(Ayrıntılar eklendi)
ANKARA, 12 Aralık (Reuters) - Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 2016 yılının üçüncü çeyreğinde başta darbe girişimi ve terör olayları olmak üzere küresel ticarette zayıflama, gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarında azalma ve jeopolitik gerginlikler ile önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1.8 daraldı.
Turizm sektörünün yaşadığı sıkıntıların yaz aylarında belirginleşmesinin de etkisiyle ekonomik aktivitede eski seriye göre 27 çeyrek sonra ilk kez daralma yaşanmış oldu.
Eski seriye göre ekonomide son olarak 2009 yılı üçüncü çeyrekte yüzde 2.8 daralma gerçekleşmişti.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) bugün itibarıyla gerçekleştirdiği Avrupa Birliği Yönetmeliklerine (ESA 2010) göre yaptığı revizyon ardından 2009 baz yılına göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) 2016 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1.8 daralmış oldu.
Revizyon öncesi beklentiler yüzde 0.5 daralma yönünde idi. Yeni seriye göre ilk ve ikinci çeyreklerdeki büyüme yüzde 4.5 olarak açıklandı. Önceki seride yüzde 4 olan 2015 yılı büyümesi ise yeni seri ile birlikte yüzde 6.1'e çıktı. olarak bakıldığında GSYH 2015 yılında 2,338 milyar TL oldu. Önceki seride bu veri 1,953 milyar TL idi. Bu verilere göre yeni seriye geçilmesiyle nominal GSYH'de yaşanan artış yüzde 19.71 oldu. şekilde kişi başına milli gelir de yeni seri ile birlikte 9,257 dolardan 11,014 dolara çıkmış oldu. Artış yaklaşık yüzde 19 seviyesinde gerçekleşti. REVİZYON ULUSLARARASI NORMLARA UYGUN
Ekonomistler milli gelir hesaplarında yapılan revizyon çalışmasını yeni seri ile birlikte mevsimsel detaylar ve sektörlerin katkı paylarının açıklanmaması ve büyümede bir kerede yapılan yüzde 20'lik artış konularını eleştirirken siyasiler ise yapılan revizyonun uluslararası normlara uygun olduğunu belirtti.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek veri sonrası yaptığı yazılı açıklamada, "TÜİK'in ulusal hesaplar göstergelerinin hesaplanmasında, Avrupa Birliği'yle uyum kapsamında Avrupa Muhasebe Sistemi 2010'a (European System of Accounts, ESA 2010) geçmesi önemli bir gelişmedir. Bu sistem 2014'ten itibaren bütün Avrupa Birliği ülkelerinde kullanılmaktadır. Dolayısıyla milli gelirdeki revizyon uluslararası normlara uygundur" dedi.
Şimşek, yılın ilk dokuz ayında büyümenin yüzde 2.2 olarak gerçekleştiğini belirtirken, sözlerine şöyle devam etti:
"Yurtiçinde yaşanan gelişmelerin yanı sıra küresel ve bölgesel konjonktürün bozulduğu bir dönemden geçiyoruz. Küresel ticarette zayıflama, gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarında azalma ve jeopolitik gerginlikler üçüncü çeyrekte büyüme üzerinde etkili olmuştur."
Şimşek ayrıca üçüncü çeyrekte; "Darbe girişimi ve terör olaylarının" da büyümeyi baskıladığını da belirterek, "Kamu tüketiminin güçlü desteğine rağmen; yurtiçi ve küresel piyasalarda yaşanan söz konusu gelişmeler kaynaklı yurtiçi talep ve ihracat daralmıştır" dedi.
TÜİK verilerine göre hanehalklarının nihai tüketim harcamaları yılın üçüncü çeyreğinde önceki yılın aynı çeyreğine göre, zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 3.2 azaldı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 23.8 arttı ve gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 0.6 oranında azaldı.