Foreks - Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, enflasyonun kontrolden çıkmasını sağlayacak faktörlerin kontrol altına alınması bir kenara, enflasyonda bir düşüş olduğunu vurgulayarak, "Dolayısıyla büyük resme bakarsanız dezenflasyon başladı ve devam edecek." diye konuştu.
Bakan Şimşek, "Ekonomik Büyüme ve Enerji: Geleceğin Ekonomisini Şekillendirmek" temasıyla düzenlenen IICEC Konferansı’nda yaptığı konuşmada, bütçe açığınının 2025’te düşeceğine dikkat çekerek, "Cari çık düşeceği için bu dezenflasyonu destekliyor" dedi.
Şimşek, yaptığı açıklamasında şu konulara yer verdi:
"Şimdi gelelim zor kısma, enflasyon kısmına. Tabi ki Türkiye’de ciddi bir enflasyon sorunu var, hayat pahalılığı sorunu var, bu çok net. Zaten bu programın temel hedeflerinden bir tanesi, yani ana hedefi, fiyat istikrarını sağlamaktır. Bunun için gerekli para politikası çerçevesi, gerekli Maliye politikası çerçevesi ve onu destekleyecek yapısal politika çerçevesi, gelirler politikası çerçevesi, yönetilen, yönlendirilen fiyatlar noktasındaki politikalar 2025 yılında hepsi destekleyici olacak, bakın 2025 yılında.
Şimdi 2024 yılına diyebilirsiniz ki enflasyon yüksek, doğru, ama yılın başında yüzde 65’ti, eğer yılı yüzde 44-45’le kapatırsak 20 puana yakın bir düşüş kötü bir düşüş değil; mesele bunun sürekli hale getirilmesi, yani bunun kalıcı hale getirilmesi.
Burada da şunun altını çizmek istiyorum: Hizmet enflasyonunda katılık vardı, bütün dünyada bu böyledir. Hizmet enflasyonundaki katılıklar zamanla çözülür, çözülmeye başladı, bakın başladı diyorum, 2025 bu anlamda çok daha destekleyici olacak, yani şeyden bahsediyorum, kira, eğitim vesaire. Çünkü temel mal enflasyonu yüzde 29, gıda dahil mal enflasyonu yüzde 40’ın altı, dolayısıyla enflasyonda gerçekten ciddi bir düşüş var ve bu devam edecek.
Bazıları diyorlar ki, efendim, enflasyonu şu düzeyden aldılar şu düzeye çıkardılar, nerede başarı? Tabii bu çok statik bir yaklaşımı içeriyor. Eğer Türkiye Kur Korumalı Mevduattan çıkışı yönetip bunun parasallaşma riskini azaltmasaydı, bütçe açıklarını kontrol altına alıp… Çünkü deprem yaralarını sarmak için 75 milyar dolar para harcadık. Bakın 2023-2024 2,6 trilyon bugünkü fiyatlarla, bugünkü kura bölün yaklaşık 75 milyar dolar. Bunun parasallaştırılmaması, yani enflasyonun kontrolden çıkmasını sağlayacak faktörlerin kontrol altına alınması bir kenara, enflasyonda bir düşüş var. Dolayısıyla o açıdan büyük resme bakarsanız dezenflasyon başladı ve devam edecek. Burada tabii ki piyasa beklentilerine, hane halkı beklentilerine, reel sektör beklentilerine önem veriyoruz. Hane halkı beklentilerini tabii ki yüksek seyrettiği net, ama düşüş var. Reel sektör, diyoruz ki 12 ay sonra enflasyon ne olacak? Siz diyorsunuz ki 48 olacak, zaten yılın sonu 44, yükselmesi için para politikasında biz yeni bir döneme mi giriyoruz, maliye politikasında yeni bir döneme mi giriyoruz, gelirler politikasında farklı bir döneme mi giriyoruz? Reel sektörün bu şekilde düşünüyor olması gerçekten manidar. Yani anlam vermekte de biraz zorluk çektik. Piyasa katılımcılarına sorduğumuz zaman yüzde 27’lik bir enflasyon beklentisi var önümüzdeki 12 ay için.
Peki, 2025 yılında ne olacak? Bir, para politikası gecikmeli güçlü bir etkiye sahip. Biz maliye politikasını, yani bütçe açığını azaltacağımız için negatif etki olacak. Daha destekleyici gelirler politikası, biz muhtemelen bazı kritik, hepsini değil, örneğin akaryakıtı düşünüyoruz, bazı kritik yönetilen fiyatların enflasyonla güncellenip güncellenmeyeceği hususunu şu anda değerlendiriyoruz. Ama en önemlisi arz yönlü politikalar. Şimdi bütçe açığı benim alan olduğu için kritik bir alan, deprem yaralarını önemli ölçüde sardık, sarıyoruz. Dolayısıyla bütçe açığı 2025’te düşecek, 3 olur veya bir miktar altı, bir miktar üstü olur, ama açık düşeceği için bu dezenflasyonu destekliyor, son derece basit. Konut, şu anda deprem nedeniyle muazzam bir konut seferberliği var. Yani bu yılın sonunda 200 bin konut teslim edilmiş olacak, gelecek sene sonunda veya… Ben bilemiyorum, sonuçta inşaat süreci olduğu için, ama önümüzdeki 1-1,5 yıl içerisinde bir 250 bin daha konut gelecek ve bu konut arzının artması demektir. Yetmez, biz bir taraftan da 250 bin sosyal konut devam eden projesi var, bunlar büyük rakamlar. Yani bakın 1980’li yıllarda 2000’lerin başına kadar 43 bin tane sosyal konut yapılmış, o günden bu yana 1,5 milyon sosyal konut. Şimdi dolayısıyla biz bu konut arzını arttıracağız ve vatandaşımızın makul bir tabii ki değer üzerinden ev kiralamasının veya ev sahibi olmasının da önünü açacağız. Arz yönlü politikalarda gıda bizim için çok kritik. Burada en büyük önceliğimiz sulama ve toplulaştırma yatırımlarının hızlandırılması, gıda lojistiğinin desteklenmesi, etkinleştirilmesi, organize tarım bölgelerinin tabii ki teşvik edilmesi, arttırılması."