ANKARA, 31 Mayıs (Reuters) - TL'deki sert değer kazancı ve pozitif ayrışma ardından piyasalarda bugün başta GSYH ve Hazine iç borçlanma stratejisi olmak üzere yoğun veri gündemi ve ABD ile ilişkilere yönelik gelişmeler izlenecek.
Dolar/TL geçen hafta 6.15'i test ettikten sonra son altı işlem gününde aşağı yönlü bir seyir izliyor. TL'deki değer kazancı son üç günde ise benzer para birimlerinden pozitif ayrışmaya dönüşerek kuvvetlendi.
Dolar/TL TRYTOM=D3 dün 5.8650'ye kadar gerileyerek 25 Nisan'dan beri en düşük seviyeyi test ettikten sonra kazançlarının bir kısmını geri vererek günü 5.90'ın üzerinde tamamlamıştı.
Kur bu sabah ise güne saat 0849'da 5.9150/5.9200 seviyesinden başladı. Aynı saatte sepet bazında TL 6.2492/6.2548, euro/TL 6.5834/6.5898 seviyesindeydi.
Bankacılara göre TL'deki değerlenmenin pozitif ayrışmaya dönüşmesi Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın Rus hava savunma sistemi S-400'ün teslimatının Haziran ayına yetişmeyebileceği açıklaması ile başladı.
Bu açıklamanın ardından Akar'ın ABD'li mevkidaşı ile ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın ABD Başkanı Donald Trump ile telefonla görüşmesi sürece ilişkin iyimserliği artıran nedenler oldu. Bu görüşmede iki ülke arasındaki anlaşmazlıklara dair bir uzlaşı algısı pozitif fiyatlamanın ana belirleyicileri konumunda. Piyasalar sürecin G20 toplantılarında bir ikili görüşme ile devam edip etmeyeceğini de izliyor.
Türkiye'de tutuklu Türk asıllı ABD vatandaşı ve eski NASA çalışanı Serkan Gölge'nin serbest bırakılması da süreci destekleyen diğer bir neden oldu. Son üç günde TL'deki değerlenmeyi sınırlayan bir neden ise Bloomberg'de yer alan "Doğu Akdeniz'de doğalgaz arama çalışmaları yürüten gemilerinin ve savaş gemilerinin olduğu güney kıyılarına konuşlandırmayı değerlendirdiğine" dair haber sonrası yaşanan piyasa tepkisi oldu.
Akdeniz özellikle de Kıbrıs adası yeraltı kaynakları arama faaliyetleri nedeniyle bölgede komşu bir çok ülkeyi karşı karşıya getiren bir bölge.
Bankacılar son üç günde belirginleşen pozitif ayrışmanın en önemli nedeninin ABD ile olası bir gerilimin İstanbul seçimi sonrasına ertelendiği izlenimi olduğunu belirtiyorlar. Diğer öne çıkan etkenler ise "Güney Afrika randı al/ TL sat" yönündeki önerilerin altı haftada %15 üzeri getiri sağladıktan sonra kapatılması ve TL'nin son yıllarda açık ara en çok satılan para birimi olması.
Son bir yıla bakıldığında TL %30 civarı değer kaybı ile benzer para birimlerinden açık ara negatif ayrışırken, son üç yılda ise değer kaybı %50 civarında.
İki NATO müttefiki olan ABD ve Türkiye, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 satın alma planları nedeniyle aylardır anlaşmazlık yaşıyor. ABD S-400'lerin NATO ile uyumlu olmadığını ve F-35'lerin güvenliğini tehlikeye atacağını söylüyor.
ABD'li yetkililer Ankara'nın bunun yerine ABD füze savunma sistemi satın almasını istiyorlar. Türkiye ise S-400 alım sürecinin bitmiş bir anlaşma olduğunu, Patriot alımının ise müzakere edilebileceğini belirtiyor. Ancak S-400'den vazgeçeceğine dair herhangi bir ifade kullanmıyor.
Süreç olası ABD yaptırımlarını gündeme getirebileceği endişesiyle piyasadaki satış baskısının da ana nedenlerinden biri konumunda idi.
Bu görüş kalıcı olarak değişmese de, son üç günde değişen, ABD ile olası bir anlaşmazlığın Haziran ayı dolayısıyla İstanbul seçimleri sonrasında ötelendiği beklentisi oldu.
İÇ VERİ GÜNDEMİ VE KÜRESEL PİYASALAR İZLENECEK
İç piyasada bugün saat 1000'da ilk çeyrek GSYH, Nisan ayı dış ticaret dengesi ve TCMB Finansal İstikrar Raporu izlenecek. Turizm Bakanlığı Nisan ayı yabancı ziyaretçi sayısı 1100'da, ardından ise 1700'da açıklanacak Hazine üç aylık iç borçlanma stratejisi takip edilecek.
Küresel piyasalarda ise ABD Başkanı Donald Trump'ın Meksika'dan ithal ürünlere ek gümrük vergisi getireceğini açıklamasının ardından ABD ekonomisinin ivme kaybedeceği endişesi küresel piyasaları baskılıyor. Öte yandan dünyanın en büyük iki ekonomisine yönelik ticaret savaşları da global büyüme endişelerini artırarak küresel satış getiren bir başka önemli unsur konumunda.
Dolar endeksi .DXY bir hafta önce gördüğü iki yılın zirvesi olan 98.371'e yakın seviyede işlem görüyor.
Tahvil-bono piyasasında iki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi dün yaklaşık 15 baz puan geriledi ve son işlem %25.59 oldu. 10 yıllık gösterge tahvilde dün tek işlem ise %19.09 seviyesindeydi.