Yazar – Geoffrey Smith
Investing.com – Fed faizleri 75 puan artırdıktan sonra küresel pazarda yaşanan ralli yavaşlarken İsviçre ve muhtemelen İngiltere Merkez Bankası (BoE) küresel sıkılaşma döngüsünü devam ettirecek. ABD’nin işsizlik başvuruları ve konut başlangıçlarının yanında Philly Fed anketi de paylaşılacak. Fransa, Almanya ve İtalya görüşmeler için Kiev’e giderken Rusya Avrupalı en büyük müşterilerine gaz tedarikini kesti. Ve petrol, resesyon korkularından dolayı iki haftanın en düşük seviyesine geriledi.
İşte 16 Haziran Perşembe günü finans piyasalarında bilmeniz gerekenler:
1. Fed sonrası piyasalara ABD veri bombardımanı
Fed’in 28 yıl içindeki en büyük faiz artışını yapmasının ardından küresel piyasalarda yaşanan ralli, Fed kararının etkileri azaldıkça sönmeye başladı. Temel çıkarım, Fed’in enflasyonu düşürmek için resesyon riskini almaya istekli görünüyor olması. Ancak pandemi ve Ukrayna savaşından kaynaklı aksamalar devam ettiği sürece enflasyonu kontrol altına almak için agresif bir şekilde ilerlemeye devam etmesi gerekebilir.
ABD tahvil getirileri yine yükseldi. 10 yıllık Hazine getirileri, Çarşamba günü %3,28’e düştükten sonra tekrar %3,45’e çıktı.
Tahvil piyasasındaki güven kırılganlığını korurken piyasa ABD’den gelecek veri bombardımanına pek hazır değil. Bugün haftalık işsizlik başvuruları, Philly Fed aylık işletme anketi ve konut sektöründeki son zayıflık işaretlerini düşününce muhtemelen en önemlisi Mayıs ayı inşaat izinleri ve konut başlangıçları paylaşılacak.
2. İsviçre Merkez Bankası, BoE’den rol çaldı
İsviçre Merkez Bankası (SNB) faizleri 50 puan artırarak son on yıldır yaptığı yüklü döviz alımını kısmen azaltmayı düşüneceğini söyledi ve dünya genelinde şahin bir sürpriz yapan son merkez bankası oldu. SNB’nin hamlesi, geçen hafta parasal sıkılaşma temposunu hızlandırmayı reddeden Avrupa Merkez Bankasının (ECB) yaklaşımının tam tersi.
Karardan yalnızca birkaç saat sonra BoE, faizlerde 25 puanlık artış yaptı.
Bu BoE’nin yaptığı beşinci artırım ve Fed’in Çarşamba günkü güçlü hamlesi, bankanın, İngiltere ekonomisindeki aşikar yavaşlamaya karşı pek çok kişinin beklediği gibi sıkılaşmayı durdurma niyetini göstermesini zorlaştırabilir.
3. Borsalar kazandıklarını geri veriyor
ABD borsaları Çarşamba günü açılışta kazandıklarının neredeyse hepsini geri verecek. Yükselen finansman maliyetleri ve ABD resesyonu hakkındaki endişeler, değerlemelerin tekrar düşünülmesine yol açtı.
Dow Jones 591 puan düşerken S&P 500 %2,4 ve Nasdaq 100 %2,8 değer kaybetti. Üç ana endeks de Çarşamba günü %1 ila %2,5 arasında artış yaşamıştı.
İlgi çekebilecek hisse senetleri arasında pazara yeterli ürün sunma konusunda süregelen sorunlarına ek olarak su baskını sonrasında Midwest’teki tesislerinden birinde bebek maması üretimini durdurmak zorunda kalan Abbott Labs (ABT) yer alıyor. Ayrıca Fransa’daki bir vergi talebini karşılamak için 1,3 milyar dolar ödemeyi kabul eden McDonalds ve Revlon’un 11. madde iflas korumasına başvurması ile kozmetik sektörü de ilgi çekebilir.
4. Rusya Almanya ve İtalya’nın gazını kesiyor
Avrupa’nın doğal gaz fiyatları yine yükseldi. Batı ve Rusya arasındaki ekonomik savaşta son gelişme, Rusya’nın en büyük müşterileri Almanya ve İtalya’ya gaz tedarikini kesmesi oldu.
Gazprom (GAZP), Nord Stream 1 boru hattı ile Almanya’ya tedarik ettiği gazı bu hafta %60 düşürürken İtalya’nın tedarikinde de %15 kesintiye gideceğini söyledi. Haftaya 80 doların altında başlayan Hollanda’nın TTF Temmuz sözleşmesi, 142,25 euro’ya çıktı.
Gazprom’un bu hamlesinden iki gün önce Almanya, Rus gaz monopolünün Almanya’daki ticari koluna resmen el koyarak akabinde alternatif kaynak almak için devlet destekli kredi sundu. Gazprom, sonbaharda ısınma talebinin başladığı zamana kadar AB’nin depolarını doldurabilirse Avrupalı alıcılar üzerindeki baskısını kaybetme riskiyle karşı karşıya.
Tesadüf değildir ki bu kararla aynı zamanda Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İtalya Başbakanı Mario Draghi Kiev’e ziyarete gidecek. Üç lider de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin kızgınlığına rağmen işgalin başından bu yana Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile teması sürdürmeye çalıştı.
5. Güçlü dolar ve resesyon korkuları nedeniyle petrol iki haftanın en düşük seviyesini gördü
Piyasa yıl sonuna doğru ABD’de daha büyük bir talep yıkımı ile fiyatlanmaya başlarken ham petrol fiyatları düşüş yaşadı. Fed’in agresif hamlesinin ardından tekrar güçlenen ABD doları da gelişmekte olan piyasalar için petrolü daha pahalı hale getiriyor.
Buna ek olarak arz cephesinde nadir de olsa iyimser bir haber geldi; Rusya’nın Başbakan Yardımcısı Alexander Novak, Rusya’nın petrol üretiminin Mayıs ayına göre günlük 600.000 varil civarı artacağını söyledi.
114,36 dolar ile iki haftanın en düşük seviyesini görmüş olan WTI %0,4 düşüşle 114,86 dolar olurken Brent %0,7 değer kaybederek 117,68 dolara indi.