Yazar – Geoffrey Smith
Investing.com – FedEx'in ciddi maliyet azaltma önlemleri ve zayıf gelir güncellemesi, küresel ekonomiye yönelik korkular artarken hisse senetlerini son iki ayın en düşük haftalık kapanışına sürükledi. Çin'de konut piyasasındaki çöküş ve tüketici baskısı devam ederken yuan, dolar karşısında 7 seviyesine kadar düştü. Sterlin, perakende satış verilerinin kötü gelmesiyle 1985'ten bu yana en düşük seviyesine indi. Berlin yaklaşan yakıt tedariki problemini önlemeye çalışırken hükümet Rosneft'in Almanya'daki rafinerilerini devralıyor.
İşte 16 Eylül Cuma günü finans piyasalarında bilmeniz gerekenler:
1. FedEx nasıl giderse dünya ekonomisi de öyle gider
Küresel büyüme korkularının bir adı var ve o da FedEx (NYSE:FDX). Teslimat ve lojistik şirketinin hisseleri, yeni CEO'sunun dünya çapında 90 lokasyonu kapatacağını, bazı kargo uçaklarını park edeceğini ve işe alımları donduracağını açıklamasının ardından Perşembe günü yaklaşık %20 düştü. Şirket özellikle işten çıkarmalardan bahsetmese de beş şirket ofisini de kapatacak.
FedEx, küresel erişimi ve hem işletmeler hem de hanehalklarıyla ilişkili olmasından dolayı genellikle küresel ekonomik faaliyet için bir temsilci olarak kabul edilir.
Kâr marjları, yükselen yakıt faturaları ve sıkı iş piyasaları nedeniyle artan iş gücü maliyetlerinin etkisiyle aylardır baskı altında. Ancak Avrupa ve Asya'daki ekonomik zayıflık, şirketin en büyük bölümü Express'in son çeyrekte tahminlerin 500 milyon dolar altında kalmasına neden olurken e-ticaret teslimatlarındaki pandemi kaynaklı artışın yavaşlaması, Yer bölümünü 300 milyon dolar zararda bıraktı.
2. Zayıf Çin verileri yerel borsa ve para birimi üzerinde baskı yaratıyor
Çin'in borsa göstergelerinin tümü %2'nin üzerinde düşüş yaşadı ve ekonominin, analistlerin ilk bakışta göründüğünden daha zayıf olduğunu söylediği karışık bir veri yelpazesi ortaya koymasıyla offshore yuan dolar karşısında 7 seviyesini aştı.
Endüstriyel üretim ve perakende satışlardaki büyüme hızlansa da bu, büyük ölçüde yerli otomobil endüstrisi için hedeflenen vergi indirimlerinden kaynaklandı.
Gayrimenkul sektörünü desteklemeyi amaçlayan diğer teşvik önlemleri sabit varlıklara yatırımda bir artışa neden oldu ancak piyasalar, Ağustos ayında yıllık %2,1 düşüş gösteren konut fiyatlarındaki büyük bir yıllık düşüşe daha odaklandı. Konut fiyatları 12 aydır sabit ya da düşüş eğilimiyle seyrediyor.
Özel sektör rakamları da son hafta sonu tatilinde turizm harcamalarında %23'lük bir düşüş olduğunu ve aynı dönemde sinemaya gidenlerin sayısında da bir önceki yıla göre %26'lık bir azalma yaşandığını gösteriyor.
3. Hisse senetleri, haftayı iki ayın en düşük seviyesinde kapatmaya hazırlanıyor; gözler Michigan tüketici hissiyatında
ABD hisse senetleri; FedEx, Çin ve Avrupa'dan gelen haberlerin kurumsal kazançlar açısından daha büyük bir görünüme gölge düşürmesiyle, iki ayın en düşük haftalık kapanışına doğru ilerliyor.
Dow Jones vadeli işlemleri 230 puan düşerken S&P 500 vadeli işlemleri %0,9 ve Nasdaq 100 vadeli işlemleri %1,1 geriledi. Üç endeks, sıkı bir iş gücü piyasasına rağmen ABD verilerinin ekonominin yavaşladığını göstermesinin ardından Perşembe günü %0,6 ile %1,4 arasında değer kaybetmişti.
