(Ayrıntılar ve görüş eklendi)
ANKARA, 31 Aralık (Reuters) - Dış ticaret açığı petrol fiyatlarındaki sert düşüşün desteği başta olmak üzere ithalatın ihracattan daha hızlı daralmasıyla Ocak-Kasım döneminde yüzde 25 azalarak 57 milyar dolara gerilerken, analistler daralmanın önümüzdeki yılın en azından ilk yarısına kadar devam edeceğini öngörüyorlar.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Kasım ayında dış ticaret açığı Kasım'da yüzde 49.1 azalarak 4.24 milyar dolar oldu. Gümrük Bakanlığı'nın öncü verileri açığın Kasım ayında 4 milyar doların hemen üzerinde geleceğini gösteriyordu.
Verilere göre ihracat Kasım ayında, yüzde 10.2 azalarak 11.74 milyar dolar, Ocak-Kasım'da yüzde 8.4 azalarak 132.19 milyar dolar oldu. İthalat Kasım ayında yüzde 25.3 azalarak 15.97 milyar dolar, Ocak-Kasım'da yüzde 14.1 azalarak 189.22 milyar dolar olarak gerçekleşti.
OVP'de bu yıl dış ticaret açığının 65.4 milyar dolara gerilemesi beklenirken 11 aylık gelişmeler güncel OVP'den bir miktar daha iyimser bir tabloya işaret ediyor. OVP'de önümüzdeki yıl için ise 66.3 milyar dolarlık açık öngörülüyor. Cari açıkta beklenen revizyona paralel güncel OVP'de 2016'ya ilişkin 66.3 milyar doların da bir miktar daha aşağı revize edilmesi bekleniyor.
Dış ticaret açığının yıl boyunca aşağı yönlü bir seyir izlemesinde başta petrol olmak üzere dünyadaki emtia fiyatlarında izlenen aşağı yönlü seyir etkili oldu. Türkiye'nin ithalatında yıllardan beri en büyük kalem olan enerji ithalatı Ocak-Kasım döneminde 31 azalarak 50.48 milyar dolardan 34.84 milyar dolara geriledi.
Petrol fiyatları bu yıl yaklaşık yüzde 35 düşüş gösterdi ve Brent ham petrolünün varil fiyatı LCOc1 11 yılın en düşük seviyesine yeniden yaklaşarak bugün itibarıyla 37 doların altında seyrediyor. Brent petrol Haziran 2014'te 115 doların üzerinde işlem görmesinden beri aşağı yönlü bir seyir izliyor.
BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ, "İhracattaki yavaşlamanın ithalattan daha yavaş ilerlemesi, düşük enerji emtia ithalat maliyeti ve ekonomik aktivitedeki yavaş seyir dış ticaret açığındaki belirgin düşüşün ana nedenleri oldu. Dış ticaret açığındaki daralmanın en azından önümüzdeki aylarda da devam edeceğini düşünüyoruz. Düşüş en azından Haziran 2016'ya kadar devam edecektir" dedi.
TÜİK verilerine göre Ocak-Kasım'da en çok ihracat yapan sektör 15.84 milyar dolar ile motorlu kara taşıtları olurken bu kalemdeki ihracat bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 4.2 düşüş gösterdi.
Verilere göre ilk 11 ayda en çok ihracat yapılan ülke 12.29 milyar dolarla Almanya olurken bu ülkeye yapılan ihracat bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 12.2 düşüş gösterdi. Almanya'yı 9.8 milyar dolarla İngiltere ve 8.07 milyar dolarla Irak takip etti. 11 aylık verilere göre sadece en fazla ihracat yapılan ilk 10 ülkeden sadece İngiltere ve ABD'ye yapılan ihracat bir önceki yıl aynı döneme göre artış gösterirken, diğer ülkelerin tamamında düşüş gözlendi.