2.9440'lı seviyelerden işlem göre dolar/TL, veri sonrası ilk tepki olarak 2.95'i aştı.
Garanti Yatırım Başekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, 2015 sonu için yüzde 7 olan enflasyon beklentilerini yüzde 7.7'ye, 2016 sonu için ise yüzde 6.6 olan beklentilerini ise yüzde 7'ye yükselttiklerini açıkladı.
GIDA FİYATLARI İZLENİYOR
Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı, işlenmemiş gıda fiyatlarında yıllık artışın yüzde 11'e yükseldiğini hesaplayarak, "İşlenmiş gıda fiyatlarındaki yıllık enflasyonun yüzde 8.5'e gerilemesi olumlu. Henüz kırmızı et fiyatlarında beklenen düşüşün gerçekleşmediğini izliyoruz. Eylül enflasyon verilerinde yansıyıp yansımayacağı önemli olacak. Toplam gıda yıllık enflasyonu yüzde 9.65'e yükselmiş durumda. Yıl sonu hedefi olan yüzde 8'in ulaşılabilirliğinde, hem tarımsal koşullar hem de ekonomi yönetiminin regülasyonları önemli olacak" dedi.
Kırmızı ette yüzde 30'a ulaşan yıllık fiyat artışının gıda enflasyonuna olumsuz etkisini azaltmak için Ağustos ayı ortasında Et ve Süt Kurumu'nun AB menşeli canlı büyükbaş hayvan ve karkas et ithalatında gümrük vergisi sıfırlanmıştı. Kurumun yıl sonuna kadar 30,000 ton büyükbaş hayvan eti ithalatında gümrük vergisi sıfırlandı.
Ağustos ayı başında düzenlenen Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantısında et fiyatlarının vatandaşlar için makul seviyeye çekilebilmesine yönelik önlemler ele alınmış; Başbakan Ahmet Davutoğlu da genel enflasyon oranının üzerinde artış gösteren tüm gıda fiyatlarının yakından takibi ve gerekli tedbirlerin alınması talimatını vermişti. urn:newsml:reuters.com:*:nL5N11324X