Investing.com - İstanbul Sanayi Odası’nın hazırladığı rapora göre İmalat PMI Şubat ayında 50,40 ile son 9 ayın en düşük seviyesine geriledi.
Mayıs ayında 50,0 büyüme eşiği altına gerileyen gösterge, sonraki aylarda bu eşik üzerinde kalmayı başardı. Son ayda endekste gerileme olsa da büyüme eşiği korundu.
Rapor, birçok sektörde zorlu faaliyet koşullarının sürdüğüne işaret etti. Şubat'ta takip edilen 10 sektörün 9'unda üretim yavaşlama kaydetti. Üretimde en keskin düşüş, enerji arzındaki aksamalar nedeniyle metalik olmayan mineral ürünler sektöründe gerçekleşti. Bu sektördeki yavaşlama, COVİD-19 salgınının Nisan 2020’deki ilk dalgasından bu yana en belirgin düzeyde gerçekleşti. Üretimde artış kaydeden tek sektör giyim ve deri ürünleri oldu. Yeni siparişlerdeki büyümeye bağlı olarak bu sektörün üretimi son 3 ayda ilk kez büyüme kaydetti.
İstanbul Sanayi Odası, Manşet PMI endeksinin 50,0’ın üzerinde kalmasına rağmen Türk imalatçılarının Şubat ayında da bir dizi sorun yaşadığına ve bu durumun üretimin yeniden ivme kaybetmesine yol açtığına dikkat çekerek şu açıklamayı yaptı:
Toplam yeni siparişler üst üste 5. ay yavaşlama kaydetti. Söz konusu yavaşlama, fiyat artışları ve piyasa belirsizliğinin müşterileri caydırması nedeniyle geçen yılın mayıs ayından beri en yüksek düzeyinde gerçekleşti. Bu durum, uluslararası talepteki iyileşmeyle birlikte yurt dışından alınan yeni siparişlerin yeniden büyümeye geçmesine rağmen yaşandı. İkincisi, firmaların üretim hacimleri doğalgaz ve elektrik kesintilerinden etkilendi. Üretim üst üste 3. ay ivme kaybetti ve yavaşlama ocak ayına göre daha belirgin oldu. Enerji kesintileri ve teslimat gecikmelerinin devam etmesi firmaların mevcut işlerini tamamlamakta zorlanmasına yol açtı. Bunun sonucu olarak, birikmiş işler son 4 ayda ilk kez arttı. İmalatçılar, işletme kapasitesini artırma çabaları kapsamında yeni personel alımlarına devam etti. İstihdamda yaşanan güçlü artışla birlikte mevcut genişleme eğilimi 21 aya ulaştı. Ham madde, enerji ve nakliye fiyatlarının yanı sıra ücretlerdeki artışlara bağlı olarak girdi maliyetleri Şubat'ta keskin bir şekilde yükselmeye devam etti. TL’de yaşanan değer kaybı da bu yükselişe katkı yaptı. Özellikle enerji ve ham madde maliyetlerindeki yükselişin yansıması olarak firmalar satış fiyatlarını yine belirgin bir şekilde artırdı. Bununla birlikte hem girdi maliyetleri hem de nihai ürün fiyatları enflasyonu 2021’in sonlarındaki seviyelerle kıyaslandığında ivme kaybetmeyi sürdürdü.
Şubat ayında giyim ve deri ürünleri dışında yeni siparişleri artan tek sektör kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri oldu. Yeni siparişlerde en keskin yavaşlama metalik olmayan mineral ürünler sektöründe yaşandı. Dış talebe ilişkin gelişmeler ise daha olumlu seyretti ve takip edilen on sektörün yedisinde yeni ihracat siparişleri arttı. Yeni ihracat siparişlerinin anket tarihindeki en hızlı büyümeyi kaydettiği giyim ve deri ürünleri sektörü bu göstergede başı çekti.
Sektörlerin çoğunluğu personel sayılarını artırdı. İstihdamdaki en hızlı genişleme, makine ve metal ürünleri kategorisinde kaydedildi. Enflasyonist baskıların geçen yıl sonundaki zirvelere göre hafiflediği yönünde belirtiler gözlendi. Bununla birlikte sektörlerin tümünde girdi maliyetleri enflasyonu ilk çeyreğin ortasında da yüksek seyrini korudu. Girdi fiyatları 9 sektörde Ocak ayına göre daha düşük oranda arttı. En belirgin artış metalik olmayan mineral ürünler sektöründe gerçekleşti. Benzer bir görünüm nihai ürün fiyatları için de söz konusu oldu. İkisi hariç tüm sektörlerde satış fiyatları önceki aya göre daha düşük oranda arttı. Tedarik zincirlerindeki aksamaların hafiflediğine ilişkin bazı işaretler dikkat çekti. Ancak en belirgin teslimat gecikmeleri elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe kaydedilmeye devam etti.
Yazar: Necdet Erginsoy