(Seviyeler güncellendi)
Behiye Selin Taner
İSTANBUL, 12 Haziran (Reuters) - Tekrarlanacak İstanbul seçimleri öncesinde ABD ile ilişkilerin gergin olduğu bir ortamda politika faizini değiştirmeyen Merkez Bankası (TCMB), enflasyona yönelik daha iyimser bir söylem kullanırken, bu durum Temmuz'da başlayabilecek bir faiz indirim sürecine yönelik sinyal olarak algılandı.
TCMB Haziran ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini yüzde 24 seviyesinde sabit tutarken, fiyatlama davranışlarına dair riskleri sınırlamak ve enflasyonun düşüş sürecini hızlandırmak amacıyla sıkı parasal duruşun korunmasına karar verildiğini belirtti.
TCMB karar metninde bir öncekine göre farklılaşarak enflasyondaki düşüşe vurgu yaparken, ekonomistlere göre söylem değişikliği, TCMB'nin enflasyona yönelik daha iyimser olduğuna işaret ediyor. Bu durum bazı ekonomistlere göre TCMB'nin Temmuz'da faiz indirimlerine başlayabileceğine yönelik bir sinyal niteliği taşıyor. Ancak yine de para politikasında olası bir gevşemenin TL'nin seyri ile iç ve dış risklerin ne şekilde gelişeceğine bağlı olacağı belirtiliyor.
Reuters'ın toplam 16 kurumun katılımı ile gerçekleştirdiği ankette 14 katılımcı politika faizinin %24 seviyesinde sabit tutulmasını beklerken, bir kurum politika faizinde 50 baz puan, bir katılımcı ise 75 baz puanlık indirim bekliyordu.
Bazı ekonomistler enflasyonda gözlenen düşüş, kurdaki gerileme ve ABD Merkez Bankası'ndan faiz indirim beklentileri nedeniyle TCMB'nin bu ay faiz indirimi yapabileceğini belirtirken, ilk indirim beklentilerinin medyanı ise Temmuz ayına işaret ediyordu.
Ankette yılın tamamına ilişkin politika faizinde yapılacak indirim beklentisinin medyanı ise bir önceki ankete göre değişmeyerek 250 baz puan seviyesinde kaldı. Stanley ekonomisti Ercan Ergüzel, PPK sonrası notunda, "TCMB'nin Temmuz ve Eylül'de 100'er baz puan olmak üzere üçüncü çeyrekte 200 baz puanlık indirim yapmasını bekliyoruz" dedi.
TCMB'nin yaptığı ifade değişikliği ile enflasyon görünümüne ilişkin söylemini yumuşattığını ancak kendilerinin enflasyon beklentilerinde hala bir iyileşme görmediklerini söyleyen Ergüzel şöyle devam etti:
"İkinci olarak TCMB enflasyonda belirgin bir iyileşme sağlanana kadar sıkı duruşun korunacağı ifadesini çıkararak enflasyon düşerken neden faizleri sabit tuttuğunu haklı gösteren bir cümle ile değiştirdi. Önümüzdeki dönemde dolar/TL'de önemli bir hareket olmayacağı varsayımında bunun faiz indirimine bir hazırlık olduğunu düşünüyoruz."
Kur krizinin yaşandığı geçen yıl hızla yükselerek Eylül ayında yüzde 24.5 ile 15 yılın zirvesine çıkan enflasyon, bu yıl ise sınırlı ve kademeli düşüş kaydetti. Yıla yüzde 20.4 ile başlayan enflasyon Mayıs ayında yüzde 18.7'ye geriledi. TCMB enflasyonu yıl sonunda yüzde 14.6 seviyesinde öngörüyor.
TCMB Haziran açıklamasında iç talep gelişmeleri ve parasal sıkılaştırmanın etkilerinin enflasyondaki düşüşü desteklediğine dikkat çekilerek, "Bununla birlikte Kurul, fiyatlama davranışlarına dair riskleri sınırlamak ve enflasyonun düşüş sürecini hızlandırmak amacıyla sıkı parasal duruşun korunmasına karar vermiştir" denildi.
Bir önceki Nisan metninde iç talep gelişmelerine bağlı olarak enflasyon göstergelerinde bir miktar iyileşme gözlendiği, gıda fiyatları ve ithal girdi maliyetlerindeki artışlar ile enflasyon beklentilerindeki yüksek seyrin fiyat istikrarına yönelik risklerin devam ettiğini gösterdiği belirtilerek, "Bu çerçevede Kurul, enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar sıkı parasal duruşun korunmasına karar vermiştir" denilmişti.
