ANKARA, 31 Mayıs (Reuters) - Dolar/TL, Merkez Bankası'nın (TCMB) son dönemde attığı adımlar ve Londra'da yabancı yatırımcılar ile gerçekleştirilen toplantıların TCMB'ye olan güveni tazelemesiyle 4.9290 seviyesindeki tarihi zirvesinden uzaklaşarak 4.50 civarında seyrediyor.
Bankacılar ABD'nin gümrük vergisi adımları, lokallerin döviz alımları ve bankacılık hisselerinde yüzde 5'e ulaşan kayıpların kuru baskılayan unsurlar olarak bugün ön plana çıktığını belirttiler.
Hisse senetlerinde yaşanan çıkışlarla birlikte TSİ 1800'de BIST 100 endeksi .XU100 yüzde 3, bankacılık endeksi ise yüzde 4.5 civarında kayıpla seyrediyor.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Aslında güne iyimser bir başlangıç yapmıştık. Son iki günde TL kuvvetli bir pozitif ayrışma yaşamıştı. Ancak ABD'nin AB'ye yönelik gümrük vergisi istisnalarını kaldıracağını açıklaması küresel bazda endişeleri artırdı" dedi ve ekledi:
"TL tarafında benzer ülkelere göre biraz daha satış baskısının kuvvetli olduğunu görüyoruz. Burada iki neden ön plana çıkıyor. Birincisi TL cinsi hisse senetlerinden yoğun çıkış yaşanması ikincisi ise lokallerin döviz talebi."
Bankacılar ayrıca Türkiye'nin kısa vadede yeni bir not indirimi ile karşı karşıya kalabileceği endişelerinin de satış baskısında bir miktar etkili olduğunu belirttiler.
ABD yönetimi Avrupa Birliği, Kanada ve Meksika'dan ithal alüminyum ve çeliğe ek gümrük vergisi getirdi. ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross, basına telefonla yaptığı açıklamada bu ülkelerden gelen çeliğe ve alüminyuma Cuma günü TSİ 0700'den itibaren sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 gümrük vergisi uygulanacağını söyledi. Söz konusu ülkeler ABD'nin Mart ayında başlattığı gümrük vergisinden muaf tutuluyorlardı. yandan lokallerin döviz talebi ise piyasalarda henüz dolar/TL'de yükselişin sona erdiği izlenimi taşımadıklarını gösteriyor.
Yurtiçi yerleşiklerin kıymetli maden dahil yabancı para mevduat ve fonları dolar/TL'nin tarihi rekorunu gördüğü 25 Mayıs ile biten haftada 2.44 milyar dolar artışla 165.67 milyar dolar oldu.
TCMB verilerine göre, 25 Mayıs ile biten haftada bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları yaklaşık 1.78 milyar dolar artışla 94.87 milyar dolar olurken; kurumların ise 665 milyon dolar artışla 70.8 milyar dolara yükseldi.
Dolar/TL, dün 18 Mayıs'tan bu yana en düşük seviye olan 4.4477'ye kadar gerilekten sonra günü 4.47 civarında tamamladı. TL dün dolar karşısında yüzde 2 civarında değer kazancı ile benzer para birimlerinden pozitif ayrıştı.
Dolar/TL TRYTOM=D3 bugün ise güne 4.47 civarında başladıktan sonra yönünü yukarı çevirdi. Özellikle öğleden sonra artan satış baskıyla 4.5400'ı test etti. TL bugün her ne kadar değer kaybetmiş olsa da TCMB'nin 23 Mayıs'taki 300 baz puanlık faiz artırım kararı öncesi test edilen 4.9290 seviyesindeki tarihi zirveden oldukça uzakta.
Bankacıların dikkat çektiği bir diğer nokta ise Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ve TCMB Başkanı Murat Çetinkaya Londra'da yatırımcılarla yaptığı görüşmelerde Merkez Bankası'nın TL'yi savunmak için gereken özgürlüğe sahip olduğu vurgusunu yapması oldu.
Toplantılara katılan yatırımcıların verdiği bilgiye göre iki yetkili, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın iki hafta önce Londra'da yatırımcılara yaptığı açıklamaların yarattığı gerilimi düşürmeye yönelik açıklamalarda bulundu.
Katılımcılar TCMB'nin faizleri yükselttiğini enflasyonun kötü gelmesi halinde faizleri tekrar artırmaya hazırlıklı olduğuna da dikkat çektiler. 14 kurumun katılımıyla yaptığı ankete göre Tüketici Fiyatları Endeksi'nde (TÜFE) Mayıs ayında medyan bazında yüzde 1.45 artış bekleniyor.
Ankette yıl sonu enflasyon tahminleri ise son dönemde TL'deki değer kaybı ve genişlemeci maliye politikaların da etkilediği beklentilerdeki bozulmalarının yansıması olarak bir önceki anketteki yüzde 10.15'ten yüzde 11.50'ye yükseldi.
TCMB'nin Mayıs ayı enflasyon verisine göre yeni para politikası tepkisi verebileceğine yönelik beklentilerin Londra ziyaretindeki açıklamalarla kuvvetlenmesi verinin piyasalar tarafından çok daha yakından izlenmesine neden oluyor.
Sadece son iki ayda yıl sonu enflasyon beklentisi 208 baz puan artışla yüzde 9.42'den yüzde 11.50'ye çıkarken ekonomistler yılsonu tahminlerinde Mayıs ayı verisi ardından da yukarı yönlü revizyonları yüksek bir olasılık olarak görüyorlar. ay başından bu yana yaptığı yaklaşık 10 milyar dolara ulaşan döviz likiditesi, rahatlatıcı adımlar ve 300 baz puanlık faiz artışı ardından para politikasında sadeleşmenin de son aşamasına geçileceğini açıkladı.
TCMB'nin hem gerektiğinde ek sıkılaşma için kendine alan açması hem de normal politika araçlarına dönerek öngörülebilirliği artırıyor olması TL cinsi varlıkların da değerlenmesine neden oluyor.
Sepet bazında TL ise saat 1754'te 4.8986/4.9027, euro/TL ise 5.2764/5.2820 seviyesinde bulunuyor.
Öte yandan 10 yıllık tahvilin bileşik faizi dün yüzde 13.82'ye kadar geriledikten sonra spot kapanışta ortalama yüzde 13.91 valörde son işlemde yüzde 14.14 seviyesinde kapandı. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 14.13 valörde son işlem yüzde 14.31 oldu.
İki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise dün spot kapanışta ortalama yüzde 17.02 seviyesindeydi. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 17.27 valörde son işlem yüzde 17.47 oldu.