(Görüş ve ayrıntılar eklendi)
İSTANBUL, 31 Mayıs (Reuters) - Dış ticaret açığı, petrol fiyatlarındaki düşüşün enerji maliyetlerini aşağı çekmesinin etkisiyle Nisan ayında yüzde 16.3 düşüşle 4.21 milyar dolar olurken, ilk dört ayda yüzde 19.7 düşüş kaydetti.
Ancak analistler petrol fiyatlarında son dönemdeki toparlanma nedeniyle enerji maliyetlerinin tekrar artabileceğini ve önümüzdeki dönemde bu kalemin açığa olumlu katkısının azalabileceğini belirtiyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)tarafından yayımlanan verilere göre dış ticaret açığı Nisan'da Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan öncü veri olan 4.22 milyar dolara paralel 4.21 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Verilere göre dış ticaret açığı Ocak-Nisan'da ise 16.29 milyar dolar oldu.
İthalat Nisan ayında yüzde 11.9 düşüşle 16.19 milyar dolar, Ocak-Nisan'da ise yüzde 10.9 daralma ile 62.98 milyar dolar oldu.
Türkiye'nin ithalatında en büyük kalem olan enerji ithalatı Nisan'da yüzde 33.8 azalarak 2.02 milyar dolar olurken, ilk dört ayda ise yüzde 39.1 daralarak 8.5 milyar dolara geriledi.
Petrol fiyatları geçen yıl yaklaşık yüzde 35 düşüş gösterdi ve Brent ham petrolünün varil fiyatı LCOc1 12 yılın en düşük seviyesine geriledi. Haziran 2014'te 115 doların üzerinde işlem görmesinden beri aşağı yönlü bir seyir izleyen Brent ham petrolü, Ocak ayında 30 doların altını gördükten sonra bugün 50 dolar civarında işlem görüyor.
Finansbank Ekonomisti Deniz Çiçek, düşük petrol fiyatlarının Türkiye'nin enerji faturasını azaltmaya devam ettiğini söyleyerek, "Ancak ilk çeyrekteki düşük seviyelerden yukarı geldiği için artık petrolden ekstra bir pozitif etki hesaplamıyoruz Bundan sonra petrol fiyatı yatay da seyretse, enerji ithalatındaki yıllık bazlı düşüş ivme kaybedecek, yükseliş olursa ayrıca olumsuz etkisi olacaktır" dedi ve şöyle devam etti:
"Kümülatif dış ticaret açığı enerji ithalatındaki azalma ve ılımlı iç talep büyümesinin de desteğiyle Nisan'da da daralmaya devam etti. Önümüzdeki dönemde yeniden dengelenmenin azalan bir ivme ile devam etmesini ve dış ticaret açığının yıl sonunda 57 milyar dolar olmasını bekliyoruz."
Öte yandan ihracat Nisan ayında yüzde 10.2 azalışla 11.98 milyar dolar, Ocak-Nisan'da yüzde 7.4 azalışla 46.68 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İhracattaki azalmada kıymetli maden ihracatının geçen yılın aynı ayına göre yüzde 61.6 azalışla 681 milyon dolara gerilemesi etkili oldu. Bu kalemde ihracat yılın ilk dört ayında ise yüzde 37.1 azalışla 4.22 milyar dolara geriledi. Kıymetli maden ithalatı ise yüzde 38.6 artışla Nisan'da 429 milyon dolar, ilk dört ayda ise yüzde 14.7 artışla 1.32 milyar dolar oldu.
Öte yandan Nisan'da en fazla ihracat yapılan kalem 1.64 milyar dolar ile motorlu kara taşıtları oldu.
TÜİK verilerine göre Avrupa Birliği'nin ihracattaki payı 2015 Nisan ayında yüzde 39.5 iken, 2016 Nisan ayında yüzde 47.3'e yükseldi. AB'ye yapılan ihracat, 2015 yılının aynı ayına göre yüzde 7.5 artarak 5.67 milyar dolar oldu.
Odeabank notunda AB ülkelerine yapılan ihracat yıllık bazda yüzde 7.5 artarken jeopolitik tıkanıklıkların toplam ihracatta daralmaya neden olduğu belirtilerek, "Öte yandan düşük petrol fiyatları sayesinde ithalat azalmaya devam etti. Bu eğilimlerin ve dolayısıyla dış ticaret açığımızdaki daralmanın Mayıs ve Haziran ayında da devam edebileceğini tahmin ediyoruz. Ancak, ikinci yarıda petrol fiyatlarındaki gerilemenin pozitif etkilerinin ortadan kalkacağını ve dış ticaret açığındaki iyileşmenin duraksayacağını düşünüyoruz" denildi.
En fazla ihracat yapılan ülke 1.2 milyar dolar ile Almanya olurken, bu ülkeyi sırasıyla 838 milyon dolar ile İngiltere, 630 milyon dolar ile İtalya ve 583 milyon dolar ile ABD takip etti.
Nisan'da Rusya'ya yapılan ihracat yüzde 55 azalırken, bu ülkeden yapılan ithalat ise yüzde 30 azaldı. Öte yandan İran'a yapılan ihracatta yüzde 104'lük artış görüldü.