(Görüş ve ayrıntılar eklendi)
İSTANBUL, 31 Ağustos (Reuters) - Dış ticaret açığı, otomotiv ve altın ithalatındaki artışın etkisiyle Temmuz'da Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verilerine paralel yüzde 6.5 artışla 7.03 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, dış ticaret açığı Temmuz'da, Mart ayından bu yana ilk kez yıllık bazda artarken, Ocak-Temmuz'da yüzde 13 azalarak 40.3 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İhracat Temmuz ayında, yüzde 16.2 azalarak 11.18 milyar dolar, Ocak-Temmuz'da yüzde 9.4 azalarak 84.65 milyar dolar olurken, ithalat Temmuz'da yüzde 8.7 azalarak 18.21 milyar dolar, Ocak-Temmuz'da yüzde 10.6 azalarak 124.96 milyar dolar oldu.
Böylece ithalatta son üç ayda yıllık bazda yüzde 10'un üzerinde olan daralma Temmuz ayında hız kesti.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın öncü verileri dış ticaret açığının Temmuz'da yüzde 5.14 artışla 7.08 milyar dolar olduğunu göstermişti.
Odeabank Ekonomik Araştırmalar Grup Müdürü İnanç Sözer, "Temmuz'da TL'nin daha fazla değer kaybedeceği yönündeki muhtemel beklentiler ile başta ithal oto talebi olmak üzere iç talepteki hızlanma ve net altın ticaretinin 0.6 milyar dolar ile sekiz ayın en yüksek açığını vermesiyle ithalattaki hızlanmanın dış ticaret açığında genişlemeye yol açtığını görüyoruz" dedi.
Altın hariç bakıldığında, Temmuz'da yıllık bazda ihracatın yüzde 14.4, ithalatın ise yüzde 11.3 azaldığını söyleyen Sözer, "Temmuz'da cari açığın 3.4 milyar dolar olarak gerçekleşeceğini ve 12 aylık cari açığın da geçici olarak Haziran'daki 44.7 milyar dolardan 45.7 milyar dolara yükseleceğini tahmin ediyoruz. Yılın geri kalanında ise düşük petrol fiyatları ve son dönem gelişmeleri ışığında iç taleple birlikte cari açığın da hız keserek 2015 yıl genelinde 36.9 milyar dolara düşeceğini öngörüyoruz" dedi.
TÜİK verilerine göre, kıymetli metal ihracatı Temmuz'da yüzde 45.1 azalarak 291.8 milyon dolara gerilerken, ithalat ise yüzde 180 artışla 725.3 milyon dolar oldu. Borsa İstanbul verilerine göre de altın ithalatı Ağustos ayındaki düğün sezonuna hazırlık nedeniyle Temmuz'da 14.3 tona yükselirken, ilk yedi ayda 25.63 ton oldu. urn:newsml:reuters.com:*:nL5N10E3E0
Otomotiv ithalatı geçen yıl aynı aya göre yüze 31.4 artışla 1.75 milyar dolara yükselirken, bu kalemde ihracat Temmuz'da geçen yıl aynı döneme göre yüzde 20.3 azalarak 1.34 milyar dolar oldu.
Türkiye'nin enerji ithalatı ise Temmuz'da yüzde 38.3 azalışla 3.05 milyar dolara, Ocak-Temmuz'da ise yüzde 26.7 azalışla 23.7 milyar dolara geriledi ancak yine de Türkiye'nin en çok ithalat yaptığı kalem olmaya devam etti.
Küresel krizle birlikte 2008 yılında 40 doların altına gerilemesinin ardından Haziran 2014'te ise 115 doların üzerine çıkan brent petrolünün varil fiyatı, bugün saat 1141 itibariyle 48.68 dolar seviyesinde. LCOc1
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu ise Avrupa Birliği'ne yapılan ihracatta yıllık bazda yüzde 14'lük bir gerileme olduğunu söyleyerek, "Öte yandan AB hariç diğer Avrupa ülkelerine ve Yakın-Ortadoğu ülkelerine yapılan ihracattaki düşüş dikkat çekiyor. Avrupa yapılan ihracattaki bozulmada parite etkisi sürüyor. Dolar cinsinden yıllık bazda yüzde 14 daralan ihracat euro olarak bakıldığında yüzde 6 artıyor. Yine de Haziran ayında euro bazında yüzde 13 artan ihracatın Temmuz'da yüzde 6 hız kesmesi olumsuz bir gelişme" dedi.
TÜİK verilerine göre Avrupa Birliği'nin ihracattaki payı 2014 Temmuz ayında yüzde 45 iken, 2015 Temmuz ayında yüzde 46.3'e geriledi. AB'ye yapılan ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 13.8 azalarak 5.18 milyar oldu.