Investing.com - Bu hafta yurt içinde önemli ekonomik göstergeler açıklanırken Hazine Bakanlığı ve Çalışma Bakanlığı 2023 bütçelerini Meclise sundu. Asgari ücret, EYT, sözleşmeli personel alımı ve ÖTV indirimi en çok edilen başlıklar oldu.
Açıklanan veriler:
Hazine’nin nakit açığı Ekim’de 72,2 milyar TL olurken 10 aylık açık ise 160,4 milyar TL’ye çıktı. Dikkat çeken kalem ise faiz ödemelerinde görüldü. Hazine’nin faiz ödemesi 59 milyar TL ile rekor yüksek seviyeye çıktı.
Cari açık Eylül’de 2,97 milyar dolar oldu. 10 aylık açık ise 38 milyar dolara ulaştı. Cari açığın en büyük kısmını dış ticarette enerji ithalatına bağlı açık oluşturdu.
Ağustos’ta 26 milyar doları aşarak tarihi yüksek seviyeye çıkan net hata noksanda ise azalma oldu. Ekim’de net hata noksan girişi 2,6 milyar dolar olurken 9 aylık giriş 24,9 milyar dolar oldu.
Net hata noksana revizyon desteği
TÜİK’in turizm verilerini revize etmesinin ardından Merkez Bankasının ödemeler istatistiklerinde cari işlemler hesabının gelir kısmına 22,4 milyar dolarlık artı eklendi. Ayrıca yine revizyonla ücret giderlerinde de 4 milyar dolarlık düşüş yapıldı. Toplamda 26,8 milyar dolarlık revizyon desteği eklenmiş oldu.
İşsizlik oranı yükseldi
TÜİK verilerine göre Ağustos’ta tek haneye inen işsizlik oranı Eylül’de %10,1’e yükselirken işsiz sayısı son ayda 120 bin kişi arttı. Böylelikle kayıtlı işsiz sayısı 3 milyon 482 bin kişi oldu.
Sanayi üretimi pandemi sonrası en düşük seviyeye geriledi
Sanayi üretimi Eylül’de %1,6 daraldı. Yıllık üretim oranı ise %0,4 ile pandemi sonrası en düşük seviyede kaldı. Sektör içinde en sert düşüş %16,5 oranındaki kayıpla madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksinde görüldü.
Dolar yatay, euro kuru ve gram altın yılın zirvesine çıktı
Bu hafta dolar, enflasyon verisinin ardından küresel piyasalarda 3 ayın en düşük seviyesine geriledi. Dolardaki kayıpla euro/dolar 1,03 üzerine çıkarken euro/TL de 19,10 ile yılın zirvesini gördü.
Dolardaki düşüşten destek alan ons altın bu hafta %4 yükseldi. Ons etkisiyle gram altın da 1.055 TL’ye çıkarak Aralık ayındaki tarihi zirve sonrası en yüksek seviyeyi gördü. Dolar/TL 18,50’li seviyelerde yatay seyretti.
Kur Korumalı Mevduatın Hazine’ye yükü 91,6 milyar TL
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Meclis konuşmasında Kur Korumalı Mevduattaki son durum hakkında bilgi verdi. Hazine’nin KKM hesaplarına 91,6 milyar TL’lik ödeme yaptığını belirten Bakan Nebati, KKM’nin Merkez Bankasına maliyetinin Hazine’den daha düşük olabileceğini belirtti.
Küresel döviz piyasasında yaşanan oynaklıktan da bahseden Bankan Nebati, euro, sterlin ve Japon yeninde görülen yüksek oynaklık ve değer kayıplarından örnek vererek dolar/TL’nin bu yıl stabil kaldığını, reel efektif döviz kurunun da %16,7 oranında değer kazandığını söyledi.
Sunum sonrası gazetecilerin sorularını cevaplayan Bakan Nebati, otomobilde ÖTV indirimi olmayacağını, ancak matrah artışı için çalışmalar yapıldığını belirtti.
EYT ve sözleşmeli personel konusu Meclise sunulacak
Bu hafta en çok Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in açıklamaları takip edildi. Çünkü 6 milyondan fazla asgari ücretli için yapılacak zam oranı, 4 milyona yakın EYT’li için de yapılacak düzenleme merak edilirken sözleşmeli personel alımları da yakından izleniyor.
2023 mali bütçe sunumunu yapan Bakan Bilgin, asgari ücrette refah payının verilmeye devam edeceğini söyledi. Ücret ve enflasyon arasında dengeyi korumak için gerekeni yapacaklarını da ifade eden Bakan Bilgin, asgari ücret görüşmelerinin Aralık içinde başlayacağını ifade etti.
Önemli açıklamalardan biri EYT idi. Bakan Bilgin Aralık ayında Meclise sunacakları EYT konusunda “Şu anda yaş şartını kaldırırsak, prim gün sayısı ve hizmet süresi tutan yaklaşık 1,5 milyon kişi var. O şartları kaldıramayız.” dedi.
Bakan Bilgin, sözleşmeli personel alımı için de “Sözleşmeli personelin çalışma şartlarını değiştirmeyi düşünüyoruz. Şu an da o çalışmamızı tamamladık. Tahmin ediyorum önümüzdeki hafta veya bu ayın içerisinde onu uygulamaya geçireceğiz. Ne yapacağız? Onları kadrolu hâle getireceğiz.” dedi.
Yazar: Deniz Engin