Investing.com - Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, dün katıldığı bir televizyon programında döviz kurundaki yataylık, ihracatta rekabetçilik ve Türk lirasının reel seviyesine dair açıklamalarda bulundu. Bakan Nebati'nin açıklamaları:
“Türkiye’de dövizdeki oynaklık sorgulanıyor”
“2021 yılında son 3 ayda bir kur atağı yaşadı Türkiye. Türkiye'de kur dediğiniz zaman dolardır. Dolayısıyla dolar kurundaki herhangi bir aşağı yukarı yönlü hareket toplumun her ferdi tarafından dikkatli bir şekilde takip edilir. Bu takip o kadar hassas bir noktadadır ki dünya şartları ve konjonktürü içerisinde meydana gelen bu oynamalar normal karşılanırken Türkiye'den niçin bu şekilde bir oynama oluyor diye sorgulanıyor.”
“Türk lirasının reel değeri 20131te çok yüksekti”
"2017'den itibaren dolar karşısında Türk lirası sürekli değer yitirmiş, yani reel değer açısından bakmak lazım. Türkiye, Türk lirasıyla dolar arasındaki karşılaştırma yaptığınız zaman 2013'lerde Türk lirası en değerli noktasına gelmiş yani TÜFE endeksi üzerinden %110 oranının üzerine çıkmış bir güce erişmiş."
"Türk lirasının değeri arttıkça ithalat da işsizlik de artar"
"Bu ne demektir, Türkçesi şudur, Türk lirası ne kadar çok değerli olursa siz yurt dışından o kadar çok ithalatta bulunursunuz. Türkiye'de üretim yapmanıza ihtiyaç kalmaz, çünkü paranız çok değerli. Sanayiyi yavaşlatır, durdurur ve zaman içerisinde işsizlik gibi bir sonucu ortaya çıkarır. Türk lirasını çok değersiz hale getirirseniz ise bunun tam tersi oluşur. Ama bunun bir optimal noktası olması lazım.
2021'in sonunda Türk lirasının değeri TÜFE bazında %47'lere kadar düşmüş yani çok değersiz hale gelmiş. Geçen yıl enflasyon ve küresel koşullar karşısında doların kazanımı %44’ler seviyesinde. Dolayısıyla Türk lirasının gerçek değeri %57’lere gelmiş."
“Optimal seviye önemli”
"Optimal noktayı piyasa kendisi belirler. Bu oranın %110’lara gelmesi ihracatı engelliyor, %47’lere düşmesi yurt dışından aşırı talep olmasına neden oluyor. Dengeyi kaçırmış oluyor. Yurt dışından gelen talepleri, yani ihracat ve ithalatta talepleri karşılayacak optimal seviyeyi yakalayabiliyor musunuz? Bu önemli. Optimal nokta tüm bu dışsal ve içsel etkenlerin bir araya geldiği kur seviyesidir."
Reel efektif döviz kuru nedir?
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin bahsettiği Türk lirasının reel değeri, Merkez Bankasının her ay ÜFE ve TÜFE bazında açıkladığı öneli bir veridir. Bu veride Türk lirasının dış pazarda ticaret yaptığı önemli para birimlerinin ortalaması karşısındaki değeri hesaplanır. Merkez Bankasının reel efektif döviz kuru denkleminde reel efektif kurun artışı TL’nin reel olarak değer kazandığını, diğer bir değişle Türk mallarının yabancı mallar cinsinden fiyatının arttığını göstermektedir.
1994’te başlayan veri hesaplamasında 2003 yılına kadarki tarihin yer aldığı Merkez Bankası kaydında en yüksek seviye 127 ile 2007 yılında görüldü. Aralık 2021’de ise gösterge 47,7’ye gerileyerek rekor düşük seviyeye indi.
4 Ocak’ta yayımlanan son rapora göre reel efektif döviz kuru 54,66 oldu.
Yazar: Necdet Erginsoy