Gün içinde paylaşılacak olan en büyük ekonomi verisi, Michigan Tüketici Hissiyat endeksi ve bu raporda enflasyon beklentilerinin Fed’in orta vadeli hedefi olan %2'den saptığına dair herhangi bir işaret olup olmadığına bakılacak. ABD getiri eğrisindeki şiddetli tersine dönüş, durumun henüz böyle olmadığını gösteriyor.
4. Olumsuz perakende satış verilerinin ardından sterlin yeni bir dip seviyesine indi
Perakende satışların Ağustos ayında düştüğünü gösteren verinin ardından sterlin, dolar karşısında 37 yılın en düşük seviyesine geriledi ve bu durum giderek artan hayat pahalılığı krizinin bir yansıması oldu.
Veriler; harcamalar yakın vadede hâlâ güçlü olan bir iş piyasası, pandemi döneminde biriktirilen tasarruflar ve – giderek artan – tüketici kredilerindeki artışla desteklense bile enerji ve akaryakıt fiyatlarındaki artışın, tüketicilerin harcama gücünü nasıl zayıflattığını gösterdi.
Analistler, Fed'in faizleri İngiltere Merkez Bankasından daha fazla artırması nedeniyle bu rakamların, önümüzdeki hafta ABD ile aradaki faiz farkının açılma olasılığını artırdığını söyledi.
Sterlin 1,1400 dolara doğru tekrar toparlanmadan önce 1,1351 dolara kadar düştü. Ayrıca euro karşısında da %0,3 değer kaybetti.
5. Almanya, enerji için acil durum önlemlerini artırıyor
Almanya, Rus devletinin petrol şirketi Rosneft'e ait üç rafinerinin kontrolünü ele geçirdi ve başkent Berlin için ufuktaki bir yakıt tedarik krizinin önüne geçmeyi hedefliyor.
Almanya'nın güneyindeki diğer iki rafineriyle birlikte kuzeydoğusundaki Schwedt rafinerisi de gaz tekeli Gazprom'un (MCX:GAZP), yılın başlarında Avrupa'ya tedariki kesmeye başladığı zaman şirketin Almanya'daki iştiraklerine yapıldığı gibi devlet idaresi altına alınacak.
Avrupa Birliği, Rus işgaline karşı mücadelesini sürdürmesine yardımcı olmak üzere bu hafta başında Ukrayna'ya 5 milyar euro’luk bir yardım paketini daha onayladı. Bu arada Rusya'nın Ukrayna bölgesindeki sorunları da kötüleşmeye devam ediyor gibi: Luhansk Halk Cumhuriyeti başsavcısı, geçen hafta Harkov civarında Rus güçlerinin yenilgiye uğratılmasının ardından yerel halka "paniğe gerek olmadığını" söyleyen bir video konuşması yaptıktan bir gün sonra, ofis binasında patlayan bir bombayla öldürüldü.
6. Türkiye Bankacılık endeksinde haftalık kayıp %25’e çıktı
Son günlerde hızlı yükseliş gösteren ve rekor seviyelere çıkan bankalar, bu hafta sert düşüş yaşıyor. Endeks bugün 3.400 puana gerileyerek ay içindeki kazançlarını hızlıca sildi. Haftalık bazda kayıp %25.
Dolar kuru bu hafta 18,30’a doğru yükseliş yaşıyor. Kur 20 Aralık’ta 18,36’yı görerek tarihi yüksek seviyeye çıkmıştı.
TCMB piyasa anketinde yıl sonu enflasyon beklentisi düştü. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının aylık olarak finans sektörü ve reel sektör temsilcileri ile yaptığı katılım anketinde yıl sonu enflasyon beklentisi %70,60’tan %67,73’e geriledi. 12 ay ve 24 ay sonrası enflasyon beklentileri de düştü. Yıl sonu dolar kuru beklentisinde de düşüş gözlemlendi. Ağustos anketinde 19,65 olan yıl sonu dolar kuru beklentisi, Eylül’de 19,51’e geriledi.
Merkez Bankasının katılımcı sayısını düşürmesi dikkat çekti. Eylül 2021’de katılımcı sayısı 54’tü.
Türkiye’de konut fiyatları rekor yükseliş gösterdi. Merkez Bankasının bugün açıkladığı bir diğer veri ise konut fiyat endeksi oldu. Temmuz ayında konut fiyatları geçen yıla göre %173 oranında rekor artış gösterdi. İstanbul’da ise bir konutun ortalama fiyatı %200 oranında yükseldi.