* Kuraklığın ardından tarım bu yıl büyümeye katkı sağlıyor
* Sanayinin katkısı azalarak sürüyor
* Yılsonu büyüme tahminleri yukarı revize ediliyor (Gelişmeler ve yeni görüş eklendi)
İSTANBUL, 10 Aralık (Reuters) - Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH), 1 Kasım seçimleri öncesi zayıflamış olsa da gücünü koruyan iç talep ve üreticilerin stok birikimine yönlenmeleri öncülüğünde yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla beklentilerin üzerinde yüzde 4 büyüdü.
Türkiye ekonomisi böylece yılın ilk 9 aylık döneminde yüzde 3.4 büyüme kaydederken, ekonomistler bu yıla ilişkin büyüme beklentilerini yukarı revize ediyorlar. Revizyonlar önümüzdeki yıla da yukarı yönlü yansıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2015 yılının üçüncü çeyreğinde mevsimsellikten ve takvim etkisinden arındırılmış GSYH, üçüncü çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 1.3 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH ise üçüncü çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5.4 artış gösterdi.
Reuters anketinde 2015 yılının üçüncü çeyreğinde GSYH'da medyan bazında yüzde 2.8 büyüme bekleniyordu.
JPMorgan Başekonomisti Yarkın Cebeci, büyümenin son çeyrekte bir miktar ivme kaybedeceğine ancak son dönemde tüketici güven endeksindeki sert artış ve seçimin de sonuçlanmasıyla birlikte bu ivme kaybının ilk beklentilerinden çok daha az olabileceğine dikkat çekti ve şöyle dedi:
"Üçüncü çeyrek büyüme verilerindeki yukarı yönlü sürpriz ve güçlü tüketici güveni ile birlikte 2015 yılına ilişkin büyüme beklentimizi yüzde 3.3'ten yüzde 3.9'a revize ediyoruz. Mevcut güçlü ivmenin yanı sıra asgari ücretin de artacak olması 2016 büyüme beklentimizi yüzde 2.8'den yüzde 3.3'e revize etmemize neden oluyor."
TÜİK verilerinden bankacıların yaptığı hesaplamaya göre yılın üçüncü çeyreğinde büyümeyi yurtiçi tüketim 2.2 puan, devletin nihai tüketim harcamaları 0.8 puan, stok değişmeleri 1 puan, net ihracat 0.1 puan yukarı çekerken, sermaye oluşumu 0.1 puan aşağı çekti.
1 Kasım seçimleri öncesi politik belirsizlik yurtiçi tüketimi azalttı. Özel tüketimin büyümeye katkısı bir önceki çeyrekteki 3.5 puandan 2.2 puana gelse de büyümeye en önemli katkılardan birini yapmaya devam etti. Analistlerin bir başka dikkat çektiği büyüme ise tarım sektöründen geldi. Kuraklık nedeniyle bir önceki yıl üçüncü çeyrekte büyümeye 0.8 azaltıcı etki yapan tarım, ormancılık ve balıkçılık kalemi bu yıl aynı dönemde büyümeyi 1.6 puan yukarı çekti. Bir diğer taraftan sanayinin katkısı azalarak devam ederken, sektörler içinde en büyük katkı ise yüzde 1.7 ile finans ve sigorta faaliyetlerinden geldi.
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu ise beklentilerin üzerinde bir büyüme gerçekleşmesinde stok birikimdeki artışın etkili olduğunu belirterek, "Tüketimin ivme kaybına rağmen güçlü seyretmesinde ulaştırma sektörü ve Suriyeli mültecilerin tüketim harcamalarının etkili olduğunu düşünüyoruz. Beklentilerin oldukça üzerinde gelen veri sonrasında yüzde 2.8 olan yıllık büyüme tahminimizi yüzde 3.2'ye çekiyoruz" dedi.
OVP'de bu yıl için büyüme yüzde 3 olarak öngörülüyordu. Reuters'ın güncel anketinde ise yıl sonu beklentisi yüzde 2.95 seviyesinde.
TÜİK birinci ve ikinci çeyrek için bazı revizyonlara gitti ancak daha önce açıklanan sırasıyla yüzde 2.5 ve yüzde 3.8'lik büyüme manşet verilerinde değişiklik olmadı.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek veri sonrası yaptığı yazılı açıklamada, yılın üçüncü çeyreğinde büyümenin özel sektör talebi öncülüğünde gerçekleştiğini belirterek, çok zor bir konjonktürde Türkiye'nin başarılı bir büyüme performansı sergilediğini belirterek,
"Yüzde 3.5-4 civarında bir büyüme, 2015 yılında Türkiye ekonomisinin Çin ve Hindistan hariç gelişmekte olan ekonomilere göre yaklaşık iki kat veya daha hızlı büyümesi demektir... 2016 yılı ise çok daha iyi olacak; çünkü reformlar hayata geçirilecek ve büyüme potansiyeli artacak" dedi.
Cari açığın beklentilerin hafif altında düşük bir değer alması ve üçüncü çeyrek büyüme verisinin ise beklentilerin oldukça üzerinde gelmesi ardından dolar/TL 2.9175'ten ilk tepki olarak 2.9101'e kadar geriledi. Kur saat 1500'da 2.9125/2.9140 seviyesinde işlem gördü.
Maliye Bakanı Naci Ağbal ise yıl sonunda büyümenin OVP'de yer alan yüzde 3 beklentisinin üzerinde olabileceğini söyledi. urn:newsml:reuters.com:*:nL8N13Z1PK