(Görüşlerle birlikte yenilendi)
Nevzat Devranoglu
ANKARA, 4 Nisan (Reuters) - Tüketici fiyatları enflasyonu Mart'ta beklentilerin aksine gıda kaleminde yaşanan beklenmedik sert düşüş öncülüğünde yüzde 0.04 gerilerken, yıllık enflasyonun yüzde 8.78'den Mart'ta yüzde 7.46'ya gerilemesiyle TCMB'nin faiz koridorunun üst bandında yeni TCMB Başkanı kim olursa olsun indirim olabileceği beklentileri kuvvetlendi.
TCMB Başkanı Erdem Başçı'nın mevcut durumda görev süresi 19 Nisan'da yani PPK toplantısından bir gün önce doluyor.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, Yİ-ÜFE Mart'ta yüzde 0.40 artış gösterirken yıllık artış ise yüzde 3.80'a geriledi.
Bankacılar gıda kalemindeki düşüşün kalıcılığına ilişkin soru işaretlerine ve çekirdek enflasyonda manşet enflasyon kadar gerilememesine rağmen küresel koşullardaki rahatlama da göz önüne alındığında siyasi kanattan da faiz indirimleri konusunda istekliliğin daha çok dile getirilebileceğini belirtiyorlar.
TCMB Mart ayında küresel oynaklıklarda yaşanan düşüşe işaret ederek 13 ayın ardından ilk kez marjinal fonlama oranını 25 baz puan düşürmüştü.
Verilerin, son toplantıda faiz koridorunun üst bandında indirime başlayan TCMB'nin elini rahatlattığını belirten İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, "Bu bağlamda uluslararası piyasalardaki iyileşmenin de devam etmesi durumunda ki mevcut seyir buna işaret ediyor, 20 Nisan'daki PPK toplantısında yeni başkan kim olursa olsun en azından üst banttaki indirim ihtimali oldukça güçleniyor" dedi.
Başçı dahil yedi üyeden oluşan Para Politikası Kurulu'ndaki üyelerden beşinin beş yıllık görev süresi bu yıl içinde dolacak olması nedeniyle göreve yeni dönemde kimin geleceği piyasalar tarafından yakından izleniyor.
ENFLASYONDA DÜŞÜŞ BEKLENMİYORDU
Ekonomistler tüketici fiyatlarının Mart'ta yüzde 0.5 artmasını bekliyorlardı. Gıda fiyatlarında yaşanan beklenmedik bu düşüş tahminlerin aksine manşet enflasyonda düşüşe yol açacak boyuta ulaştı. Gıda fiyatlarındaki düşüş manşet enflasyonu tek başına 0.5 baz puan aşağı çekti.
Ankete katılan 19 kurumdan hiç biri enflasyonda Mart ayında düşüş beklemiyordu.
Verilerin ayrıntılarına bakıldığında ana harcama gruplarlarında gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 1.53 gerileyerek aylık en fazla düşüş gösteren grup oldu.
Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz veri sonrası yaptığı yazılı açıklamada "Gıda fiyatları aylık fiyat değişimine 0.50 puan azalma yönünde katkı vermiştir" dedi.
Yılmaz "Yıl sonuna kadar olan dönemde dolar kurunun mevcut istikrarlı seyri, petrol fiyatlarının ortalama 40 dolar civarında seyretmesi, gıda fiyatlarının ortalamada yüzde 9 civarında artması varsayımları ve beklentileri altında OVP'de yer alan yüzde 7.5 yıl sonu hedefine ulaşılabilecektir" dedi.
Mart ayında endekste yer alan gruplardan çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0.87, ulaştırmada yüzde 0.79, lokanta ve otellerde yüzde 0.65 ve ev eşyasında yüzde 0.62 artış gerçekleşti.
GIDADA RUSYA AMBARGOLARI ETKİLİ
Ekonomistler gıdadaki bu düşüşün Rusya'nın uyguladığı ambargo nedeniyle iç pazara yönelen yaş sebze meyvenin fiyatları aşağı çekmesinden kaynaklanmış olduğunu tahmin ettiklerini belirtiler.
Kömürcüoğlu, "Gıda fiyatlarında düşüş beklentimiz dâhilindeydi ancak tahminimiz gerilemenin daha sınırlı olacağı doğrultusundaydı. Gıdanın detaylarına bakıldığında yaş meyve-sebzedeki düşüş dikkat çekiyor. Burada Rusya'nın uyguladığı yaptırımların da etkili olduğunu düşünüyoruz" dedi.
Türkiye'nin hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle Suriye sınırında bir Rus jetini düşürmesiyle Moskova ile tırmanan gerilimin ardından Rusya, Türk mallarının ülkeye girişini durdurmuştu.
Rusya'nın bazı Türk ürünlerinin ithalatına getirdiği yasağın ardından ihracat için alternatif pazar arayışları gündeme gelirken; dayanıklılığı diğer ihraç mallarına göre çok daha düşük olan yaş meyve sebze ihraç ürünleri Aralık ayından beri iç pazara sürülüyor. VERİLERDE KATILIK SÜRÜYOR
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek yıllık enflasyonun Mart ayı itibarıyla yüzde 7.5'e gerilemiş olmasını "olumlu" sözleriyle nitelendirirken çekirdek enflasyonun hala yüzde 9.5'li seviyelerde olduğunu hatırlattı. Şimşek Twitter'dan yaptığı açıklamada "Enflasyon ile mücadeleye devam" dedi.
Çekirdek verilerin ayrıntılarına bakıldığında özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden "H" Şubat ayındaki yıllık yüzde 9.49'dan Mart'ta yüzde 9.32'a sınırlı gerilerdi. I endeksi ise Şubat'taki yüzde 9.72'den sınırlı gerilemeyle yüzde 9.51 oldu.
Beklentilerden olumlu gelen enflasyon verileri ardından bu sabah açılışta yüzde 9.99 seviyesinde olan 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi enflasyon verisi ardından yüzde 9.90 seviyesine kadar geriledi.