ANKARA, 7 Mart (Reuters) - Yerel seçim öncesi ABD Türkiye ilişkilerinin yakından takip edildiği ve yükseliş yönlü baskı yarattığı dolar/TL Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) faiz kararı sonrası yönünü aşağı çevirdi.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz oranlarına ilişkin yönlendirmesini değiştirerek ilk faiz artışının zamanlamasını en erken gelecek yıla erteledi ve bankalara yeni uzun vadeli krediler sundu.
Analistler hem faizlerin uzun bir süre daha mevcut düşük seviyelerde tutulacağı söylemi hem de piyasaya verilen likiditenin artacak olması açısından ECB kararının pozitif olduğunu söylüyorlar.
Dolar/TL, Merkez Bankası'nın (TCMB) dünkü piyasa beklentilerine paralel faiz kararına karşın yerel seçimler öncesinde ABD Türkiye ilişkilerine yönelik endişeler başta üzere hassas iç ve dış gündemle sert yükseldi ve 16 Ocak'tan beri ilk kez 5.4559'u test etti. ABD ilişkilerine ilişkin endişeler TL'yi baskılarken piyasalar "S-400 yeni Brunson mı olacak?" sorusunun yanıtını arıyor. değer kaybı her ne kadar PPK kararının ardından başlasa da bankacılar tepkinin TCMB kararına yönelik oluşmadığına dikkat çektiler.
İşlemcilere göre, başta S400-Patriot tercihi olmak üzere ABD-Türkiye ilişkileri, küresel ticaret savaşları, yavaşlayan ekonomiyi desteklemek adına atılan ve atılabilecek genişlemeci adımlar zaman zaman piyasalar üzerinde baskı unsuru yaratıyor.
Türkiye Rusya'dan S-400 füze sistemleri satın alınmasına ilişkin anlaşma imzalamış ve teslimat sürecinin Temmuz ayından itibaren başlayacağı açıklanmıştı.
ABD ise Türkiye'nin Rus yapımı S-400 hava savunma sistemini satın alma planlarından vazgeçmemesi halinde ABD'nin F-35 savaş uçaklarını Türkiye'ye satmayacağı söyleminde bulunuyor.
Erdoğan dün akşam 24 TV ve TV360 televizyonlarının ortak yayınında yaptığı açıklamada, "S-400 konusunda biz işi bitirdik, o bitmiş bir şey. Onu artık konuşmamızın anlamı yok. Çünkü gerek Sayın Putin ile gerekse Rusya ile biz bu anlaşmayı bitirmiş vaziyetteyiz. Yani kredi şartlarından ortak üretime varıncaya kadar bütün bunlar konuşuldu, anlaşıldı, imzalar atıldı bitti...Şimdi biz Ruslarla anlaştık, ortak üretime gireceğiz. Belki S-400'den sonra S-500'e gireceğiz" dedi.
Global Source Partners'dan Atilla Yeşilada, "TCMB'nin sıkı duruşun korumasına rağmen, dolar/TL son haftaların en sert yukarı hamlelerinden birini yapıyor. Gelişmekte olan piyasalar için (dün) iyi bir gün değildi, özellikle döviz hafif güçlenen dolara yenik düşmüştü. Fakat, TL'deki değer kaybının nedenini bu trende bağlamak doğru değil. Ankara bir kez daha ABD'yle krizin arifesinde. ABD, Türkiye'yi S-400 alımından vazgeçirmeye kararlı" dedi ve ekledi:
"Belki de, ABD Başkanı Donald Trump bir kez daha Ankara'yı uçurumunun kenarından çekip alır. Aksi halde, TL için sonun başlangıcındayız demek doğrudur. S-400 gerginliği, Rahip Brunson krizine evrilme potansiyeli taşıyor."
DOLAR/TL'DEKİ ECB KARARI SONRASI DÜŞÜŞE GEÇTİ
Dolar/TL TRYTOM=D3 16 Ocak'tan beri ilk kez 5.4559'u test etmesi ardından ECB kararı ile yönünü aşağı çevirdi ve günün en düşük seviyesi olan 5.4250'ye kadar geriledi. Kur saat 1623'te 5.4262/5.4274 seviyesinde işlem gördü.
Aynı saatte sepet bazında TL 5.7708/5.7751, euro/TL ise 6.1122/6.1184 seviyesindeydi.
ECB para politikası kararında "Yönetim Kurulu, faiz oranlarının en azından 2019 sonuna kadar ve her durumda gerekli olduğu sürece mevcut seviyelerde kalmasını bekliyor" dedi.
Buna ek olarak, hem bankaların ECB'den daha önce aldığı 720 milyar euro borcu çevirmeleri, hem de kredi vermeye devam etmeleri için yeni bir Hedefli Uzun Vadeli Refinansman İmkanı (TLTRO) başlattı. bankanın döviz masası işlemcisi, "ECB kararı gelişmekte olan ülke piyasaları açısından oldukça pozitif. Hem faizlerin uzun bir süre daha mevcut düşük seviyelerde tutulacağı söylemi hem de piyasaya verilen likiditenin artacak olması pozitif" dedi ve ekledi:
"İlk tepki olarak TL'nin kayıplarını önemli ölçüde azalttığını görebiliyoruz. Ancak TL'deki negatif ayrışma trendinin hala devam ettiğini de görüyoruz. Bu seçim öncesi endişelerin devam ettiğinin önemli bir göstergesi" dedi.
ECB faiz kararı ve TLTRO haricinde 2019 enflasyon tahminini yüzde 1.6'dan yüzde 1.2'ye, 2019 büyüme tahminini ise yüzde 1.7'den yüzde 1.1'e revize etti.
Türkiye'nin en büyük dış ticaret ortağı olan Avrupa ekonomilerindeki yavaşlama trendinin gittikçe belirginleşiyor. ECB'nin adımı gelişmekte olan ülke girişleri açısından pozitif olsa da, iç talebin yavaşladığı büyüme endişelerinin arttığı bir dönemde dış talebin de kötüleşeceği anlamına geliyor. Ekonomistlerin hesaplamalarına göre AB büyümesindeki yavaşlama Türkiye ekonomisinde de büyümede 2019 için yaklaşık 0.5 puan düşüş anlamına geliyor.
Öte yandan bu endişe dün itibarıyla TCMB'nin faiz kararı metnine de girdi. Bir önceki metne göre para politikası söylemlerinde değişikliğe gitmeyen banka Ocak ayı metninde yer alan "Dış talep gücünü korurken" ifadesine dün yayımlanan metinde "Dış talep nispeten gücünü korurken" olarak değiştirdi.
Hafta başında Reuters'da öncü dış ticaret verilerinin büyüme üzerinde dış talep kaynaklı yeni soru işaretlerini beraberinde getirdiğine dair bir haber de yer almıştı. bono piyasasında ise iki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi dün spot kapanışta ortalama yüzde 18.64, valörde son işlem yüzde 18.68 seviyesindeydi. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 18.86 seviyesinde gerçekleşirken valörde saat 1704 itibarıyla son işlem yüzde 18.76 oldu.
Gösterge 10 yıllık tahvilde ise dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 15.30 oldu. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 15.50 olurken aynı saatte valörde son işlem yüzde 15.43'e geriledi.