TCMB ayrıca Nisan metninden gerekirse ek sıkılaştırma yapılabileceğine yönelik ifadeyi kaldırmak başta olmak üzere PPK metninde yaptığı değişikliklerle sıkı politika söylemini yumuşatmıştı. Bu durum ise TL ve TL cinsi yatırım araçlarında sert değer kayıplarını beraberinde getirmişti. Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu da notta sıkı duruşun enflasyondaki düşüşü hızlandırmak için korunduğunun söylendiğini, fiyat istikrarına yönelik risklerden artık bahsedilmediğini belirterek, "Bu değişikliklerle TCMB'nin önümüzdeki aylardaki olası faiz indiriminin sinyalini verdiğini düşünüyoruz" dedi ve şöyle devam etti:
"Bu bağlamda 25 Temmuz'daki toplantıya kadar takip edeceğimiz önemli noktalar enflasyon görünümü, TL'nin seyri, küresel risk iştahı ve ABD ile yaşanan S400 gerginliği. Bu cephelerden gelecek olumlu haberler Eylül'deki ilk faiz indirim beklentimizi Temmuz ayına çekecektir."
DOLAR/TL DALGALANDI
TCMB kararının ardından dolar/TL TRYTOM=D3 de dalgalandı. Kur ilk tepki olarak 5.7830'a kadar geriledikten sonra tekrar 5.80 seviyesinin üzerine çıktı. Sonrasında 5.7690'a kadar gerileyen dolar/TL, saat 1710'da 6.7835/6.7890 seviyesinde bulunuyor. Aynı saatte sepet bazında TL 6.1636/6.1706, euro/TL 6.5518/6.5538 seviyesindeydi.
Piyasanın bugün faiz indirimi yapılıp yapılmayacağını izlediğini söyleyen bir bankacı, "İndirim gelmeyince de kur hafif gevşedi. Yılın ikinci yarısında zaten faiz indirimi bekleniyor" dedi.
Analistler TL varlıklarının seyrini daha ziyade jeopolitik riskler ve yurtdışı gelişmelerin belirlediğine dikkat çekerken, önümüzdeki dönemde para politikasının seyrinin de veri ve TL'deki seyre paralel şekilleneceğini belirtiyor.
Dolar/TL ABD ile ilişkilere yönelik endişelerin bir miktar azalması ve Fed'den faiz indirim beklentilerinin gelişmekte olan ülke piyasalarına yönelik risk iştahını artırmasıyla ay başından bu yana 6'lı seviyelerden yönünü aşağı çevirdi.
Nomura Ekonomisti İnan Demir de metinde yapılan değişikliklerin parasal gevşemenin önünü açacağını düşündüğünü söyleyerek, "Bu belki de gelecek ay yapılacak toplantı kadar erken sürede olabilir. Ancak, gevşeme beklentileri çok fazla duruma bağlı ve sonuçta TCMB'nin para politikasını gevşetme fırsat bulup bulmayacağını TL'nin lokal ve uluslararası siyasi risklere karşı performansının belirleyeceğini düşünüyoruz" dedi.
Piyasalar son dönemde S-400 ve F-35 üzerinden Türkiye ve ABD ilişkilerindeki bozulmadan olumsuz etkileniyor. ABD Türkiye'nin Rus yapımı S-400 füzelerini almasına karşı çıkıyor ve Türkiye'nin üretici konsorsiyum üyesi olduğu F-35 uçakları ile Rus füzelerine aynı anda sahip olamayacağını belirtiyor.
ABD, Türkiye'yi S-400 almaktan vazgeçmemesi halinde F-35 savaş uçağı programından çıkarmakla ve çeşitli yaptırımlarla tehdit ediyor.
Kremlin ise son olarak Rusya'nın S-400 füze savunma sistemlerini Türkiye'ye Temmuz ayında teslim etmeyi planladığını söyledi.
Tahvil-bono piyasasında ise dün spot kapanışta spot kapanışta %22.74, valörde son işlemde %23.04 seviyesinde olan iki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi bugün spot kapanışta %22.70, valörde saat 1716'da son işlemde %22.43 seviyesindeydi.
10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise dün spot kapanışta %18.06, valörde son işlemde %18.15 seviyesindeydi. Bugün ise spot kapanışta %17.85, valörde saat 1716'da son işlemde %17.26 seviyesindeydi.