(Görüş ve ayrıntılar eklendi)
İSTANBUL, 30 Eylül (Reuters) - Dış ticaret açığı, Ağustos ayında petrol fiyatlarındaki düşüş ve otomobil ihracatındaki artışın desteğiyle Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verilerine paralel yüzde 39.8 düşüşle 4.89 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Ağustos'ta dış ticaret açığında Ekim 2009'dan bu yana en büyük yıllık daralma görülürken, açık Ocak-Ağustos döneminde yüzde 16.9 azalışla 45.24 milyar dolar oldu.
İhracat Ağustos ayında, yüzde 2.8 azalarak 11.07 milyar dolar, Ocak-Ağustos'ta yüzde 8.7 azalarak 95.67 milyar dolar olurken, ithalat Ağustos'ta yüzde 18.2 azalarak 15.95 milyar dolar, Ocak-Ağustos'ta yüzde 11.5 azalarak 140.92 milyar dolar oldu. İthalatta da aylık bazda bu yılın en yüksek daralması gerçekleşti.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın öncü verileri dış ticaret açığının Ağustos'ta yüzde 40.95 azalarak 4.88 milyar dolar olduğunu göstermişti.
Odeabank Başekonomisti İnanç Sözer, euro bölgesi ekonomilerindeki canlanma ile Ağustos'ta ihracatın sadece yüzde 2.8 gerilediğini, ithalatın ise düşük petrol fiyatları ile yüzde 18.2 daraldığını söyleyerek, "Böylece Ağustos'ta cari işlemler dengesinin Ekim 2009'dan sonra ilk kez fazla vereceğini ve 12 aylık açığın da 43 milyar dolar ile 2010 sonundan bu yana en düşük seviyeye ineceğini tahmin ediyoruz. Yılın geri kalanında ise düşük petrol fiyatları ve son dönem gelişmeleri ışığında iç taleple birlikte cari açığın da hız keserek 2015 yıl genelinde 36.9 milyar dolara düşeceğini öngörüyoruz" dedi.
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, bugün Budapeşte'de yaptığı sunumda cari işlemler dengesindeki iyileşmenin Ağustos verisiyle belirginleşmesinin ve yıl boyunca iyileşmenin devam etmesinin beklendiğini söyledi ve gelecek yıl daha da iyileşeceğini belirtti. IDX:nL5N1201A7
Türkiye'nin enerji ithalatı Ağustos'ta yüzde 40.7 azalışla 2.79 milyar dolara, Ocak-Ağustos'ta ise yüzde 28.4 azalışla 26.48 milyar dolara geriledi ancak yine de Türkiye'nin en çok ithalat yaptığı kalem olmaya devam etti.
Küresel krizle birlikte 2008 yılında 40 doların altına gerilemesinin ardından Haziran 2014'te ise 115 doların üzerine çıkan brent petrolünün varil fiyatı, bugün saat 1115 itibariyle 48.21 dolar seviyesinde. LCOc1
TÜİK verilerine göre otomotiv ithalatı geçen yıl aynı aya göre yüzde 19.3 artışla 1.38 milyar dolara yükselirken, bu kalemde ihracat Ağustos'ta geçen yıl aynı döneme göre yüzde 10.6 artarak 1.05 milyar dolar oldu.
Kıymetli maden ihracatı Ağustos'ta yüzde 84.6 artarak 643.7 milyon dolara yükselirken, ithalat ise yüzde 109.5 artışla 587 milyon dolar oldu.
Borsa İstanbul verilerine göre altın ithalatı Ağustos'ta geçen yılın aynı ayına göre artarak 11.67 tona yükselirken, ilk sekiz ayda 37.3 ton oldu. urn:newsml:reuters.com:*:nI7N0Z301H
Finansbank Ekonomisti Deniz Çiçek, euro bazında bakıldığında ihracatın yüzde 16.2 arttığını, ithalatın yüzde 1.6, dış ticaret açığının ise yüzde 26.8 daraldığını söyleyerek, "Türkiye'nin ihracatının yaklaşık yarısı ve ithalatının üçte biri euro cinsinden yapılıyor. Dolayısıyla ihracatta dolar bazında görülen düşüş tamamen eurodaki zayıflama kaynaklı. Kur değişimlerini dışarıda tutarsak aslında ihracatta iyileşme söz konusu" dedi.
Avrupa Birliği'ne yapılan ihracatın iyileştiğini, Rusya tarafında ise düşüş yaşandığını belirten Çiçek, Ağustos'ta ihracatta güçlenmenin ana nedeninin otomobil ihracatı olduğunu, düşük petrol fiyatlarının da Türkiye'nin enerji faturasını azaltmaya devam ettiğini belirtti.
TÜİK verilerine göre Avrupa Birliği'nin ihracattaki payı 2014 Ağustos ayında yüzde 44.3 iken, 2015 Ağustos ayında yüzde 44 oldu. AB'ye yapılan ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 3.4 azalarak 4.87 milyar oldu.
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 Ağustos ayında yüzde 58.4 iken, 2015 Ağustos ayında yüzde 69.4'e yükseldi.