ANKARA, 9 Aralık (Reuters) - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) yürütülen ana revizyon çalışması için detaylı program ve ulusal uygulama stratejileri geliştirilmiş ve uluslararası projeler yürütüldüğünü belirterek 12 Aralık 2016 tarihinde üçüncü çeyrek Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) haber bülteni ile birlikte yayımlanacak olan Ulusal Hesaplar Sistemimize ilişkin çalışmaları şöyle açıkladı:
1. 2012 Arz/Kullanım ve Girdi/Çıktı Tabloları,
2012 Arz Kullanım Anketi yaklaşık 20,000 işyeri ile gerçekleştirilmiş ve anket çalışma sonuçları ve idari kayıt verilerinde yaşanan iyileşmeye paralel elde edilen yeni veri kaynakları kullanılarak, 2012 Arz-Kullanım ve Girdi-Çıktı Tabloları A-64 düzeyinde hazırlandı.
2. Bağımsız Yıllık GSYH Tahmini
Bugüne kadar dört dönem GSYH tahminlerinin toplamı olarak hesaplanan yıllık GSYH, Gelir İdaresi Başkanlığı , Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Maliye Bakanlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) gibi kurumlardan elde edilen idari kayıtlar ile işletme ve kurumların bilanço ve gelir tablosu gibi bilgileri kullanılarak doğrudan hesaplanmaya başlanmıştır. Yıllık bağımsız GSYH çalışmaları kapsamında cari ve sabit fiyatlarla üretim, harcama ve gelir yöntemi ile hesaplamalar NACE Rev.2 sınıflamasına göre, A-21 düzeyinde tamamlandı.
3. Çeyreklik Gayrisafi Yurtiçi Hâsıla Tahminleri
Üretim ve harcama yöntemiyle çeyreklik GSYH hesaplarında yukarıda belirtilen çalışmalar hesaplara yansıtılmış, idari kayıtlar sisteme entegre edilmiş ve baz yılı değiştirilmiştir. Bu doğrultuda geçmiş yıllar revize edilmiştir. Hesaplamalar, NACE Rev.2 sınıflamasına göre, A-10 düzeyinde yapılmıştır. GSYH tahminleri ile yıllık tahminler arasındaki tutarlılıkların sağlanması, böylece bir yılın dört çeyrek tahmininden elde edilen yıllık GSYH değeri ile bağımsız yıllık hesapla tahmin edilen GSYH arasında daha anlamlı revizyon yaratan veri setlerine, gösterge ve yöntemlerine dayalı bir sistem kuruldu.
4. Gelir Yöntemiyle Gayrisafi Yurtiçi Hasıla
SGK ve GİB İdari kayıtlarının kullanımıyla birlikte dönemlik olarak hesaplanan gelir yöntemiyle GSYH tahmini çalışmaları NACE Rev.2 sınıflamasına göre A-10 düzeyinde tamamlandı
5. Bölgesel Hesaplar
Bölgesel GSYH için GİB ve SGK verileri mevcut veri setlerine eklenerek hesaplamalar güncellenmiştir. Bölgesel detayın geliştirilmesi doğrultusunda çalışmalar yürütülmüş ve il bazında GSYH hesaplamaları A-3 düzeyinde 2004-2014 yılları için tamamlandı.
6. Kurumsal Sektör Hesapları
Ana revizyon çalışmasının en önemli çıktılarından birisi de ekonominin temel aktörlerinin sistem içerisindeki yerini belirleyen kurumsal sektör hesapları olmuştur. Mali olmayan şirketler, mali şirketler, genel devlet, hanehalkları ve hanehalklarına hizmet eden kâr amacı olmayan kurumların oluşturduğu kurumsal sektör detayında, üretim hesabından başlayıp, yurtiçi üretim, işletme artığı, karma gelir, ulusal gelir, girişimci geliri, harcanabilir gelir, tasarruf ve borç verme/borç alma kalemlerinin hesaplanmasına ilişkin çalışmalar tamamlandı.