(Yeni görüş ve ayrıntılar eklendi, seviyeler güncellendi)
Behiye Selin Taner
İSTANBUL, 8 Nisan (Reuters) - Merkez Bankası (TCMB) iki hafta önce TL'deki değer kaybını engellemek için haftalık repo ile fonlamasını durdurarak yaptığı "örtülü faiz artırımını" bugün itibariyle geri almaya başlamasıyla yüzde 25.5 seviyesindeki ortalama fonlama maliyetinin yeniden yüzde 24'e dönmesi beklenirken, siyasi belirsizliğin de etkisiyle TL değer kaybetti.
Analistler TCMB'nin haftalık repo ile fonlamaya geri dönmesini normalleşme açısından olumlu bulsa da belirsizlik ortamının devam etmesi nedeniyle biraz erken buluyor.
Nitekim Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu sabah yaptığı açıklamalar İstanbul'da yerel seçim sonuçlarına ilişkin belirsizliği artırırken, TCMB'nin adımları da bugün TL'de değer kaybını hızlandırdı.
TCMB bu sabah bünyesindeki döviz karşılığı TL swap piyasasında TL faizini yüzde 25.5'ten yüzde 24'e düşürürken, iki haftalık aranın ardından haftalık repo ihalelerine yeniden başladı.
ABD ile ilişkilerin daha da gerileceği endişesi, TCMB'nin döviz rezervlerindeki düşüş ve lokallerin döviz talebinin artarak devam etmesi iki hafta önce kurda sert hareketlere neden oldu. Bu çerçevede TCMB 22 Mart'ta ana fonlama aracı olarak kullandığı ve yüzde 24 seviyesindeki bir hafta vadeli repo ihalelerine bir süreliğine ara verildiğini açıklamış ve yerel seçimlerin hemen öncesinde piyasada "örtülü faiz artırımı" olarak da anılan ek sıkılaştırmaya gitti. TCMB'nin bugün itibarıyla ek sıkılaştırma uygulamasından geri döndüğünü ve ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin beş gün içinde tekrar yüzde 25.5'ten yüzde 24'e gerileyeceğini belirtti. Danışmanlık'tan Haluk Bürümcekçi de TCMB'nin repo ihalelerine tekrar başlamasının biraz erken olduğunu söyleyerek, "Buna kurdaki baskıyı azaltmak adına başlamıştı, tabii yabancı çıkışı daha yoğun olan bir haftaydı. Şimdi de çok bir şey değişmedi aslında, baskı devam ediyor. Ama bunu uzatması durumunda da 25 Nisan'daki toplantısında politika faizi ile AOFM'yi eşitlemesi gerekecekti, belki öyle bir algı yaratmamak için yaptı. Tabii bu yine de ihtiyaç görülürse politika faizini yükseltmeyeceği anlamına da gelmez. Belki o zaman faiz artırımı daha etkili olsun diye de böyle bir şey yapıyor olabilir" dedi.
Reuters'ın Cuma günü yaptığı ankete göre politika faizinin Nisan ayında yüzde 24 seviyesinde tutulması bekleniyor. Ankete göre TCMB'nin ilk faiz indirimine ilişkin beklenti enflasyonda ikna edici düşüşün henüz başlamaması ile birlikte bir önceki anketteki Haziran ayından Temmuz ayına ötelendi. analistler piyasada ilave bir şok yaşanması halinde beklentilerin değişebileceğini belirtiyor.
Normalleşmeye dönüş açısından bu adımları olumlu bulan bir bankacı ise, "Ek sıkılaştırmanın geçici olarak yapılmış olması olumlu. TCMB geçen yıl iletişimini bu şekilde kurmuştu, para politikasını basitleştireceklerini ve böyle devam edeceklerini söylemişlerdi. Dolayısıyla normalleşmeye geçiş piyasanın arzu ettiği bir şey ancak yine de oynaklığın devam ettiği bu ortamda biraz erken" dedi.
Seçim sonuçları nedeniyle belirsizliğin devam ettiği hatta daha da arttığı bir haftaya girildiğini söyleyen aynı bankacı, "Bir yandan da Erdoğan'ın Rusya'da görüşmeleri var, S400 konusu ile jeopolitik gelişmeler de takip edilecek. Böyle bir ortamda, TCMB ek sıkılaştırmayı geri alıp TL'nin maliyetini gevşeterek biraz acele etmiş gibi görünüyor, kurda gün içi oynaklık hala çok yüksek. Bu sabaha da hızlı bir değer kaybı ile başladık mesela. TCMB TL'deki desteğini görece çekmiş oldu" dedi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan İstanbul'da oyların tamamının yeniden sayılması talebi ile ilgili soruları yanıtlarken, İstanbul'daki seçimin "neredeyse bütününün usulsüz" olduğunu iddia etti. Erdoğan bunu takiben, "10 milyon seçmenin bulunduğu İstanbul'da kimsenin 13,000-14,000 oy farkla seçimi kazandım havasına girme hakkının olmadığını" söyledi.
Sekiz gün önce yapılan yerel seçimlerin kesinleşmemiş sonuçlarına göre CHP'nin İstanbul belediye başkan adayı Ekrem İmamoğlu, AKP'li rakibi eski başbakan Binali Yıldırım'dan daha fazla oy aldı. AKP, İstanbul'un 39 ilçesinin 38'inde yerel seçimlerde kullanılan oyların yeniden sayılması için başvuruda bulunurken, Büyükçekmece ilçesinde de seçimin iptali için talepte bulunuldu.
Erdoğan'ın açıklamaları öncesi 5.64'lü seviyelerde olan dolar/TL bütün bu gelişmelerle kademeli olarak 5.7120'ye kadar yükseldikten sonra dalgalandı. Dolar/TL saat 1605'te 5.6802/5.6848 seviyesinde bulunuyor.
TL dolar karşısında günlük bazda yüzde 1'in üzerinde değer kaybederken, benzer gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrışmasını sürdürüyor.
Bir bankacı, "'İstanbul seçimleri tekrarlanır mı tekrarlanmaz mı?' Erdoğan'ın açıklamaları sonrası bu soru kurda harekete neden oldu. Tekrarlanmasını piyasa olumsuz algılayacaktır. Açıklama ile birlikte kurun 5.64'lerden 5.68'lere geldiğini gördük ama sonrasında bir miktar geri çekildi. Öte yandan TL swap faizini indirmesi gevşeme olarak algılanıp kuru 5.70'in üzerine attı. Son olarak tekrar haftalık repo ihalesini açması da kuru yeniden yukarı yönlü dalgalandırdı" dedi.
Tahvil bono piyasasında ise 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi 29 Mart'ta bu yılın en yükseği olan yüzde 19.28 seviyesindeydi. Cuma günü ise spot kapanışta son işlemde yüzde 17.26, valörde son işlemde ise yüzde 17.28 seviyesinde olan tahvil faizi bugün spot kapanışta yüzde 17.49 seviyesindeydi.
İki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise bugün spot kapanışta bu yılın en yükseği olan yüzde 23.20, valörde son işlemde ise yüzde 21.18 seviyesindeydi.