ANKARA, 3 Nisan (Reuters) - Soma ve Ermenek maden kazalarının ardından önemi artan ve işverenlere iş sağlığını artırmakla ilgili bazı ek yükümlülükler getiren İş Sağlığı ve Güvenliği yasa tasarısı TBMM Genel Kurulu'nda ele alınmaya başlandı.
Haziran'da yapılacak genel seçim öncesinde 5 Nisan'da tatile girmesi beklenilen Meclis Genel Kurulu dün akşam saatlerinde "İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı"nın görüşmelerine başladı.
Yürütme ve yürürlük dahil 55 maddeli tasarı çerçevesinde, işverene teknik rehberlik ve danışmanlık yapmak üzere görevlendirilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı, görev aldığı işyerinde göreviyle ilgili mevzuat ve teknik gelişmeleri göz önünde bulundurarak iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve aksaklıkları, tedbir ve tavsiyeleri belirleyecek ve işverene yazılı olarak bildirecek.
Bildirilen eksiklik ve aksaklıkların acil durdurmayı gerektirmesi veya yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı ve benzeri hayati tehlike arz etmesine rağmen işveren tarafından gerekli tedbirlerin alınmaması halinde, bu durum işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bildirilecek. Bildirim yapmadığı tespit edilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının belgesi 3 ay, tekrarında ise 6 ay süreyle askıya alınacak.
Tasarıya göre, çok tehlikeli sınıfta yer alan ve kamudan ihale ile alınan işlerde; teknolojik gelişme, iş gücü kapasitesinin arttırılması, üretim metotlarında yenilik gibi bir kısım unsurlar sağlanmadan, üretim veya imalat planlarına, iş programlarına aykırı hareket edilerek üretim zorlaması nedeniyle hayati tehlike oluşturacak şekilde çalışma biçimleri, işin durdurulma sebebi sayılacak.
İş yerinde durdurulan işlerde izinsiz çalışma yaptıran işveren veya işveren vekillerine üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilecek.
Ölümlü iş kazası meydana gelen maden işyerlerinde, kusuru yargı kararıyla tespit edilen işveren, kusuru oranında iki yıla kadar kamu ihalelerinden yasaklanacak.
Madenlerde bulunulan yer ve giriş çıkış takip sistemini kurma yükümlülüğü ise 2016 yılının başında yürürlüğe girecek.
Tasarı ile işyerinde kaza olmayan işverenlere teşvik de gelirken, çok tehlikeli sınıfta 10'dan fazla çalışanı bulunan ve üç yıl içerisinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen işyerlerinde çalışanların işsizlik sigortası işveren payı, teşvik olarak bir sonraki takvim yılından geçerli olmak üzere ve üç yıl süreyle yüzde 1 olarak alınacak.
Ermenek'te meydana gelen maden kazasında, sigortalı olanlar ile kazada hayatını kaybedenlerin hak sahiplerine, altı ay süreyle brüt asgari ücretin iki katı tutarında İşsizlik Sigortası Fonu'ndan ödeme yapılacak.
Yapı denetim kuruluşları, iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına göre düzenlenmesi gereken sağlık güvenlik planına uygun olarak çalışmaların yapıldığını kontrol etmek, iş sağlığı ve güvenliği yönünden gerekli tedbirlerin alınması için yapı müteahhidini yazılı olarak uyarmak, uyarıya uyulmadığı takdirde durumu ilgili Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüğüne bildirmekle görevlendirilecek.
Tasarı, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nda da değişiklik yapıyor. İhaleli işlerde, iş sağlığı ve güvenliğine dair yükümlülükler ihale öncesinde belirlenecek.
Yasa tasarısında ayrıca çocuk teşviki ile ilgili maddeler de bulunuyor. Bu çerçevede asgari geçim indirimi, yüzde 5 olan üçüncü çocuk için yüzde 10'a çıkarılacak, sonrakiler için yüzde 5 olarak uygulanacak.
İşçiye evlenmesi, evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü halinde üç gün, eşinin doğum yapması halinde beş gün ücretli izin verilecek.