ANKARA, 21 Ocak (Reuters) - Merkez Bankası'nın siyasi nedenlerle bazı para politikası adımlarını atamayacağı endişelerinin bu hafta Para Politikası Kurulu (PPK) kararı ile bir kez daha teyit edildiği görüşü ve petrol fiyatlarında yaşanan sert düşüşün Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere yönelik varlıklardan çıkışı tetiklemesiyle dolar/TL baskı altında kalmayı sürdürüyor.
Bankacılar bugün iç piyasada Ocak ayına ilişkin tüketici güven endeksi, dış piyasalarda ise saat 1530'da açıklanacak haftalık işsizlik maaş başvuruları ile 1700'da açıklanacak Ocak ayına ilişkin Philadelphia Fed endeksinin takip edileceğini belirttiler.
ECB'den bu ay yeni bir gevşeme beklenmese de, piyasalar açıklamaları önümüzdeki dönemde gelebilecek olası gevşeme adımlarının sinyalleri için yakından izleyecek.
Bu kapsamda dün 29 Eylül'den beri en yüksek seviye olan 3.0613'ü test eden dolar/TL günü 3.0550 civarında tamamlamıştı. Kur bu sabah sınırlı bir iyimserlikle güne başladı ve saat 0848 itibarıyla 3.0477/3.0500 seviyesinde işlem gördü. Dün akşam 3.19 civarında işlem gören sepet bazında TL aynı saatte 3.1852/3.1879, 3.33 civarındaki euro/TL ise 3.3228/3.3259 seviyesinde işlem görüyor.
Dolar/TL 24 Eylül 2015'te 3.0750'yi test ederek tarihi zirveyi görmüş ardından küresel iyimserliğin de desteğiyle 2.80 seviyelerine gerilemişti.
Her ne kadar Türkiye için petrol fiyatlarındaki düşüş en büyük ithalat kalemi olan enerji maliyetinde hatırı sayılır bir azalma anlamına gelse de düşüşün ABD borsaları ve tüm gelişmekte olan ülkelerde riskten kaçışı tetiklemesi dolar/TL'ye de yükseliş olarak yansıyor.
Petrol fiyatları dün 2003 yılından bu yana gördüğü en düşük seviyeleri yenilemesinin ardından hafif bir toparlanma yaşasa da, analistler küresel arzın yüksek olmasından dolayı piyasanın baskı altında kalmaya devam edeceğini söylüyor.
ABD ham petrolünün varil fiyatı 31 sent yükselerek 28.66 dolara çıkarken, Brent ham petrolünün varil fiyatı da 37 sent artarak 28.25 dolar oldu.
Brent petrol Haziran 2014'te 115 doların üzerinde işlem görmesinden beri aşağı yönlü bir seyir izliyor. Sadece 2016'daki değer kaybı yüzde 25'e ulaşmak üzere.
Petrol fiyatlarındaki düşüş ekonomileri petrole bağlı olan benzer gelişmekte olan ülke para birimlerine göre TL'yi daha sınırlı etkiliyor. Türkiye'nin ithalatında yıllardan beri en büyük kalem olan enerji maliyeti 2015 yılının ilk 11 ayında yüzde 31 azalarak 35 milyar dolara geriledi. Bu nedenle küresel piyasalarda petrol fiyatlarından kaynaklı riskten kaçış eğiliminde TL'deki değer kaybı ruble vb para birimlerine göre daha sınırlı kalıyor.
Son haftalarda benzer trend devam ederken, TL petrol fiyatları düşüşü kaynaklı küresel riskten kaçış eğilimi yaşandığı işlem günlerinde gelişmekte olan para birimlerinden bir miktar daha iyi bir performans sergiliyor.
TCMB GEREKLİ ADIMLARI ATAMAYABİLİR ENDİŞESİ
Bir diğer taraftan ise güvenlik endişeleri ve TCMB'nin para politikasında gerekli görülen adımları siyasi çekinceler nedeniyle atamayabileceği endişeleri ve bu endişelerin faiz kararı ile teyit edilmesi de piyasada satış baskısı yaratan bir diğer unsur olmaya devam ediyor.
Ağustos ayında küresel para politikalarının normalleşme sürecinde izleyeceği yol haritasını ortaya koyan TCMB, bu çerçevede faiz koridorunun bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı etrafında daha simetrik bir hale getirileceğini ve daraltılacağını açıklamış ve sadeleşme adımları için Fed'in faiz artırımını bekleyeceğine işaret etmişti.
Aralık ayında ise politika faizinde bir artışı beraberinde getirecek bir sadeleşme adımı beklentilerine karşın kısa vadeli faizleri sabit tutan TCMB, küresel para politikalarındaki normalleşmenin başlaması ile birlikte oynaklıklarda gözlenen düşüşün kalıcı olması halinde bu toplantıdan itibaren para politikasındaki sadeleşme adımlarına başlanabileceğini belirtti. Ancak TCMB söylemlerinin aksine piyasada etkili olacak somut bir adım atmadı.
Tahvil-bono piyasasında 12 Mart 2025 itfalı 10 yıllık gösterge tahvilde dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 11.22 bileşik seviyesinden gerçekleşirken, valörde son işlem yüzde 11.18 oldu. 14 Haziran 2017 itfalı iki yıllık gösterge tahvilde ise dün spot kapanış ise yüzde 11.21 bileşik seviyelerinden gerçekleşti.