Türkiye İMSAD, yapı sektörü ve ekonomi çevreleri tarafından dikkatle izlenen aylık sektör raporunu açıkladı. ‘Türkiye İMSAD Aralık 2017 Sektör Raporu’nda; inşaat sektörünün, 2017 yılını yüzde 8,0 oranında bir büyüme ile tamamlayacağına dikkat çekildi. Bu hızlı büyümede, konut tarafında verilen önemli destekler ile kamunun inşaat işlerinin etkili olduğu vurgulandı. 2018’de inşaat sektöründe büyümenin kendi dinamikleri ile süreceği, sona eren kamu desteklerinin de yenileriyle devam etmesi yönünde beklentilerin bulunduğu belirtildi.
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD)’nin, sektörün en önemli çatı kuruluşu olarak hazırladığı ‘Aralık 2017 Sektör Raporu’nda; inşaat sektörüne destek çerçevesinde, tüketicilere ve üreticilere yönelik finansman olanaklarının, 2017 yılında genişletici olduğu belirtildi. Yurtdışı müteahhitlik işlerinin zayıflamasına rağmen, inşaat malzemeleri ihracatının iki yıllık küçülmenin ardından 2017 yılında yeniden artış gösterdiği ifade edilen raporda, inşaat malzemeleri iç pazarında da ortalama yüzde 7-8 arasında büyüme yaşandığı vurgulandı.
2018 yılında ekonomide ve inşaat sektöründe büyümenin normalleşerek kendi dinamikleri ile süreceğinin öngörüldüğü raporda şu tespitler yer aldı: 2018 yılında ekonomide ve inşaat sektöründe yüzde 4-5 arasında bir büyüme, yurtiçi inşaat malzemeleri pazarında da yüzde 4-5 arasında bir büyüme bekleniyor. Kamunun sona eren desteklerinin bir bölümünün veya yenilerinin 2018 yılında uygulanması beklentisi de bulunuyor. Raporda; tüketici ve üretici tarafına yönelik finansman olanaklarının daha sınırlı olacağı 2018’de, finansman maliyetlerinin daha yüksek gerçekleşeceği, yurtdışı pazarlarındaki iyileşmelerin ise inşaat malzemeleri ihracatını destekleyeceği öngörülüyor.
İnşaat sektörü üçüncü çeyrekte yüzde 18,7 büyüme gösterdi
İnşaat sektöründe büyüme üçüncü çeyrekte hızlandı ve yüzde 18,7 oldu. Yılın ilk ve ikinci çeyreğindde büyümeler yüzde 5,6 ve 5,5 olarak revize edildi. Böylece yılın ilk 9 ayında inşaat sektörü yüzde 9,9 büyüdü. 2016 yılı ilk 9 ayında ise inşaat sektörü yüzde 6,0 büyümüştü. Gayrimenkul sektöründe büyüme 2017 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 1,5 oldu. Yılın ilk ve ikinci çeyreğinde ise büyümeler yüzde 1,5 ve yüzde 1,4 olarak revize edildi. Böylece yılın ilk dokuz ayında gayrimenkul sektörü yüzde 1,5 büyüdü.
İnşaat harcamaları üçüncü çeyrekte 142,4 milyar TL ile tarihi seviyede
Üçüncü çeyrekte 142,4 milyar TL ile bugüne kadarki en yüksek seviyeye çıkan toplam inşaat harcamaları, 2017 yılı ilk 9 ayında 392,8 milyar TL olarak gerçekleşti. İnşaat harcamaları bu dönem cari fiyatlarla yüzde 30,9 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından, milli gelirin hesaplamasında kullanılan yeni yöntem çerçevesinde, toplam inşaat harcamalarına yer verilirken, inşaat harcamalarının kamu ve özel ayrımına yer verilmedi.
İnşaat malzemesi sanayi üretimi yüzde 9,0 ile Ekim’de sıçrama gösterdi
2017 yılı Ekkim ayında inşaat malzemesi ortalama sanayi üretimi 2016 yılı Ekim ayına göre yüzde 9,0 arttı. Böylece Ekim ayında yılın en yüksek üçüncü aylık üretim artışı gerçekleşti. Ekim ayı üretim artışı iç ve dış talebin de kuvvetli kaldığını gösterdi. Üretim artışında mevsimsellik ve baz etkisinden çok sektörün kendi iç dinamikleri belirleyici oldu. Ekim ayındaki üretim artışı ile birlikte Ocak-Ekim dönemi üretimi de geçen yılın yüzde 5,2 üzerinde gerçekleşti.
2017 yılı Ekim ayında inşaat malzemeleri alt sektörlerindeki sanayi üretiminde artış eğilimi ağırlık kazandı. 26 alt sektörden 24’ünde üretim geçen yıla göre artarken sadece 2 alt sektörde üretim geçen yıla göre geriledi. Ocak-Ekim döneminde ise 22 alt sektörde üretim geçen yılın üzerinde gerçekleşti. İnşaat malzemeleri sanayisinde ağırlıklı yeri olan sektörlerden dokuzunda, yılın ilk 10 ayında çift haneli üretim artışı gerçekleşti. Soğutma ve ısıtma donanımları, düz cam, merkezi ısıtma radyatörleri, kilit ve menteşeler, seramik sıhhi üürünleri, inşaat amaçlı beton ürünleri, kablolar ile musluk vana ve valfler üretimi yüzde 10’un üzerinde büyüme gösterdi. Yıl genelinde zayıf kalan mermerler, hazır beton ile seramik karo üretimleri de toparlanmaya başladı. İlk 10 aylık dönem itibarıyla üretimi gerileme gösteren sadece dört sektör kaldı.
Avrupalı şehirler arasında İstanbul’un gayrimenkul pazarındaki konumu
Aralık 2017 Sektör Raporu’nun özel bölümünde, inşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayisi açısından gayrimenkul sektörünün gelişiminin büyük önem taşıdığı, bu çerçevede İstanbul’un uluslararası ölçekte ve nitelikte bir gayrimenkul pazarına sahip olarak Avrupalı şehirler ile rekabet içinde bulunduğu vurgulandı.
2013 yılında Avrupalı şehirler içinde ilk sırada yer alan İstanbul ile ilgili değerlendirmeler raporda şöyle sıralandı: İstanbul gayrimenkul pazarı 2013 yılına kadar mevcut potansiyelini kullanarak yerli ve yabancı yatırımcılar için çekim oluşturmayı başardı. İstanbul 2013 yılında 31 Avrupalı şehir içindde gelişme beklentileri itibarıyla ilk sırada yer aldı. Ancak İstanbul’un performansı 2013 yılından sonra hızla gerilemeye başladı. 2016 yılında mevcut koşullar içinde İstanbul gayrimenkul pazarında beklentiler önemli ölçüde geriledi. İstanbul yatırımlarda 29’uncu sıraya, gelişme beklentilerinde ise 27’nci sıraya düştü. 2017 yılında da gerileme devam etti. İstanbul 31 Avrupa şehri içinde en alt sıraya indi. Gerilemede pazarın kendi dinamiklerindeki zayıflamayla birlikte siyasi, dış politika ve güvenlik konularında yaşanan gelişmeler de etkili olmaya devam ediyor.
