(Görüşler ve ayrıntılar eklendi)
İSTANBUL, 9 Kasım (Reuters) - Büyümenin en önemli öncü göstergelerinden biri olan sanayi üretimi Ağustos ayındaki sert yükselişin ardından Eylül ayında bayram nedeniyle işgünü sayısındaki azalma sonucu arındırılmamış bazda yüzde 7.9 daraldı.
Sanayi üretimi arındırılmamış bazda ilk çeyrekte yüzde 1.3, ikinci çeyrekte ise yüzde 3.7'lik artışın ardından üçüncü çeyrekte yüzde 0.3'e gerileyerek yılın ikinci yarısında ekonomide beklenen yavaşlamayı teyit etti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi Eylül'de yüzde 2.8 artarken; mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise bir önceki aya göre aynı kaldı.
Oyak Yatırım Başekonomisti Mehmet Besimoğlu, "Arındırılmamış sanayi üretimi endeksinde Eylül'de Ağustos ayındaki sert yükselişin bir düzeltmesi söz konusu. Eylül'de bayram tatili nedeniyle iş günü sayısındaki azalma bu daralmada etkili. Çeyreklik bazda baktığımızda da ikinci çeyrekte yüzde 4'e yakın artış, üçüncü çeyrekte yüzde 0.3'e düştü ki bu da ekonomide yılın ikinci yarısında beklenen yavaşlamayı teyit ediyor. Sektörel bazda baktığımızda ise ilk dokuz aylık dönemde tekstil, ana metal ve çimento tarafında daralma var" dedi.
Arındırılmamış sanayi üretimi Temmuz'da beklentilerin ciddi altında bir artışın ardından Ağustos'ta sert yükselmiş, ancak analistler aylık bazda sert dalgalanmalar gösteren verinin tek başına güçlü bir büyüme anlamına gelmediğini belirtmişti.
Sanayi üretimi verilerinde TÜİK'in mevsimsellikten arındırılmış verileri açıklamaya başladığından beri dalgalı seyir izleniyor.
İş Yatırım ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu ise takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim verisi Ağustos'ta yüzde 7.2 arttığını hatırlatarak, "Bu güçlü artış yılın ikinci yarısında ekonomide beklenen ivme kaybının gerçekleşmeyebileceği şüphesini uyandırmıştı. Ancak Eylül verileri yılın ikinci yarısında ekonomide beklediğimiz ivme kaybı öngörümüzü ve Ağustos'ta görülen güçlü artışın eğilim değişikliğinden çok düzeltme olduğu yönündeki görüşümüzü destekliyor" dedi.
TÜİK verilerine göre Eylül ayında sanayinin tüm alt sektörlerinde yıllık bazda daralmalar gözlendi. Buna göre arındırılmamış bazda aramalı imalatı yüzde 10.91, dayanıklı tüketim malı imalatı yüzde 11.79, dayanıksız tüketim malı imalatı yüzde 6.16, sermaye malı imalatı yüzde 8.47, imalat sanayi yüzde 8.64 daraldı.
Sanayi üretimi kadar yakından takip edilen öncü verilerin başında gelen İmalat PMI da Eylül ayında 48.8'e gerileyerek önceki ay başlayan daralmanın hızlandığına işaret etmişti.
Öte yandan Merkez Bankası da son Para Politikası Kurulu özetlerinde güncel verilerin Eylül ayında sanayi üretiminde zayıf bir görünüme işaret ettiğini, Eylül'de Kurban Bayramı tatili sebebiyle üç günlük iş günü farkının ham verinin yıllık yüzde değişimine kuvvetli düşüş olarak yansımasının beklendiğini belirtmişti. Özetlerde "Çeyreklik olarak değerlendirildiğinde sanayi üretiminin üçüncü çeyrekte ılımlı bir artış sergileyeceği öngörülmekte" denilmişti. urn:newsml:reuters.com:*:nL8N12S2T9