Tom Miles
CENEVRE, 30 Eylül (Reuters) - Bileşmiş Milletler (BM), Irak ordusunun Musul'u elinde tutan İslam Devleti örgütüne karşı başlatması beklenen saldırı sırasında bir milyondan fazla kişinin kentten kaçabileceğini ve bunların 400,000 kadarını barındırma imkanına sahip olmadıklarını açıkladı.
BM mülteciler örgütü olan UNHCR'ın Irak Başkanı Bruno Geddo, acil durum kamplarında 18,000 açık alan çadırı kurulacağını ve çadır alamayan mültecilere de 50,000 adet acil durum barınma setleri verilebileceğini söyledi.
"Acil durum barınma seti içinde çekiç, ip, tel, çivi, plastik örtü ve tahtalar bulunan 15 kg ağırlığında bir torbadır. Bunların her biriyle basit de olsa bir barınak kurulabilir."
BM 30,000 kişiye de, toplu çadırların içinde özel bir bölme oluşturmak için kullanılan kontrplak parçalarından oluşan setler verecek.
BM battaniye, su bidonu, kova ve mutfak gereçleri gibi temel malzemelerden oluşan 100,000 adet set hazırlıyor.
Geddo, iki yıl önce İslam Devleti'nin eline geçen Musul'a yönelik saldırının en erken Ekim'de, en geç de yıl sonuna kadar başlamasının beklendiğini söyledi.
"Musul uzun yıllardır insan eliyle hazırlanmış en büyük felaketlerden biri olma potansiyelini taşıyor. Beklenen saldırıda bir milyondan fazla insan evlerini terk edebilir."
BM, en az 700,000 kişiye barınak, yiyecek ve su sağlamak zorunda olacağını hesaplıyor. UNHCR elektrik, akar su ve 20,000 adet aile biriminin yer alacağı 11 kamp kurmayı tasarlıyor. Bu birimler altı kişilik olacak ve akrep, yılan gibi haşerenin giremeyeceği özellik taşıyacak.
Irak hükümeti de en az 150,000 kişiyi barındıracak kamplar kurmaya hazırlanıyor. Bu durumda bile 400,000 kişilik bir açık ortaya çıkacak. BM, hem zaman sıkışıklığından hem de kamplar için uygun yer bulamamaktan dolayı sıkıntı içinde.
Temmuz ayında açıklama yapan BM, Musul savaşı öncesi hazırlık yapmak için 284 milyon dolara ve savaş sonrası koşullarla baş edebilmek için 1.8 milyar dolara ihtiyacı olacağını açıklamıştı.
UNHCR'ın ihtiyaçlarının halen ancak yüzde 33'ünün karşılanmış olduğu bildiriliyor.
Geddo, "Kriz görüntüleri televizyon ekranlarına düştükten sonra gelecek yardım çok geç kalmış sayılır. UNHCR kamplarında her aile bölümünün maliyeti 2,000 dolar. 6,200 aile bölümüne ihtiyacımız var. Yani 15 milyon dolar. Ucuz bir şey değil" dedi.
Geddo, İslam Devleti'nin militanlarının sonuna kadar direnme yolunu seçmeleri, kentin büyük ölçüde harap olması ya da sivillerin canlı kalkan olarak kullanılmaları halinde daha ağır bir durumun ortaya çıkacağını söyledi.
Savaşta esir alınacak İslam Devleti militanlarıyla ilgili işlem yapmanın kendi yetkileri dahilinde olmadığını belirten Geddo, ancak BM'ye bu kişilerin savaş esiri muamelesi göreceği yolunda güvence verildiğini söyledi.