ANKARA, 30 Mayıs (Reuters) - ABD ile olası bir gerilimin İstanbul seçimi sonrasına ertelendiği izlenimiyle TL pozitif ayrışıyor, dolar/TL 6 civarında dalgalanıyor.
Çin ABD ticaret savaşı nedeniyle küresel piyasalarda kuvvetli bir riskten kaçış görülürken, son iki işlem gününde ise Türkiye piyasaları pozitif ayrışmış durumda. Bankacılar benzer bir piyasa trendini bugün de bekliyorlar.
Bankacılar bu pozitif ayrışmanın en önemli nedeninin ABD ile olası bir gerilimin İstanbul seçimi sonrasına ertelendiği izlenimi olduğunu belirtiyorlar. Diğer öne çıkan etkenler ise rand TL başta olmak üzere ikili işlem önerileri ve TL'nin son yıllarda açık ara en çok satılan para birimi olduğu gerçeği.
Son bir yıla bakıldığında TL %30 civarı değer kaybı ile benzer para birimlerinden açık ara negatif ayrışırken, son üç yılda ise değer kaybı %50 civarında.
Bankacılara göre TL'deki iyimserlik Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın Rus hava savunma sistemi S-400'ün teslimatının Haziran ayına yetişmeyebileceği açıklaması ile başladı.
Akar, 27 Mayıs piyasa kapanışının ardından yaptığı açıklamada, S-400'lerin Türkiye'ye teslimatının Haziran ayına yetişmeyebileceğini ancak önümüzdeki aylarda teslimatın gerçekleştirileceğini söylemişti. NATO müttefiki olan ABD ve Türkiye, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 satın alma planları nedeniyle aylardır anlaşmazlık yaşıyor. ABD S-400'lerin NATO ile uyumlu olmadığını ve F-35'lerin güvenliğini tehlikeye atacağını söylüyor.
ABD'li yetkililer Ankara'nın bunun yerine ABD füze savunma sistemi satın almasını istiyorlar. Türkiye ise S-400 alım sürecinin bitmiş bir anlaşma olduğunu, Patriot alımının ise müzakere edilebileceğini belirtiyor. Ancak S-400'den vazgeçeceğine dair herhangi bir ifade kullanmıyor.
Süreç olası ABD yaptırımlarını gündeme getirebileceği endişesiyle piyasadaki satış baskısının da ana nedenlerinden biri konumunda idi.
Bu görüş kalıcı olarak değişmese de, son üç günde değişen, ABD ile olası bir anlaşmazlığın Haziran ayı sonrasına ötelendiği beklentisi oldu. Dün itibarıyla Türk asıllı ABD vatandaşı ve eski NASA çalışanı Serkan Gölge'nin serbest bırakılması da bu beklentiyi kuvvetlendiren bir başka neden oldu.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Gelişmeler bize ABD ile ilişkilerde olası sorunların ertelendiği izlenimi yaratıyor. Sorunlar temelli ortadan kalkmış değil ancak mevcut konjonktürde öteleme iyimserlik getiriyor" dedi ve ekledi:
"Küresel piyasalara baktığımızda Çin'in nadir metal ticareti konusunu öne atması ABD ile ticaret savaşlarının daha da tırmanacağını anlamına geliyor ki küresel piyasalarda bu nedenle ciddi bir satış baskısı hakim. TL ise bu satış baskının aksine değerlenme eğiliminde, bu önemli" dedi.
Asya borsaları, ABD ile Çin'in birbirlerine yönelik son açıklamalarıyla uzun sürecek ticaret savaşı riskinin arttığına işaret ederek, yatırımcıların küresel ekonomik büyüme üzerindeki etkilerine yönelik endişelerini kuvvetlendirmesiyle Wall Street'teki kayıpları izledi.
Dolar, Çin-ABD ticaret geriliminde tırmanma endişelerinin yatırımcıları devlet tahvili de dahil olmak üzere güvenli liman varlıklara yönelmeye zorlamasının ardından başlıca para birimleri karşısında yükseldi.
Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki anlaşmazlık herhangi bir yatışma işareti göstermezken, küresel büyümenin zarar göreceği endişesi, finansal piyasalarda son günlerde dalgalanmaya neden oldu. Özellikle de riskli varlıklar en sert satış baskısı altında kaldı.
Dolar endeksi .DXY bir hafta önce gördüğü iki yılın zirvesi olan 98.371'e yakın seviyede kalarak, 98.128 ile yatay seyrediyor.
Yatırımcıların dikkati dünyanın en iyi ekonomisinin durumu hakkında gösterge için ABD verilerine çevrildi. Piyasa katılımcıları, ABD'nin ilk çeyrek GSYH rakamlarına ilişkin ikinci tahminleri ve ABD işsizlik maaş başvuruları verilerini bekliyorlar.
İç piyasada ise TCMB'nin net ve brüt rezervlerini de içeren haftalık veri seti takip edilecek. Bankacıların Resmi Gazete verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, TCMB'nin brüt rezervleri 24 Mayıs ile biten haftada 1.3 milyar dolar artış gösterdi.
Dolar/TL TRYTOM=D3 yönünü aşağı çevirmeden önce geçen hafta 6.15'i aşmıştı. Bu hafta ise 15 Mayıs'tan beri ilk kez 6'nın altını test eden dolar/TL bu seviyenin altında küresel satış baskısıyla kalıcı olamadı. Dün günü 6.02 civarında tamamlayan dolar/TL bu sabah da güne benzer seviyelerden başladı.
Dolar/TL saat 0905'te 6.0110/6.0140 seviyesindeydi. Sepet bazında TL aynı saatte 6.3515/6.3550, euro/TL ise 6.6922/6.6968 seviyesinden işlem görüyor.
Tahvil-bono piyasasında iki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi dün son işlemde %25.74 seviyesindeydi. 10 yıllık gösterge tahvilde işlem gerçekleşmedi.