Foreks - Kasım ayına ilişkin SAMEKS verileri yılın son çeyreğine ilişkin ekonomik aktivitede gözlenen daralma Kasım ayında da devam ettiğini gösterdi.
Açıklamada şöyle denildi:
"2024 yılı Kasım ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 0,5 puan azalarak 47,9 değerine gerilemiş ve negatif görünümünü bu dönemde de sürdürmüştür. Bu dönemde Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi önceki aya göre 1,6 puan azalış kaydederek 46,9 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi ise önceki aya göre 3,4 puan toparlanma kaydetmiş ve 49,4 seviyesine yükselmiştir.
Hizmet sektörü genelinde iş hacmindeki durgun seyir Kasım ayında da devam etmiş ve böylece endeksteki azalış eğilimi üst üste 5’inci ayına ulaşmıştır.
Sanayi sektöründe ise yeni siparişler ve girdi alımlarındaki artışın etkisiyle üretimde toparlanma kaydedilmiş, buna karşın endeks referans değerin altında kalmaya devam etmiştir.
Söz konusu gelişmeler neticesinde önceki aya göre 0,5 puan azalarak 47,9 seviyesinde gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırışmış SAMEKS Bileşik Endeksi, ekonomik aktivitede Temmuz ayında başlayan olumsuz görüntünün Kasım ayında da sürdüğüne işaret etmiştir.
Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, 2024 yılı Kasım ayında, bir önceki aya göre 3,4 puan artarak 49,4 seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde yeni siparişler alt endeksi önceki aya göre 5,1 puan artış kaydetmesine karşın 47,3 puanla ivme kaybını sürdürmüştür. Girdi alımları ise önceki aya göre 0,5 puan artarak 56,1 puana yükselmiş ve toparlanmaya devam etmiştir. Önceki aya göre 6,3 puan birden artış kaydeden üretim alt endeksi ise, söz konusu artışa karşın 48,5 puanla referans değer altındaki seyrini sürdürmüştür. 47,0 seviyesinde gerçekleşen nihai mal stoku alt endeksi bu döneme ilişkin olumsuz bir görüntü sunarken; 3,4 puanlık artışla 52,6 seviyesine yükselen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi ise firmaların tedarik süreçlerinde toparlanma yaşandığına işaret etmiştir. 2,6 puanlık azalışla 46,5 seviyesinde gerçekleşen istihdam alt endeksi ise sanayi sektöründe emek talebindeki durağan görüntünün sürdüğüne işaret etmiştir. Bu gelişmeler neticesinde 49,4 seviyesinde gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksinde, aylık bazda gözle görünür bir toparlanma kaydetmesine karşın, azalış eğilimini Kasım ayında da sürdürmüştür.
Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi, 2024 yılı Kasım ayında önceki aya göre 1,6 puan azalış kaydetmiş ve 46,9 seviyesine gerilemiştir. Önceki aya göre 3,9 puan artış kaydederek 58,9 puan seviyesinde gerçekleşen girdi alımları, olumlu görünümünü bu dönemde de sürdürmüştür. Bu gelişmeye karşın iş hacminin 5,1 puan birden azalarak 40,4 puana gerilemesi, yeni yıl sonrası yaşanacak muhtemel fiyat artışlarından etkilenmemek için, firmaların girdi alımlarını öne çektiğine işaret etmektedir. Nitekim önceki aya göre 2,8 puan artarak 51,1 puana yükselen nihai mal stoku endeksi de bu görüşü desteklemektedir. Tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi ise, önceki aya göre 0,7 puan artmasına karşın 47,4 seviyesinde geçekleşerek hizmet sektörüne ilişkin bir diğer olumsuz gösterge olmuştur. Bu dönemde 5,6 puan birden azalış kaydederek 44,1 seviyesine gerileyen istihdam alt endeksi de sektör genelinde emek talebinin daralmaya devam ettiğine işaret etmiştir. Böylece 46,9 seviyesinde gerçekleşen Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi, Kasım ayında da durağan görüntü arz etmeye devam etmiştir.
YORUM: Parasal sıkılaşmanın belirginleşmesiyle beraber yılın ikinci yarısında piyasa koşullarında gözlenen zorluklar Kasım ayında da sürmüş ve SAMEKS Bileşik Endeksi’nin azalış eğilimi üst üste 5’inci ayına ulaşmıştır. Bu dönemde sanayi sektörü önceki aya kıyasla nispi bir toparlanma arz ederken, hizmet sektöründeki daralma eğilimi daha fazla hissedilmiştir. Böylece yılın son çeyreğine ilişkin ekonomik aktivitede gözlenen daralma Kasım ayında da devam etmiştir."