Investing.com – Bir önceki seansta, TÜFE’de Haziran ayında yaşanan ve beklenenden daha zayıf bir artışın hisse senetlerini desteklemesinin ardından yatırımcılar, ABD'den yeni enflasyon verilerini bekliyor. Diğer yandan Çin'in Haziran ayı ticaret verileri, tahminleri hayal kırıklığına uğrattı ve Pekin, üretken yapay zeka kullanımını düzenleyen yeni kuralları açıkladı. Türkiye’de perakende satış hacmi yıllık %8,4 artış yaşadı.
1. Kilit enflasyon verisinin ardından ABD vadeli işlemleri yükseldi
Yatırımcılar, önemli bir diğer enflasyon verisini beklerken ABD hisse senedi vadeli işlemleri, bir önceki seanstaki kazançlarına yenisini ekleyecek gibi görünüyor.
Dow %0,26, S&P 500 %0,37 ve Nasdaq 100 %0,67 yükseldi.
Dün, yakından takip edilen tüketici fiyat endeksi Haziran ayı verilerinde, beklenenden daha fazla yavaşlama görüldü. Bu verinin ardından ana endeksler, bir yıldan uzun bir sürenin en yüksek seviyesine yükseldi.
Veri, Fed’in son zamanlardaki agresif sıkılaştırma politikasından yakında geri adım atabileceğini gösteriyor.
Fed'in izleyeceği yol, bugün açıklanacak olan bir diğer önemli enflasyon göstergesi üretici fiyat endeksi ile daha da netleşebilir. Ekonomistler, endeksin yıllık olarak %0,4 ve aylık %0,2 oranında artacağını öngörüyor.
2. Çin’in ticaretinde düşüş
Çin'in ihracatı, Haziran ayında son üç yılın en hızlı düşüşünü kaydederken ithalatın da beklenenden daha zayıf olması, dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin karşı karşıya olduğu baskılar için yeni bir gösterge oldu.
Gümrük verilerine göre ihracat, dolar bazında yıllık %12,4 oranında gerileyerek %9,5'lik düşüş tahminlerini geride bıraktı. İthalat da %6,8 oranında daralarak %4,0'lık düşüş tahminlerinden daha hızlı bir düşüş kaydetti.
Mayıs ayında ihracat ve ithalat sırasıyla %7,5 ve %4,5 oranında azaldı.
Ticaret rakamları, Çin'in büyümeyi desteklemek için dış kaynaklara güvenme kabiliyeti konusunda şüphe uyandırdı. Pekin, ülkenin üç yıldır devam eden COVID-19 kısıtlamaları ve aksaklıklar nedeniyle yavaşlayan toparlanmasına yeni bir canlılık kazandırmak amacıyla, teşvik tedbirlerini uygulamaya koymuştu.
Ancak Çin gümrük bürosu sözcüsünün bugün belirttiği gibi, gelişmiş dünyadaki yüksek enflasyon ve devam eden jeopolitik gerilimler, 2023'ün ikinci yarısında ticaret faaliyeti üzerinde baskı oluşturmaya devam edecek.
3. Çin, jeneratif yapay zeka yönetmeliğini açıklayacak
Çin hükümeti, sözde üretken yapay zekanın (AI) kullanımını yönetmek için yeni bir dizi kural yayımladığını duyurdu. Pekin'deki geleneksel katı düzenleyiciler, patlama yaşanan endüstri üzerinde bir miktar kontrol sağlamayı amaçlıyor.
Çin'in güçlü Siber Uzay İdaresi, şirketlerin artık herhangi bir ürün lansmanından önce güvenlik değerlendirmeleri yapmaları ve algoritma dosyalama prosedürlerini gerçekleştirmeleri gerekeceğini söyledi. Bu kurallar 15 Ağustos'ta yürürlüğe girecek.
Üretken yapay zeka, kullanıcı istemlerinden benzersiz içerik oluşturmak için geniş veri hazinelerini kullanır. Microsoft (NASDAQ:MSFT) destekli Open AI'ın ChatGPT'si, bu gelişen teknolojinin belki de en bilinen versiyonu ve programın yakın zamandaki başarısı, bir dizi rakibin ortaya çıkmasına ilham verdi.
