Yazar – Geoffrey Smith
Investing.com – İngiltere’de Liz Truss'un talihsiz “mini bütçesinin” yarattığı kaosun, ülkenin ipotekli (mortgage) konut kredisi piyasasını tıkamasıyla konut fiyatları, Kasım ayında son iki yılın en büyük düşüşünü yaşadı.
Ülkenin en büyük mortgage kreditörlerinden Nationwide'a göre ortalama satış fiyatları, Ekim ayına göre %1,4 düşerek pandeminin ilk aşamasında ülke çapında uygulanan sokağa çıkma yasaklarının, satış sürecini zorlaştırdığı Haziran 2020'den bu yana en büyük düşüşü kaydetti. Bu da yıllık konut fiyat enflasyonunu, Eylül 2020'den bu yana en düşük seviye olan %4,4'e çekti.
Her iki rakam da tahminlerin oldukça altında kaldı.
Kredi veren kuruluşlar; dönemin Başbakanı Truss'un, yavaşlayan ülke ekonomisini 50 yılın en büyük vergi indirimleriyle canlandırmaya çalışmasının ardından Ekim ayında neredeyse tüm sabit faizli mortgage ürünlerini geri çekmişti. Ancak Truss'un, kesintileri daha yüksek borçlanmayla finanse etme planları tahvil piyasaları tarafından iyi karşılanmadı ve önlemlerin daha da yüksek enflasyonu tetikleyeceği beklentisiyle İngiltere’nin tahvil getirilerini ciddi şekilde yükseltti.
Nationwide'ın baş ekonomisti Robert Gardner, yaptığı açıklamada "Finansal piyasa koşulları istikrara kavuşmuş olsa da yeni mortgage faizleri yüksek seyretmeye devam ediyor ve piyasa önemli ölçüde ivme kaybetti." dedi. "Potansiyel alıcılar ve evini taşıyacaklar için konut satın alabilmesi, hanehalkı bütçesinin zaten yüksek enflasyon nedeniyle baskı altında olduğu bir dönemde çok daha zorlaştı."
Gardner, piyasanın bir süre daha durgun kalacağını ve enflasyonun önümüzdeki yılın büyük bölümünde yüksek kalmaya devam edeceğini ve bunun da İngiltere Merkez Bankasının (BoE), faizleri daha da yükseltmesine neden olacağını sözlerine ekledi.
Ulusal İstatistik Ofisine göre konut tasarruf hesabı, İngiltere’deki toplam hanehalkı servetinin yaklaşık %36'sını oluşturuyor ve özel emeklilik maaşlarından sonra ikinci sırada yer alıyor. Bu nedenle konut fiyatlarında sürekli görülen bir düşüşün, tüketici harcamalarını baskılayarak ciddi seviyede olumsuz “refah etkisi” yaratması muhtemel.
Ancak son iki yıldaki yükseliş, nüfusun giderek daha büyük bir kısmı için ev sahibi olmayı neredeyse imkansız hale getirdi. Nationwide Londra ve Güneydoğu İngiltere'deki standart ev alıcısının, nüfusun en zengin %10'luk kesimine ait olduğunu tahmin ediyor.
Haber, ülkedeki en büyük bazı gayrimenkul şirketlerinin hisse fiyatlarına zarar verdi; Foxtons (LON:FOXT) hisseleri %0,4, Purplebricks (LON:PURP) %1,3 ve Onthemarket (LON:OTMPO) %2,4 düşerken Fed Başkanı Jerome Powell'ın konuşmasını takip eden ABD piyasasındaki rallinin etkisiyle neredeyse tüm diğer hisse senetlerinin pozitif seyrettiği bir gün yaşandı.
Powell yeni şeyler söylemedi ve Fed'in bir sonraki faiz artırımının, son aylardaki 75 baz puanlık artırımlardan daha küçük olacağı beklentilerini güçlendirdi. Piyasa, Powell'ın bu beklentileri suya düşürecek bir şey söylememesinin verdiği rahatlamayla ralli yaptı.