(Bakan Özlü'nün açıklamaları 3 ve 4. paragraflara eklendi)
ANKARA, 8 Eylül (Reuters) - Sanayi üretimi darbe girişiminin de gerçekleştiği Temmuz ayında arındırılmamış bazda yüzde 8.4 ile Eylül 2009'dan bugüne en büyük aylık daralmasını yaşarken, büyüme endişeleri artıyor.
Analistler sanayi üretimindeki Temmuz ayındaki daralmanın büyük bir şaşkınlık yaratmamakla beraber verilerin hem üçüncü çeyrek hem de yılın tamamındaki büyüme endişelerine ise arttığına dikkat çektiler.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü verilerin ardından yaptığı yazılı açıklamada sanayi üretiminde yaşanan düşüşün hem bayram sonrası dönemlerde üretimde yaşanan atalet hem de 15 Temmuz başarısız darbe sürecinin etkisiyle yaşandığını belirterek şöyle dedi:
"Özellikle dayanıklı tüketim malları üretiminde yaşanan gerileme 15 Temmuz'da yaşanan sürece verilen ani tüketici tepkisinin bir sonucu... Toparlanan talep ve Ağustos ayı itibariyle artan ihracatın da katkısıyla sanayi sektörü hızla normalleşti. Ağustos ayı itibariyle sanayi üretimi tekrar pozitif büyümeyle yoluna devam edecek."
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi Temmuz'da bir önceki aya göre yüzde 7.0 daraldı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise Temmuz'da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4.9 daraldı.
BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ, Temmuz ayında çalışılan işgünü sayısındaki azalış ve 15 Temmuz darbe girişiminin etkisiyle sanayi üretiminde bir azalış olduğunu belirterek "15 Temmuz başarısız darbe girişiminin üretim üzerinde ciddi bir etkisi olduğu açık" dedi.
Temmuz 2016 bir önceki yıl aynı döneme göre Ramazan Bayramının etkisiyle 2 iş günü daha az çalışma dönemi içeriyordu.
TÜİK verilerine göre sanayi üretimi son olarak küresel krizin ekonomi üzerindeki etkilerinin hissedildiği 2009 yılının Eylül ayında yüzde 9.6 düşüş göstermişti.
ÜRETİMDE İVME KAYBI YILBAŞINDAN BERİ DEVAM EDİYOR
Büyümenin en önemli bileşeni olan sanayi üretimi yılın ilk çeyreğinde yüzde 4 artış göstermiş aynı dönemde GSYH büyümesi ise yüzde 4.8 olarak gerçekleşmişti.
İkinci çeyrekte ise sanayi üretimi önceki çeyreğe göre ivme kaybederek yüzde 2.9 artarken yarın açıklanacak büyüme verilerinin ise yüzde 3'ün biraz üzerinde gerçekleşeceği öngörülüyor.
Analistler üçüncü çeyrek ilk ay olan Temmuz'a ilişkin sanayi üretimi verilerinin üçüncü çeyrekte büyümenin ilk iki çeyrekte olduğu gibi ivme kaybedeceği beklentisini desteklediğini belirttiler.
Verinin alt sektörler olarak ayrıntılarına bakıldığında takvim etkisinden arındırılmış olarak Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0.8 ve imalat sanayi sektöründe yüzde 6.5, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe ise yüzde 3.1 daralma dikkat çekiyor.
BÜYÜME BEKLENTİLERİNE İLİŞKİN OLASI REVİZYONLAR
Analistler büyüme hakkında daha net bir fikir sahibi olmak için Ağustos ayı verilerinin beklenmesi gerektiğini ancak 2016 büyüme tahminlerine aşağı yönlü risk bulunduğuna da dikkat çektiler.
Finansbank Ekonomisti Deniz Çiçek, kredi büyümesi ekonomik güven endeksi PMI gibi öncü veriler dış talepteki pozitif görünüme karşın iç talepteki ivme kaybının büyümeyi yavaşlatabileceğini söyledi.
Çiçek, "Üçüncü çeyrek büyümesi hakkında daha net bir resme sahip olmak için sanayi üretiminin önümüzdeki ay oldukça kuvvetli bir şekilde toparlanıp toparlanmayacağını görmemiz lazım. Buna rağmen yüzde 3 seviyesindeki yıl sonu büyüme tahminlerimiz üzerindeki mevcut riskler aşağı yönlü" dedi.
Ekonomi yönetimi her ne kadar büyümenin bu yıl yüzde 4.5 olan OVP hedefine yakın yüzde 4-4.5 civarında gerçekleşebileceğini ifade etseler de Reuters'ın 22 ekonomistin katılımı ile yaptığı ankete göre büyümenin bu yıl yüzde 3.5 seviyesinde oluşması bekleniyor. büyük bölümü büyüme tahminleri üzerinde aşağı yönlü risklerin ağırlıkta olduğuna dikkat çekiyorlar