Son yıllarda yerli teknoloji endüstrisini baskı altına alan Çin, bu gelişmeleri yakından takip ediyor. Raporlar, Pekin'in üretici yapay zekanın, kendi siyasi görüşleriyle örtüşmeyen içerikler üretebileceğinden endişe duyabileceğini öne sürüyor.
4. Disney , CEO Bob Iger'in sözleşmesini uzattı
Disney, CEO Bob Iger'in sözleşmesini 2026'ya kadar uzattığını açıkladı.
Eski Başkan Bob Chapek'in sarsıntılı görev süresinin ardından ikinci kez CEO olarak geri dönen Iger'in, başlangıçta 2024 yılına kadar görevde kalması gerekiyordu. Ancak şirket, Iger'in sözleşme süresinin 2026'ya uzatıldığını açıkladı ve bu hamlenin "devam eden dönüşüm sırasında liderliğin sürekliliğini" sağlayacağını savundu.
Disney hisseleri, ABD'de piyasa öncesi işlemlerde %1'in üzerinde artış gösterdi.
72 yaşındaki Iger, ABD başkanlık adaylarından Ron DeSantis ile LGBTQ+ davalarına verdiği destek nedeniyle yaşadığı üst düzey tartışma, Disney+ yayın hizmetine yönelik ağır rekabet ve kârlı Pixar bölümünün son filminin zayıf gişe performansı da dahil olmak üzere, işletmeye yönelik bir dizi zorlukla karşı karşıya.
Bu arada Disney, 5,5 milyar dolarlık maliyet tasarrufu için 7.000 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.
Temel maaşının beş katı değerindeki yıllık ikramiyelerle Iger, şirketi başarılı bir şekilde elden geçirmek için büyük olasılıkla yeterli teşvike sahip olacak. Ancak görev süresi sona erdikten sonra Disney'in ne yapmayı planladığı belirsizliğini koruyor.
5. Petrol yükselişe geçti
Beklenenden daha yumuşak gelen ABD TÜFE verisinin, Fed’in uzun süredir devam eden faiz artırım döngüsünü yakında sona erdirebileceğini göstermesinin ardından petrol fiyatları, hafif bir artışla üç ayın en yüksek seviyelerinde seyretti.
Haziran ayında tüketici fiyatlarındaki mütevazı artış; merkez bankasının sıkılaştırma kampanyasının, bu ayın sonunda beklenen bir artışın ardından zirveye ulaşacağı umutlarını artırdı. Yüksek borçlanma maliyetleri ekonomik büyüme ve dolayısıyla petrol talebi üzerinde baskı yaratma tehdidi oluşturuyor.
Bu arada Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) bir raporu, ham petrol talebinin bu yıl rekor seviyelere yükseleceğini ancak daha genel büyüme sorunları ve yüksek faiz oranlarının, bu artışı ılımlı hale getireceğini öngörüyor.
Çin'de aylık petrol ithalatının, ikinci kez en yüksek rakama ulaşması da hayal kırıklığı yaratan ticaret verileri için bir umut ışığı oldu.
Bugünkü artış, ABD petrol stoklarında beklenmedik bir artış sebebi ile sınırlı oldu. Enerji Bilgi İdaresi (EIA), stokların 7 Temmuz haftasında 5,95 milyon varil arttığını gösterdi. Bu, tahminlerin çok üzerinde bir artış.
WTI %0,18 artışla 75,89 dolardan işlem görürken Brent %0,27 artışla 80,33 dolara yükseldi.
6. Perakende satış hacmi %28 artış gösterdi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mayıs ayına ilişkin perakende satış raporunu açıkladı.
Rapora göre perakende satış hacmi yıllık %28,4 ve aylık %2,1 arttı.
Gıda, içecek ve tütün satışları %22,6, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %36,9, otomotiv yakıtı satışları ise %10,9 yükseldi.